Coronablog - Kernkabinet is afgelopen, nu wachten op Overlegcomité dat morgen vroeger bijeen komt

Meer dan 8,5 miljoen Belgen zijn gevaccineerd, omgerekend is dat 74 procent van de bevolking. Er werd eerst gezegd dat de kaap van de 70 procent gevaccineerden ons streefdoel was voor het rijk der vrijheid. Maar nu is er weer een verstrenging van de maatregelen. "We hadden toen een zekere voorzichtigheid ingebouwd", zegt professor Pierre Van Damme in "Laat". "Maar nu zitten we met een virus dat besmettelijker is en dan komen we niet meer met die 70 procent en is er sprake van 85-90 procent als een soort van achtergrondimmuniteit die je nodig hebt." Maar zelfs dat zal volgens Van Damme niet genoeg zijn om het virus helemaal onder controle te houden, wel om de hospitalisaties onder controle te krijgen.

"We gaan met dit virus moeten leren leven totdat het bijna een goedaardig virus wordt, een soort griepachtig virus", zegt epidemioloog Pierre Van Damme. Op dit moment zijn 1.103 mensen in het ziekenhuis, wat heel wat minder is dan in de vorige golven. Op intensieve zorgen zijn er momenteel 250 mensen, wat ook veel minder is dan wat we ooit gekend hebben. "Voor een stuk is dit te danken aan het effect van de vaccinatie", zegt professor Van Damme. "Als we dat niet hadden gedaan dan zouden we een veelvoud hebben van die cijfers." 

We moeten, volgens hem, nu gaan naar maatregelen die leefbaar zijn om enerzijds de circulatie tegen te houden. Op die manier kunnen we de kwetsbare mensen beschermen die misschien niet gereageerd hebben op het vaccin. Anderzijds gaan de cijfers ook weer stijgen als we die maatregelen niet nemen. "De kunst is om nu op tijd een beslissing te nemen, niet op het moment dat de cijfers te hoog zijn, maar net om te vermijden dat die cijfers verder naar boven gaan."

Vanaf 8 november wordt het weer mogelijk om te reizen naar de Verenigde Staten. Dat meldt het Witte Huis. Als reiziger moet je twee weken volledig gevaccineerd zijn. Je moet ook een negatieve test van maximaal 72 uur oud kunnen voorleggen.

Kinderen of mensen die om bepaalde medische redenen niet gevaccineerd kunnen worden, mogen het land pas binnen na een negatieve test die maximaal 24 uur oud is. Dezelfde uitzondering bestaat voor reizigers uit landen waar er nauwelijks vaccins voorhanden zijn.

Het is ruim anderhalf jaar niet mogelijk geweest om vanuit ons land naar de Verenigde Staten te reizen. De Europese Unie had maanden geleden de regels al versoepeld voor Amerikanen die naar Europa wilden reizen. Nu doet de VS hetzelfde voor ons.

In aanloop van het Overlegcomité van morgennamiddag buigt het kernkabinet zich vanavond al over de maatregelen die moeten  worden genomen ter bestrijding van het coronavirus. "Ik denk dat we moeten vertrekken van de epidemiologische situatie", zegt coronacommissaris Pedro Facon. "Die is niet goed en dat betekent dat we moeten bekijken welke nuttige maatregelen we moeten nemen."

"Een mondmaskerplicht is zeker een goed idee", zegt Facon nog. Hij heeft het over een "brede uitrol", zonder in detail te gaan. 

Omdat de coronacijfers weer stijgen, komt het Overlegcomité morgenmiddag al vervroegd bijeen. Dat heeft de woordvoerder van premier Alexander De Croo (Open VLD) bevestigd. Het gaat om een digitale vergadering om 16.30 uur.

Normaal gezien zouden de federale regering en de regionale regeringen pas vrijdag samenkomen in verband met de coronacijfers, maar blijkbaar is de ongerustheid over de stijgende cijfers erg groot. Vandaar dat er morgen wordt vergaderd via een videoverbinding.

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) probeert de ongerustheid weg te nemen. "Dat is gewoon omdat we denken dat we weten wat we moeten beslissen en ik denk dat we dat ook redelijk snel kunnen beslissen", zegt hij. "Maar we moeten het uiteindelijk wel bespreken." Op mogelijke twistpunten zoals een breder gebruik van het Covid Safe Ticket wil de minister nog niet ingaan.

"Dankzij het feit dat de vaccinatiegraad bij ons zo hoog ligt kunnen we ons vandaag meer permitteren, maar ik denk dat we onszelf wat te veel gepermitteerd hebben", concludeert viroloog Steven Van Gucht tijdens een analyse van de stijgende coronacijfers in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Oktober was een maand van recepties en mosselfestijnen en dat zien we ook in de cijfers. Het is nu tijd om dat opnieuw wat af te remmen", stelt de viroloog vast.

"We kunnen ons dankzij de hoge vaccinatiegraad wel hogere besmettingscijfers permitteren maar er zit wel nog een limiet op", gaat Van Gucht verder. "De kans dat mensen in het ziekenhuis belanden is kleiner, maar die kans is niet weg. Niet iedereen is gevaccineerd en we merken dat het vaccin bij oudere mensen niet altijd even goed werkt. Zelfs bij jongeren is de beschermingsgraad 90 procent en geen 100." 

Hoe meer het virus zich dus verspreidt, hoe meer mensen er wel degelijk nog besmet zullen geraken en Van Gucht wijst erop dat we qua ziekenhuisbezetting nog steeds hetzelfde probleem hebben als bij de vorige coronagolven. "We blijven met die flessenhals zitten van 2.000 bedden, dat is het maximum."

Van Gucht blikt tijdens het gesprek ook even vooruit op het kernkabinet van vanavond. "Niemand wil sluitingen en ik denk dat we dat ook kunnen vermijden, maar dan moeten we wel inzetten op minder ingrijpende maatregelen." In de eerste plaats denkt de viroloog daarbij aan mondmaskers en telewerk. Over het inperken van de sociale contacten is hij minder enthousiast. 

Het draagvlak voor het opnieuw invoeren van een mondmasker lijkt echter klein te zijn nu de meeste mensen net weer gewoon zijn om zonder masker de straat op te gaan. "Dat stond in de sterren geschreven", zegt Van Gucht. "Ik had daar twee maanden geleden al voor gewaarschuwd, het was te vroeg om het mondmasker al op te bergen en daardoor moeten we het nu misschien opnieuw invoeren."

Minister van onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil voorlopig geen bijkomende algemene maatregelen om de verspreiding van het coronavirus in het onderwijs tegen te gaan. Op dit moment zijn al verschillende scholen gesloten na een uitbraak. Sommige scholen blijven al tot de herfstvakantie dicht. Tegelijkertijd leggen steeds meer andere scholen weer een mondmaskerplicht op.

Woensdag is er topoverleg over de maatregelen in het onderwijs. Weyts wil dat overleg afwachten, maar is dus geen voorstander van extra maatregelen. "Ik wil dat de scholen maximaal open blijven met zo weinig mogelijk beperkingen voor kinderen en jongeren", zegt hij aan VRT NWS. "Ze mogen niet het slachtoffer worden van het feit dat sommige volwassenen ervoor kiezen zich niet te laten vaccineren."