Het gaat wel de goede kant op met de naleving van het rookverbod, zegt Paul Van den Meerssche, adviseur-generaal van de Inspectie Consumptieproducten. “Sinds de invoering van de wet zien we jaar na jaar een verbetering.”

In 2002 werd bijvoorbeeld nog 20 procent van de gemiddeld 5.500 gecontroleerde cafés betrapt op een overtreding. Vorig jaar was dat percentage teruggevallen tot 13 procent. Dat is vooral te danken aan een vrij goede naleving van het rookverbod overdag (10 procent overtredingen).

’s Avonds en ’s nachts worden veel meer overtredingen vastgesteld. “We zien ook nauwelijks een verbetering”, zegt Van den Meerssche. Het percentage overtredingen daalde er van 25 procent in 2012 naar 22 procent vorig jaar. 25 tot 30 procent van de controles vindt ’s avonds en ’s nachts plaats.

Risico op sluiting

Wie een eerste keer betrapt wordt, mag zich aan een boete van 500 tot 600 euro verwachten. Bij volgende overtredingen gaat de boete omhoog. In het ergste geval kan een zaak worden gesloten.

"Oneerlijke concurrentie""Laat er geen misverstanden over bestaan, het rookverbod moet nageleefd worden. Als horeca-ondernemers de wet niet respecteren, dan bezondigen ze zich aan oneerlijke concurrentie tegenover de collega's die wel de wet respecteren." Dat zegt Danny Van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen. Maar de sectorfederatie maakt ook de kanttekening dat "uit de praktijk blijkt dat vooral de uitbaters van horecazaken worden beboet en nauwelijks de rokers, die toch in eerste instantie de wet overtreden".

"Het valt ons telkens opnieuw op dat de ondernemers meer geviseerd worden dan de rokers zelf", aldus Van Assche. "De cijfers tonen aan dat er in verhouding veel meer horeca-uitbaters worden beboet dan rokers die op heterdaad worden betrapt bij inspecties. Daarom zouden we de oproep willen doen aan de inspectiediensten om consequent te zijn en ook de rokers zelf aan te pakken."

Meer clementie

Een tweede bemerking gaat over die ondernemers die er alles aan gedaan hebben om de wet na te leven, en dan toch moeten opdraaien voor wat een of andere onverlaat heeft mispeuterd. "Er zijn voorbeelden genoeg van grote zaken, zoals discotheken", zegt Van Assche. "Waar de uitbaters er alles aan doen om de regels te doen respecteren (overal bordjes over het rookverbod aanbrengen, nergens asbakken plaatsen... ) en dan wordt zo een ondernemer toch hard aangepakt, omdat men ergens in een achterafzaaltje een enkele peuk op de grond heeft gevonden. In dat soort gevallen zouden we toch willen pleiten voor wat meer clementie."