Live - Premier De Croo vraagt vertrouwen Kamer: ‘Hervorming zal inzet vragen van iedereen’
De federale regering heeft een finaal akkoord bereikt over de begroting en de gekoppelde dossiers. Daar was deze ochtend nog veel onduidelijkheid over na berichten dat de onderhandelingsgesprekken vast waren gelopen. Om 14 uur heeft premier Alexander De Croo de zijn regeerverklaring voorgelezen in de Kamer. De laatste ontwikkelingen volgt u in deze liveblog.
Live
‘Middenklasse betaalt de rekening’
Bij de federale oppositiepartijen heerst er weinig enthousiasme voor het begrotingsakkoord en de regeerverklaring van premier De Croo. “Er komen nieuwe taksen ter waarde van waarschijnlijk meer dan 1 miljard euro. En dat voor een van de top vijf landen met de hoogste belastingdruk ter wereld. Wie gaat dat betalen?”, zo vraagt bijvoorbeeld N-VA zich af.
Bij Vlaams Belang klinkt het dan weer dat "het enige dat de Vivaldi-partijen nog aan elkaar bindt, naast angst voor de verkiezingen, extra taksen, belastingen en heffingen" zijn.
Lees hier alle reacties van oppositiepartijen en sociaaleconomische organisaties.
Vlaams Belang-Kamerfractieleider Barbara Pas.Beeld BELGA Reconstructie van een chaotische begrotingsnacht
Vivaldi had dinsdagochtend een akkoord beet. Tot de PS onverwacht ‘non’ zei, om vervolgens toch in te stemmen. ‘Dit is niet voor herhaling vatbaar.’
Een reconstructie van de laatste, chaotische onderhandelingsnacht van Vivaldi.
Regeringspartijen zijn 'spiegel van de diversiteit van de samenleving'
"De beslissingen vertolken een consensus tussen zeven partijen", rondt De Croo zijn toespraak af. "Ze zijn een spiegel van de diversiteit van onze samenleving. België is altijd al een land geweest dat openstaat voor verschillen. Diversiteit van stemmen is een vruchtbare grond voor nieuwe ideeën. Die hebben we nodig om de wereld sterker, beter en eerlijker te maken na corona. Dat is waar de regering het komende jaar aan wil werken: gezondheid, groei, klimaat, veiligheid en om iedereen vooruit te laten gaan."
Daarmee vraagt De Croo het vertrouwen van de Kamer. Daar kan grondwettelijk pas over 48 uur over gestemd worden. Morgen om 10 uur starten de inhoudelijke debatten in de Kamer, donderdag volgt dan allicht de stemming.
Alle veroordeelden moeten straf uitzitten
De Croo kondigt een uitvoering 'van 100 procent aan' voor gerechtelijke straffen. "Voor de eerste keer in meer dan 20 jaar zal iedereen die veroordeeld wordt, die straf ook effectief uitzitten. Met detentiehuizen en zinvolle detentie voeren we straffen uit en zorgen we ervoor dat de gedetineerde de gevangenis beter verlaat dan dat hij erin kwam."
Beeld Photo News 'Winterkorting' van 80 euro
De Croo bevestigt de 'winterkorting' voor de meest kwetsbaren, die 80 euro korting zullen krijgen op hun energiefactuur. Voor iedereen zullen de federale heffingen op de factuur omgevormd worden tot accijnzen, die zo gemakkelijker aangepast zullen kunnen worden.
'Klimaat is vandaag letterlijk een zaak van leven en dood'
"De klimaatcrisis heeft ons land zwaar getroffen in 2021", zegt De Croo. "België verkeerde in shock, we voelden ons bijzonder kwetsbaar en klein. Wie durft vandaag de impact van de klimaatverandering nog minimaliseren? We blijven solidair met de getroffen gemeenten en investeren meer middelen in de civiele bescherming."
"De klimaatverandering versnelt, alle lichten staan op rood en het is aan ons om erger te voorkomen. Onze uitstoot moet omlaag. Het is letterlijk een zaak van leven en dood. Als we dit niet aanpakken, vallen er nog meer klimaatslachtoffers. Maar we mogen niet vervallen in doemdenken. Het is aan ons om met oplossingen te komen. En dat doen we."
'Iedereen wordt geresponsabiliseerd'
De hervorming zal inzet vragen van iedereen, zegt De Croo: werkgevers, werknemers, vakbonden, ziekenfondsen. "Iedereen wordt geresponsabiliseerd."
