Ali Harbi Ali (25) is de zoon van een voormalig Soedanees diplomaat. De twintiger werd in Londen geboren en woonde bij zijn tante en haar zoons in een erg chique buurt in de stad, waar de huizen al snel twee miljoen pond kosten en heel wat bekendheden wonen. Dat hij niet bij zijn ouders woonde, zou te wijten zijn aan een ruzie tussen de man en zijn gescheiden ouders. Zijn vader woont al enige tijd weer in Somalië.

Vijf jaar geleden werd hij aangemeld bij het overheidsprogramma Prevent, voor deradicalisering, nadat een leerkracht op zijn school zijn extreme meningen had vastgesteld. Dat zou niet het gewenste effect gehad hebben: volgens de speurders in de zaak is de jongeman sindsdien alleen maar verder geradicaliseerd. Dat zeggen ook zijn vrienden: tijdens de lockdown zou hij nog verder geradicaliseerd zijn door het bekijken van YouTube-video’s, onder andere van de veroordeelde haatprediker Anjem Choudary. Het zou van hem een lone wolf gemaakt hebben, de benaming voor terroristen die op eigen houtje een aanslag plegen.

Willekeurig slachtoffer

Waarom David Amess het slachtoffer van Ali Harbi Ali is geworden, is nog niet duidelijk. Volgens de speurders is het wel zeker dat de verdachte de moord meer dan een week van tevoren gepland had. Maar zij zijn ervan overtuigd dat hij gewoon een parlementslid wilde doden en zijn keuze toevallig op Amess is gevallen. Al wordt ook onderzocht of het motief kon zijn dat Amess recent zijn steun had uitgesproken voor Qatar, dat een sterke invloed heeft in Somalië. Volgens een bron bij de overheid lijkt het dat Amess vooral veel pech heeft gehad. “Hij was geen specifiek doelwit, maar bij Amess slaagde Ali Harbi Ali erin om een afspraak te maken waarbij ze oog in oog zouden staan.”

Bij de politiediensten en inlichtingendienst MI5 was de verdachte volgens Britse media niet bekend. Dat wekt verbazing, want hoe kan het dat iemand die deelneemt aan een deradicaliseringsprogramma niet beter in de gaten gehouden wordt? In het Verenigd Koninkrijk gebeurt dat niet altijd, zo blijkt.

David Amess

Ali Harbi Ali bracht de 69-jarige David Amess om het leven met zeventien messteken tijdens zijn spreekuur in een kerk in zijn kiesdistrict in het graafschap Essex. De aanval gebeurde in de Belfairs Methodist Church in Leigh-on-Sea. Daarna wachtte de verdachte op de politie zonder nog omstanders te bedreigen of aan te vallen.

Amess was een parlementslid sinds 1983 en was getrouwd. Hij laat ook vijf kinderen na.