DISCUSSIE. Moet de VDAB meer doen om bruggepensioneerden weer aan het werk te krijgen?

De term brugpensioen bestaat nog in de volksmond, maar officieel heet het systeem al enkele jaren Stelsel van Werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT). Zo’n 7.500 werklozen in Vlaanderen zitten in dat stelsel. SWT is vandaag mogelijk vanaf de leeftijd van 62 jaar en een carrière van veertig jaar (mannen) of 37 jaar (vrouwen). Maar het kan bijvoorbeeld ook al vanaf de leeftijd van 60 jaar en een carrière van 35 jaar, als iemand wordt ontslagen omdat een bedrijf in moeilijkheden zit.

Wie in SWT is, moet niet actief solliciteren naar een job. Maar als de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) passende vacatures doorstuurt, zijn de SWT’ers verplicht om te solliciteren.

0,09 sollicitatieopdrachten per bruggepensioneerde

Uit cijfers die Tom Ongena bij Vlaams minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) heeft opgevraagd, blijkt nu dat de VDAB bijzonder weinig sollicitatieopdrachten naar SWT’ers stuurt. “In de eerste helft van dit jaar heeft een SWT’er gemiddeld 0,09 sollicitatieopdrachten gekregen van VDAB. In 2019, het jaar voor corona, ging het om gemiddeld 0,57 sollicitatieopdrachten”, zegt Tom Ongena. “Dat betekent dat de VDAB SWT’ers amper helpt om weer aan de slag te gaan. En dat terwijl werkgevers massaal op zoek zijn naar nieuwe werknemers, en ze bij een supermarktketen als Lidl staken wegens personeelstekort.”

Tom Ongena zegt dat de begeleiding van de VDAB niet alleen voor SWT’ers gebrekkig is. “Oudere werkzoekenden zijn in het algemeen geen prioriteit voor de VDAB”, zegt hij. “Slechts 11% van de mensen die in de eerste helft van dit jaar aan een opleiding zijn begonnen, is 50 jaar of ouder. Die mensen zijn dus ondervertegenwoordigd in de statistieken voor opleidingen. Ik weet wel dat de VDAB geen aparte aanpak meer heeft voor oudere werkzoekenden, en dat ze alleen werkzoekenden selecteren op basis van hun afstand tot de arbeidsmarkt. Maar blijkbaar oordeelt de VDAB dat oudere werkzoekenden in het algemeen ver van de arbeidsmarkt staan.”

VDAB geeft moeilijkheden toe

De VDAB geeft toe dat de activering van SWT’ers een moeilijke opdracht is. “Dat komt onder meer omdat veel mensen bij aanvang van hun SWT onvolledige informatie hebben gekregen over het stelsel en de verplichtingen die eraan zijn gebonden”, zegt Joke Van Bommel, woordvoerder van de VDAB. “Dat gaat ten koste van hun motivatie. De mensen die nog wel gemotiveerd zijn om aan het werk te gaan, kunnen te vaak de werkgevers bij wie ze gaan solliciteren, niet overtuigen om hen in dienst te nemen. Daardoor verdwijnt de motivatie ook snel. Veel SWT’ers kampen ook met medische problemen, waardoor hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt laag is.”

De VDAB benadrukt wel dat het SWT’ers blijft begeleiden, bijvoorbeeld door hen jobsuggesties te doen.