Poolse premier gaat voluit confrontatie met Europese Unie aan: “Rechters maken van EU centraal gestuurde instelling”
“In godsnaam, de grondwettelijke hoven in de lidstaten van de Europese Unie hebben het recht om te controleren of de uitvoering van het EU-recht gebeurt binnen de bevoegdheden die door die lidstaten toebedeeld werden.” In een felle toespraak voor het Europees Parlement heeft de Poolse premier Mateusz Morawiecki het veelbesproken arrest van het Grondwettelijk Hof in Warschau verdedigd. “De EU zal heus niet uiteenvallen als we erkennen dat onze juridische systemen verschillen”, klonk het.
Het Poolse Grondwettelijk Hof oordeelde onlangs dat delen van het recht van de EU niet compatibel zijn met de Poolse grondwet. Het arrest doet de Unie op haar grondvesten daveren, want voor het eerst stelt een nationaal hof de voorrang van het Europees recht in vraag. Het gaat om het voorlopige hoogtepunt in het conflict tussen Brussel en Warschau over de rechtsstaat in Polen.
“EU is geen staat”
Morawiecki kwam het arrest en de kijk van zijn regering op de verhouding tussen nationaal en Europees recht dinsdag verdedigen in het Europees Parlement. In een toespraak die meer dan een halfuur duurde, beet hij fel van zich af. “De Europese Unie is geen staat. Er zijn 27 lidstaten, en die zijn allen soeverein. Het zijn die lidstaten die beslissen welke competenties naar de EU gedelegeerd worden. Daarin heeft het EU-recht voorrang, maar heel veel zaken blijven de exclusieve bevoegdheid van de lidstaten.” Hij hekelde het “fait accompli” en het “activisme” van Europese rechters die van de EU een “centraal gestuurde instelling (maken) die haar provincies kan zeggen wat ze moeten doen”.
Met enkele “citaten” die volgens Morawiecki van grondwettelijke hoven van andere lidstaten afkomstig zijn, probeerde de Poolse premier zijn fundamentele punt kracht bij te zetten, namelijk dat de primauteit van het EU-recht niet kan gelden in grondwettelijke zaken. “Ik zie aan uw gezichten dat u het niet met mij eens bent”, zei hij tegen de parlementsleden.
Het is de eerste keer ooit dat een nationale rechtbank oordeelt dat de Europese verdragen niet compatibel zijn met de nationale grondwet
“Een sterk Polen”
Voor Morawiecki het woord nam, herhaalde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen haar bezorgdheid over Polen. “Het is de eerste keer ooit dat een nationale rechtbank oordeelt dat de Europese verdragen niet compatibel zijn met de nationale grondwet. Dit arrest heeft grote gevolgen voor de mensen in Polen, want het ondermijnt de bescherming van de onafhankelijkheid van rechters. Zonder die onafhankelijkheid staan de rechten van de mensen op het spel.”
De Commissie is het arrest nog zorgvuldig aan het analyseren, maar zal als hoedster van de verdragen een initiatief nemen, zei von der Leyen. “Ik betreur dat we ons in deze situatie bevinden. Maar ik was en blijf voorstander van dialoog. Deze situatie móét worden opgelost. We willen een sterk Polen - een Polen dat zijn plaats heeft in Europa.” Morawiecki was het daar alvast mee eens. “Europa is onze keuze, onze plaats. We willen nergens anders heen.”
Kritiek van Verhofstadt
Tijdens het debat kreeg Morawiecki de verwachte steun van zijn land- en partijgenoten in de conservatieve ECR-fractie. Van de andere fracties kreeg de Poolse premier heel wat tegenwind. “Het sinistere spel dat u speelt is heel erg duidelijk”, beet Guy Verhofstadt (Open Vld) hem toe. “U installeert een gepolitiseerd Grondwettelijk Hof en wanner het Europees Hof van Justitie daar kritiek op heeft, laat u via dat Grondwettelijk Hof beslissen dat het EU-Hof geen legitimiteit meer heeft.”
