‘Er zijn ergere dingen dan foto’s verliezen, maar het is het enige wat we nog hebben’: Canon restaureert foto’s van slachtoffers overstromingen
Wat is een foto waard? Misschien niet zoveel als de huizen, auto’s en meubels die afgelopen zomer niet opgewassen waren tegen de regen boven Wallonië. En toch werden samen met duizenden foto’s en fotoalbums ook waardevolle herinneringen besmeurd. Canon wil nu beschadigde beelden herstellen en teruggeven aan de getroffenen. ‘Deze foto is de enige link die ik hier met mijn thuisland heb’, zegt Sylvia, één van hen.
Sylvia Parmentier (48) weet nog heel goed wat ze voelde toen ze vlak na de zondvloed oude foto’s terugvond in haar kelder in Pepinster, die ze anders in een kast in de woonkamer bewaart. “Ik was blij dat ze er nog waren. Maar ik zag ook alle beschadigingen en dat maakte mij heel droevig. Het is de enige link die ik nog heb met mijn moeder en mijn zus, die nog in Kroatië wonen”, vertelt de mama van vier kinderen.
Met niet meer dan twee foto-albums en wat bagage ontvluchtte Sylvia op haar twintigste de oorlog in haar geboorteland. Op één van de foto’s, ze schat zichzelf 17 à 18 jaar oud, zien we ze ronddollen in een maïsveld met haar hondje Rex. Daar ontsnapten Sylvia en haar zus wel vaker van het kleine appartement en de megalomane gebouwen waar ze woonden. Haar zus legde haar vast op de gevoelige plaat.
Drogen en schoonmaken
Het verhaal van Sylvia maakt duidelijk waarom Canon, klinkende naam in de foto-industrie, alles op alles zet om zoveel mogelijk foto’s te herstellen die door de overstromingen verrimpeld en beschadigd geraakten of hun kleur verloren. Foto’s hebben niet zozeer financiële, wel emotionele waarde. Dat doet het in samenwerking met conservatielab Object-care, dat ook het archief van het gemeentehuis in Pepinster restaureert. Geen sinecure, want door de kracht van het water kleven veel foto’s aan elkaar. Die moeten eerst drogen en schoongemaakt worden, waarna manuele digitale correcties volgen. Foto’s die volledig vernietigd zijn komen niet in aanmerking voor herstel.
De jeugdige foto van Sylvia ziet er nu zelfs beter uit dan het origineel: “Ik wist niet wat ik zag, super heureuse was ik met de foto. Ik denk dat ik mijn volledige album onder handen ga laten nemen. Naar de overstromingen probeer ik als volgt te kijken: ons huis staat er nog altijd en de gebeurtenissen zijn niet te vergelijken met wat ik tijdens de oorlog zag. Maar foto’s zijn levendige herinneringen, die kan je niet kopen of vervangen. Ik heb ze meteen aan mijn moeder en zus laten zien in Kroatië. Want zij hebben geen exemplaar meer. Eens de muren en het plafond opnieuw behandeld zijn, krijgt deze de mooiste plek in huis.”
Voor ambtenaar Pascale Longle (52) uit Angleur, die in avondonderwijs een cursus fotografie volgde en zo’n zeshonderd foto’s kwijtraakte in het water, draait het niet zozeer om emoties. Wel doet dat ene beeld van een eenzame driewieler, dat ze zelf maakte en ontwikkelde, haar denken aan het harde werk dat ze in haar opleiding stak. Toen het water wegtrok, vond ze de foto terug naast alle meubels, volledig verkleurd.
“Ik vond het altijd zo’n mooi beeld. Hoe klein ook, zo’n foto is een minuscuul deeltje van het verleden. Het is maar papier, maar het toont wel een stukje van iemands leven.” Haar gerestaureerde foto mag gerust ingekaderd worden. “Ze zal mij altijd doen denken aan de overstromingen. Niet alleen omdat we daarin alles kwijtspeelden, maar omdat ook wij, net als de fiets, helemaal alleen en verloren zijn.”
Christiane Mathonet liet haar huwelijksfoto uit 1972 restaureren. Haar man stierf negen jaar geleden aan de gevolgen van kanker. “Er zijn ergere dingen dan foto’s verliezen. Maar ze is mooi om naar te kijken. Het is het enige wat we nog hebben.”
Momenteel helpt Canon al een veertigtal mensen met het herstel van honderden foto’s. Het doet een oproep aan alle getroffenen om door de overstromingen beschadigde foto’s te melden. Dat mogen ook volledige album’s zijn.
Meldingen kunnen via www.restory.photo, waarna de organisatie contact opneemt.