172.000 vacatures telt ons land, terwijl kwetsbare groepen net naar meer kansen zoeken. "Daarom legt de regering een totaalaanpak op tafel om dingen die jaren vast zaten eindelijk in beweging te brengen. Wie langdurig werkloos is en in een knelpuntberoep stapt zal drie maanden een kwart van zijn uitkering kunnen meenemen."
De ontslagvergoeding zal ook worden ingezet om mensen op te leiden en te activeren. "Werknemers krijgen meer vrijheid om hun werkweek veel vrijer te kunnen plannen, of om meer thuis te werken. We vragen aan de sociale partners om telewerk te verankeren."
De Croo bevestigt de uitdoving van de bijzondere bijdrage sociale zekerheid, wat de werkenden ten goede komt. "Een job hebben helpt jezelf op te bouwen, maar is ook een vorm van solidariteit. Werknemers dragen collectief bij tot de versterking van ons sociaal model."
'Donkere wolken'
Na een uitgebreid dankwoord aan de zorgsector voor zijn inzet in de coronacrisis, benadrukt De Croo het belang van mentaal welzijn, vooral bij jongeren. Daarin moet volgens hem meer geïnvesteerd worden.
De coronacrisis zorgde voor een giganische schok, maar er is beterschap in zicht, aldus de premier. "2021 zal de geschiedenis ingaan als het jaar waarop de Belgische economie op ongeziene wijze is gegroeid. Maar de cijfers mogen ons niet in slaap wiegen. Stijgende energieprijzen en de verhitte arbeidsmarkt zijn donkere wolken. We moeten niet enkel herstellen, onze economie moet ook vernieuwen. Alle mensen moeten de vooruitgang kunnen voelen."
"We hebben in ons land zoveel talent. We moeten nu massaal investeren."
Beeld BELGA N-VA krijgt sneer
De Croo haalt meteen zeer scherp uit naar N-VA, dat is opgestapt uit de Kamer. "Eén van de kernwaarden van democratie is respect. Ik heb bijzonder veel respect voor het feit dat partijen als PTB-PVDA, Vlaams Belang, cdH en Défi blijven zitten. Weglopen, de rug draaien naar elkaar, is het dieptepunt van de democratie, en dat is jammer genoeg wat we hier gezien hebben."
De N-VA-fractie verlaat de Kamer. Beeld BELGA De Croo begint aan regeerverklaring
Na de herbenoeming van de voorzitter en ondervoorzitters van de Kamer, gezien er vandaag een nieuw parlementair jaar start, begint premier Alexander De Croo (Open Vld) aan zijn State of the Union.
N-VA verlaat Kamer
Meteen een incident in de Kamer: N-VA-fractieleider Peter De Roover kondigt aan het halfrond van de Kamer te zullen verlaten omdat zijn fractie het niet eens is met het feit dat de regering al een persconferentie heeft gegeven over de begroting, vooraleer het parlement is ingelicht. Volgens premier Alexander De Croo (Open Vld) is dat de normale werkwijze, en gebeurde dat bijvoorbeeld in de vorige regering, met N-VA, ook al.
Ook Vlaams Belang protesteert tegen de gang van zaken, maar blijft wel zitten.
Premier De Croo geeft zijn State of the Union
In de Kamer geeft premier De Croo zo dadelijk zijn jaarlijkse State of the Union, traditioneel op de tweede dinsdag van oktober. U kan de regeerverklaring via de livestream volgen.
Ziet u geen livestream, dan kan u deze pagina handmatig vernieuwen.
Oppositie niet mals
De oppositie reageert niet mals op het afgeklopte begrotingsakkoord. Zo zijn de werkgevers ontstemd dat het ziektebriefje voor een dag afwezigheid verdwijnt - 'Onbegrijpelijk, aldus het VBO' - en zegt vraagt N-VA-Kamerlid zich af 'waarom de Vlamingen nog gaan stemmen'.
Van Quickenborne verheugd met maatregelen
Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) heeft het over een historisch pakket aan hervormingen. 'Wij pakken taboes aan die al decennia's bestaan in de Wetstraat', zo verwijst hij naar onder andere de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid, het "verdomde ziektebriefje" en de e-commerce. "We pakken het aan. Dat komt omdat we een regering zijn van de plusjes, en niet van de minnen."
Eerder had Groen-vicepremier Petra De Sutter het na "het groenste regeerakkoord ooit" al over "één van de groenste begrotingen ooit". De groenen tonen zich vooral tevreden met de investeringen van 250 miljoen euro voor het spoor, de vliegtaks en de afbouw van het fiscale gunstregime voor professionele diesel.
Beeld BELGA Persconferentie afgelopen
De persconferentie waarop de regering de begroting heeft voorgesteld, is afgelopen. Deze namiddag leest de premier zijn jaarlijkse State of the Union voor in de Kamer. U kan de toespraak hier live volgen vanaf 14 uur.
