Het belooft weinig goeds dat Vivaldi nu al de truken van de foor bovenhaalt

Federale begrotingsonderhandelingen zijn eigenlijk van een lachwekkende voorspelbaarheid. Gaan ze de nacht in? Altijd. Loopt er iemand weg van de tafel? Niet ondenkbaar. Klopt de rekening omdat er gegoocheld wordt met een magische jobgroei? Wellicht.

Volgens het Planbureau komen er volgend jaar 13.200 banen bij - met dank aan de economische heropleving na de coronacrisis. Dat is goed voor de staatskas. Wie werkt, moet geen vervangingsinkomen krijgen. En wie werkt, consumeert en betaalt belastingen. Minder uitgaven, meer inkomsten: dubbele winst.

In de aanloop naar de begrotingsonderhandelingen was al duidelijk dat Vivaldi daarom nog beter wou doen dan de verwachting van het Planbureau. Er zouden nóg eens 5.000 extra banen gecreëerd worden. In de laatste rechte lijn werden dat er 10.000. En dan opeens 13.500. Een verdubbeling van de verwachte jobgroei - pas mal.

Alleen komen die jobs meestal niet als manna uit de lucht vallen. Het is mogelijk dat de groei hoger uitvalt dan gedacht, waardoor er - bij wijze van spreken - als vanzelf meer jobs bij komen. Maar het is de intentie van de regering om die extra banen zelf te creëren.

Welaan dan: met welke maatregelen? Alvast niet door soepeler nachtwerk, want die heikele kwestie is geëvacueerd naar de sociale partners. Ook dat is een politieke truc, om tijd te kopen: iedereen beseft dat vakbonden en werkgevers het waarschijnlijk niet eens zullen raken, waarna het dossier opnieuw bij de regering belandt.

Erg veel moet wellicht ook niet meteen verwacht worden van de sanctie voor langdurig zieken die weigeren mee te denken over hoe ze weer aan het werk kunnen. Het gaat om een symbolische straf: een verlies van 2,5 procent van de uitkering. Maar al wat ze moeten doen om die te ontlopen, is een vragenlijst invullen. Moet dát dan duizenden jobs opleveren?

Het is niet dat de regering niets doet om de jobgroei aan te zwengelen. Maar het getuigt van een wel erg groot optimisme om te denken dat daarmee de verwachte jobcreatie verdubbeld kan worden. Dat tijdens de begrotingsgesprekken 5.000 opeens 13.500 kon worden, doet vermoeden dat de ministers hun cijfers zelf ook wel met een korrel zout nemen.

Zo blijkt de onuitgegeven Vivaldi-coalitie toch een erg klassiek kabinet op te leveren: een waar de begroting kunstmatig opgepompt kan worden, als de tabellen maar gevuld raken. Volgend jaar staat de extra jobgroei ingeschreven voor 380 miljoen euro (190 miljoen extra opbrengsten, 190 miljoen minder uitgaven).

Het pijnlijkste van de zaak is dat Vivaldi vandaag nog de ruimte heeft om moeilijke beslissingen te nemen. Hoe verder in de regeerperiode, hoe lastiger dat wordt - verkiezingen komen dan steeds dichterbij. Het belooft weinig goeds dat nu al de truken van de foor nodig zijn.