In Oost-Europa komen lockdowns weer op de agenda

Nu de temperatuur afneemt, wordt heel Europa geteisterd door een flinke najaarsopstoot van het coronavirus. Toch slaat corona opvallend harder toe in Oost-Europa. Letland bereikt nu zelfs veruit zijn hoogste coronapiek tot dusver. Dagelijks komen er meer dan 2.500 nieuwe besmettingen bij, nergens ter wereld ligt het besmettingsniveau per hoofd van de bevolking zo hoog.

Ook in Roemenië en Servië worden nu elke dag meer dan 750 besmettingen per miljoen inwoners gemeld. Met dagelijks bijna 20 doden per miljoen inwoners maakt het virus vandaag in Roemenië nog meer slachtoffers dan in Italië aan het begin van de pandemie.

Afgelopen vrijdag stuurde de Europese Unie nog noodvoorraden zuurstof, beademings­toestellen en medicijnen met antilichamen naar Roemenië om de ziekenhuizen te ondersteunen.

Experts waarschuwen al maanden dat Oost-Europa slechter gewapend was voor het najaar. Terwijl de vaccinatie­graad in de meeste landen in het westen van de EU rond de 80 procent schommelt, geraakt het leeuwendeel van de landen ten oosten van het voormalige IJzeren Gordijn niet eens aan 70 procent.

Het historisch wantrouwen in de overheid weerhoudt veel Oost-Europeanen om een prik te laten zetten. In Letland is de helft van de bevolking dubbel geprikt, in Roemenië 30 procent en in Bulgarije slechts een op de vijf inwoners.

Om de situatie niet verder uit de hand te laten lopen zien veel Oost-Europese regeringen zich genoodzaakt om het vrije leven opnieuw aan banden te leggen. Zo voert Letland vier weken lang een nieuwe lockdown in. In Roemenië sluiten de scholen voor twee weken, geldt er een uitgaansverbod voor niet-gevaccineerden en wordt het mondmasker weer overal verplicht.

Ook Vladimir Poetin ziet met lede ogen aan hoe de situatie in Rusland met de dag verergert. Vanaf 28 oktober gaan bars, restaurants, scholen en crèches in Moskou tijdelijk dicht. In het hele land worden alle werkplekken tot 7 november gesloten. De kans is groot dat verschillende andere Oost-Europese landen binnenkort aan de noodrem moeten trekken. Zo gaven Polen en Estland al aan dat er drastische ingrepen zullen volgen als de cijfers blijven stijgen. Het zullen nog lange maanden worden voor veel Oost-Europese landen. Door de hoge viruscirculatie lopen ook gevaccineerden meer risico om bij een coronabesmetting in het ziekenhuis te belanden, wat de druk op de ziekenhuizen verhoogt.

En zolang het virus stevig rondraast, is de kans ook groter dat in een van die landen een nieuwe variant opkomt. En die kan zich maar al te snel richting onze contreien begeven. “Zolang het virus niet in alle lidstaten verslagen is, is het virus gewoon niet verslagen”, zei een woordvoerder van de Europese Commissie tegen CNN.