Overzicht. Deze maatregelen zijn beslist
De federale regering heeft een hele reeks maatregelen genomen in de begroting van 2022. Het akkoord omvat een lastenverlaging van 300 miljoen euro voor werkenden, maar ook extra inkomsten zoals een vliegtaks en een inperking van het sociale gunstregime voor profvoetballers. Voor kwetsbare gezinnen zal de energiefactuur verlicht worden.
U leest het hele overzicht van de maatregelen hier.
Beeld BELGA Vandenbroucke: 'Investeren in mensen'
"Het is tijd om te investeren in klimaat, met enorme investeringen in het spoor, en in mensen, hun welzijn en gezondheid", zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). "Maar welzijn en gezondheid hangt ook af van de vraag wat je nog betekent in de samenleving, en welke kansen je nog hebt om te participeren."
De ziekenfondsen krijgen middelen om terugkeer-coördinatoren aan te stellen om langdurig zieken opnieuw richting een job te leiden. Maar ook bedrijven moeten inspanningen doen om te voorkomen dat mensen voor langere tijd uitvallen.
'Lagere lasten in arbeid voor meer netto loon'
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) licht de lastenverlaging van 300 euro voor werkenden toe. "We kiezen voor de uitdoving van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid. Dat is een crisisbelasting die in 1994 door Jean-Luc Dehaene is ingevoerd om de euro te halen, en die staat er nog altijd. We pakken dus een verouderde fiscale maatregelen aan en verlagen zo gevoelig de lasten op arbeid in ruil voor meer netto. Dat is volledig in lijn met de brede fiscale hervorming die nog in voorbereiding is."
De fiscale aftrek voor kinderopvang verhoogt van 13 naar 14 euro. Van Peteghem reageert daarover "bijzonder tevreden".
Energiefactuur verlicht
"De energiefactuur is bijzonder zwaar en heel veel mensen maken zich grote zorgen. Ik begrijp dat absoluut", aldus de premier.
De groep die het meest kwetsbaar is, zal zijn sociaal tarief verlengd zien. Het gaat om 900.000 aansluitingen of minimaal 2 miljoen mensen die zo gemiddeld 650 euro besparen. Zij zullen bovendien 80 euro extra korting op hun factuur krijgen.
Daarbovenop zal er een fundamentelere hervorming van de energiefactuur komen, waarbij heffingen omgezet zullen worden in accijnzen, die gemakkelijker aanpasbaar zijn.
"We mogen niet tevreden zijn met enkel een herstelpakket. Er zit veel meer potentieel in ons land, dat we maximaal kunnen benutten met die hervormingspakket."
300 miljoen euro lastenverlaging
Voor de werkende middenklasse komt er een lastenverlaging van 300 miljoen euro. "Mensen die vooruit gaan en bijvoorbeeld promotie krijgen, worden minder geconfronteerd met een promotieval." De lastenverlaging zal verlopen via de geleidelijke uitdoving van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid.
De Croo bevestigt de investeringen in het kader van de relance van 1 miljard euro.
Arbeidsmarkthervormingen
"De hervorming van de arbeidsmarkt heeft als doel meer kansen te creëren, mensen meer naar jobs te leiden en mensen meer aan te zetten jobs op te nemen", zegt De Croo. Een van de belangrijke elementen is de mobiliteit van werknemers tussen de regio's.
Wie langdurig werkloos is geweest en een knelpuntberoep opneemt, kan een deel van zijn werkloosheidsuitkering - maximaal 25 procent - gedurende maximaal drie maanden combineren met zijn loon. "Een heel sterke beloning voor wie een knelpuntberoep oppikt."
De hervorming van de arbeidsongeschiktheid voor langdurig zieken noemt De Croo "absoluut ongezien". "We gaan naar een responsabilisering op alle niveaus: van de ziekenfondsen, gewesten, tot werkgever en werknemer. Vandaag geven we 12 miljard euro uit aan arbeidsongeschiktheid. De RVA geeft aan werkloosheid 6 miljard uit. Het gaat dus om een zeer belangrijke post."
'Zeer breed pakket aan maatregelen'
"We zijn tot een zeer breed pakket aan maatregelen gekomen", zegt premier Alexander De Croo (Open Vld). Volgens hem zijn er meer dan 100 verschillende beslissingen genomen.