Volgens Verhofstadt ging Morawiecki tijdens zijn toespraak niet in op de kern van het veelbesproken arrest van 7 oktober, namelijk dat artikelen 1 en 19 van het Europees verdrag een inbreuk zouden vormen op de Poolse grondwet. “Toen uw land in 2004 het verdrag ondertekende, hebt u die artikelen wel degelijk aanvaard. Het is trouwens precies omwille van deze twee artikelen - die het ‘steeds hechter verbond’ in Europa en de centrale rol van het EU-Hof omschrijven - dat de harde brexiteers destijds uit de Unie wilden.”
Verhofstadt eindigde zijn interventie in het parlement met een verwijzing naar het boek ‘Mars der dwaasheid’ van Barbara Tuchman. “Daarin lezen we dat relatief eenvoudige beslissingen elkaar opvolgden, genomen door het ego van de grote machtsspelers die niet beseffen welke ramp ze op het einde van de rit afroepen. Kom daarom op uw beslissingen terug en eindig uw mars der dwaasheid.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
155
CD&V-voorzitter Mahdi waarschuwt: wie lokaal in zee gaat met Vlaams Belang of PVDA mag lidkaart komen inleveren
-
Frankrijk op scherp: 6.000 extra agenten voor aankomst van olympische vlam
Frankrijk zet ongeveer 6.000 extra agenten in tijdens de aankomst van de olympische vlam in Marseille. Dat maakte de Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin bekend. -
Europees Hof stelt opnieuw onafhankelijkheid Poolse gerecht in vraag
Het Europees Hof van Justitie heeft woensdag opnieuw de onafhankelijkheid van het Poolse gerecht in vraag gesteld. Ditmaal boog het Hof zich over de zaak van een rechter die zich kritisch had uitgelaten over de gerechtelijke hervormingen en zonder zijn instemming werd overgeplaatst naar een andere kamer in een regionale rechtbank in Krakow. -
-
Poolse premier: 'Warschau wil in Europese Unie blijven’
-
Satirische website ‘t Scheldt overweegt te stoppen na veroordeling in zaak met Conner Rousseau
De satirische website ‘t Scheldt overweegt ermee op te houden na een veroordeling in een rechtszaak tegen Vooruit-kopstuk Conner Rousseau. De site werd door de Antwerpse rechtbank van eerste aanleg veroordeeld tot 1 euro symbolische schadevergoeding omwille van aangerichte reputatieschade. -
Voormalig Europees president Donald Tusk waarschuwt voor Poolse exit uit Europese Unie
Voormalig Europees president en ex-premier van Polen Donald Tusk acht het niet uitgesloten dat zijn land op een dag de Europese Unie verlaat. Als de huidige campagne van de conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) uit de hand loopt, zou Polen wel eens "sneller dan iedereen voor mogelijk acht" de Unie kunnen verlaten, zei Tusk vrijdag tijdens een televisie-interview. -
Polen boos op Nederlandse premier: "Laatste persoon die ons de les mag lezen”
-
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN
-
Iraakse TikTokster met tienduizenden volgers doodgeschoten in Bagdad
Om Fahad, een bekende Iraakse TikTokster, is vrijdagavond doodgeschoten in Bagdad. Het nieuws wordt bevestigd door het Iraakse ministerie van Binnenlandse Zaken. -
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
Af en toe berichten media over absurd hoge energiefacturen die bijvoorbeeld het gevolg zijn van een nulletje te veel of een vergeten komma. Dergelijke frappante fouten spot je als klant meteen. Maar soms duiken er ook afwijkingen op, die – hoewel ze minder in het oog springen - je toch een aardige duit kosten. Hoe stel je deze vast en op welke manier kan je ze aanvechten? Mijnenergie.be helpt je stap voor stap. -
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?