Toen de bekende drugsbaron Pablo Escobar in 1993 doodgeschoten werd door de politie, kwam aan het licht dat de man een private zoo vol exotische dieren had opgericht in zijn uitgestrekte Hacienda Nápoles. Vanuit dat fort had hij in de jaren tachtig het grootste cocaïnerijk ter wereld aangestuurd. De overheidsdiensten van Colombia dreven na zijn dood de meeste dieren zoals kangoeroes, giraffen en uitheemse vogelsoorten bij elkaar en lieten hen voor dood achter of doodden hen onmiddellijk ter plaatse.

Alleen met de nijlpaarden die Escobar het land had binnengesmokkeld, was er een praktisch probleem. De dieren waren zo verspreid over de haciënda en gevaarlijk dat ze onmogelijk bij elkaar te drijven waren. Bovendien zou hen transporteren naar dierentuinen in het buitenland handenvol geld kosten. De dieren werden achtergelaten en omdat ze weinig natuurlijke vijanden hebben op het platteland, plantten ze zich relatief snel voort. Ze waren gestart met 35, maar begin 2020 liepen er naar schatting al zo’n 80-tal volwassen dieren rond die de fauna en flora van de wijde omgeving vernielden.

‘Volledig opruimen’

Wetenschappers waarschuwden dat er tegen 2035 liefst 1.500 exemplaren zouden kunnen rondlopen in Colombia als er niet ingegrepen werd en benadrukten dat een mens een onverwachte ontmoeting met een nijlpaard meestal niet kan navertellen. Ecologisten vragen daarom al enkele jaren om de kudde volledig af te maken, zodat de exoten helemaal niet meer in Colombia voorkomen, maar dat is tegen de zin van de lokale bevolking, die van Escobars haciënda een themapark heeft gemaakt. Veel toeristen willen de nijlpaarden graag groenten en fruit voederen.

Uiteindelijk koos de overheid er daarom voor om de dieren te steriliseren. Maar dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Colombiaanse dierenartsen steriliseerden eerst elf nijlpaarden op de traditionele manier: ze vingen hen, plaatsten hen in een kooi, verdoofden hen, sneden het dikke vel moeizaam open en zochten vervolgens naar de voortplantingsorganen. De operatie alleen duurde telkens ongeveer drie uur en was niet altijd even geslaagd. Tot slot was het kostenplaatje van een chirurgische sterilisatie torenhoog.

Anticonceptiepijltjes

Onlangs zijn de Colombianen gestart met een nieuwe techniek: ze konden de afgelopen maanden al 24 nijlpaarden steriliseren met anticonceptiepijltjes, die afgeschoten worden met een verdovingsgeweer of een speciale dartspen en vervolgens de dikke huid penetreren. Dat meldt een regionale milieubeschermingsorganisatie in het noordwesten van Colombia in de Colombiaanse krant El Colombiano. ‘Het medicijn, GonaCon, maakt zowel mannetjes als wijfjes onvruchtbaar’, zegt dierenarts Gina Paola Serna Trujillo aan de krant. ‘Het is de eerste keer dat we dit proberen, dus we zullen de dieren opvolgen en monitoren om te weten hoe succesvol de methode is.’

Of de methode voldoende effectief zal zijn, is nog onduidelijk. De nijlpaarden zouden drie keer een dosis van het medicijn toegediend moeten krijgen vooraleer er conclusies kunnen worden getrokken op langere termijn.