Het akkoord omvat vier elementen, aldus De Croo:
- aanknopen met het begrotingsherstel, met een evenwicht tussen het economisch herstel en het begrotingsherstel
- sociaaleconomische hervormingen op het vlak van arbeidsmarkt, sociale zekerheid en fiscaliteit
- moderniserings- en investeringsplan
- maatregelen rond de stijgende energieprijzen
Volg de persconferentie om 11 uur
Om 11 uur licht de federale regering de beslissingen rond de begroting toe. U kan de persconferentie hierboven live volgen.
Zie u nog geen livestream, vernieuw dan even de pagina.
Gilkinet verheugd over extra spoorinvesteringen
Vicepremier Georges Gilkinet (Ecolo) benadrukt de investeringen in het spoor die vervat zitten in het akkoord van de regering over de begroting van volgend jaar en de verschillende gekoppelde dossiers. "Een vierde van de investeringen gaan naar het spoor. Deze klimaatregering investeert in duurzame mobiliteit en fiscale en sociale gerechtigheid. Seizoen 2 van de Vivaldiregering is een keerpunt voor de toekomst van ons land en een duidelijk engagement voor de transitie", zegt de minister van Mobiliteit.
Bovenop de 365 miljoen euro die al waren vrijgemaakt voor het spoor gedurende 2021, komt er nu 250 miljoen euro extra bij in het Boost Plan. Die investeringen gaan naar meer treinen en toegankelijkere stations, en dragen bij aan de doelstelling om het goederenvervoer per spoor te verdubbelen en de versterking van de internationale lijn Brussel-Luxemburg. Bovendien komt er extra duwtje in de rug om de nachttrein verder uit te bouwen. "De regering kiest duidelijk voor meer treinen, minder vrachtwagens en minder vliegen. Daar ben ik blij om", zegt Gilkinet.
Minister van Klimaat Zakia Khattabi (Ecolo) benadrukt dat de begrotingskeuzes voor volgend jaar in lijn liggen van de ambitie om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55 procent te verminderen en tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, maar ook van de maatregelen van het nationale energie- en klimaatplan dat afgelopen vrijdag is goedgekeurd.
1 miljard euro extra voor strategische investeringen
Binnen het akkoord dat het kernkabinet heeft bereikt, is 1 miljard euro extra voorzien voor strategische investeringen, bovenop de 1,25 miljoen euro in het Europees relanceplan en de 328 miljoen euro die al in april werd uitgetrokken. Dat meldt staatssecretaris voor Relance Thomas Demine (PS). Hij heeft het over "een historisch keerpunt op vlak van investeringen".
"Ons investeringsbeleid is te lang geleid door kortetermijndenken. Het resultaat is dat onze openbare infrastructuur vandaag niet meer kan tippen aan die van de buurlanden", aldus Dermine. "Met deze nieuwe investeringsimpuls keren we die trend om. Dit zal het concurrentievermogen van onze economie en de levenskwaliteit van iedereen ten goede komen. Het maakt een antwoord mogelijk op de belangrijkste uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, waarvan de ecologische transitie de belangrijkste is."
De staatssecretaris herinnert eraan dat het aandeel van de overheidsinvesteringen in het bbp sinds de jaren tachtig fors is gedaald. In 2019 bedroeg het 2,63 procent van het bbp, terwijl dat in de jaren zeventig nog 5 procent was. In 2019 behoorde België volgens Eurostat tot de EU-lidstaten die het minst investeerden. De federale regering wil tegen 2030 opnieuw aanknopen met een ratio van 4 procent van het bbp, met 3,5 procent in 2024 als tussentijdse doelstelling.
"De federale enveloppe voor overheidsinvesteringen valt buiten het begrotingskader, en zal dus niet wegen op de sociale uitkeringen, de gezondheidszorg of de openbare diensten", benadrukt Dermine. "Dit is een belangrijke paradigmashift. Het toont aan hoe belangrijk ons investeringsbeleid is om de ecologische, economische en sociale uitdagingen van ons land aan te gaan."
Staatssecretaris voor Relance Thomas Demine (PS).Beeld BELGA Waar liep het op vast?
Over waar het in de loop van de nacht is misgelopen, lopen de versies uiteen. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez liet tussen de regels verstaan dat de PS plots niet meer akkoord ging, nadat alle partijen akkoord zouden zijn gegaan met een voorstel van de premier. "Voor de MR is het akkoord geakteerd", luidde het.
Ook vicepremier Petra De Sutter (Ecolo) verklaarde aan de VRT-radio dat de PS te kennen had gegeven dat ze met de laatste details niet akkoord ging, terwijl de eerste minister al vertrokken was. Volgens De Sutter waren er mogelijk "in de naarstigheid van een lange nacht" misverstanden ontstaan in de details op bepaalde punten. De onderhandelaars waren volgens de groene vicepremier maandagavond overigens dicht bij een finaal akkoord, maar toen is toch nog onenigheid gerezen.
De belangrijkste discussiepunten bleken de sancties voor werklozen die niet willen ingaan op een aanbod voor een knelpuntberoep, maar ook de nulbijdrage voor de eerste aanwervingen en het nachtwerk in de e-commerce. Die laatste sector ondervindt zware concurrentie vanuit Nederland, waar de arbeidsregels een pak soepeler zijn.
"We hebben steeds gezegd dat we geen grote voorstanders van dat nachtwerk waren. We staan voor een evenwicht tussen werk en privé, en voor kwaliteitsvolle jobs", verklaarde PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne op de Franstalige radiozenders, eerder op de dag. Hij liet echter verstaan dat er geen blokkering was, maar dat hij om "verduidelijkingen" had gevraagd.
Rond 9 uur bleken de laatste obstakels volledig opgeruimd en was het akkoord een feit.
KMO's behouden ziektebriefje
Kleine en middelgrote ondernemingen worden vrijgesteld van de nieuwe maatregel waarbij werknemers geen ziektebriefje meer nodig hebben voor één dag afwezigheid, en dat tot driemaal per jaar. Dat heeft vicepremier Petra De Sutter (Groen) gezegd in De Ochtend (Radio 1).
Volgens De Sutter is de maatregel een compromis en zijn met name de partijen die het briefje helemaal niet wilden afschaffen, tegemoetgekomen. "We hebben de reacties in de media gelezen en daar is ook rekening mee gehouden. De kmo's zijn dan ook uitgesloten van de regeling", zei ze. Zo liet Unizo nog weten bang te zijn voor de 'maandagochtendziekte', waarbij werknemers vooral na het weekend niet op de werkvloer zouden verschijnen.
De Sutter wees erop dat onderzoek aantoont dat bij een afschaffing van het ziektebriefje voor één dag afwezigheid het totale ziekteverzuim daalt. "We zullen de maatregel evalueren, maar ik heb er vertrouwen in dat hij zelfs nog kan worden uitgebreid als alle bedrijven de ervaring hebben opgedaan dat het eigenlijk een goede zaak is."
Dan toch een akkoord
De federale regering heeft vanmorgen rond 9 uur dan toch een akkoord gevonden over de begroting. De twee laatste knelpunten die nog tussen PS en MR leefden, zijn opgelost, bevestigen onderhandelaars van beide partijen aan onze redactie. Ook de woordvoerder van premier Alexander De Croo (Open Vld) bevestigt het akkoord.
Verschillende regeringsbronnen meldden vanmorgen vroeg dat de discussie vastzat op twee cruciale dossiers: de versoepeling van de nachtarbeid in de e-commerce en het gunstregime voor de eerste aanwerving in ondernemingen. Franstalige liberalen en socialisten stonden daarover lijnrecht tegenover elkaar, maar premier De Croo (Open Vld) zou nu dus toch een akkoord van alle partijen rond hebben gekregen.
Om 11 uur vindt er een persconferentie over het akkoord plaats.
Van ziektebriefje tot energiefactuur: deze nieuwe federale maatregelen kennen we al
Premier Alexander De Croo (Open Vld) en andere Vivaldi-ministers zijn vannacht zonder begrotingsakkoord uit elkaar gegaan. Hoewel er nog onduidelijkheid heerst over het verdere verloop van de onderhandelingen binnen het kernkabinet van de federale regering, hebben de Vivaldi-partijen hebben al een aantal overeenstemmingen bereikt.
Wat is er nu al afgeklopt? Bekijk hier het volledige overzicht met alles wat we al weten.
Onderhandelingen over Vivaldi-begroting zijn vastgelopen: ‘PS en MR moeten hun shit oplossen’
Na een woelige onderhandelingsnacht heeft de federale regering nog geen begrotingsakkoord beet. De socialistische PS en liberale MR verschillen nog van mening in twee dossiers: het nachtwerk in de e-commerce en de vrijstelling op sociale bijdragen bij de eerste aanwerving. ‘PS en MR moeten hun shit oplossen’, klinkt het bij de andere partijen.
Wat is er afgelopen nacht gebeurd en waar liepen de gesprekken op vast? Lees het volledige verslag hier.
De federale Vivaldi-regering.Beeld Photo News Vivaldi klaar voor landing: goedkopere energie, strengere aanpak langdurig zieken
Vivaldi heeft zijn landingsgestel uitgeklapt. Na een paar moeilijke maanden lijkt de coalitie klaar voor een herstart dinsdag, met een groot akkoord in de hand.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
