"Wat in Gent gebeurt, zullen we elders ook zien": zal nieuw decreet in meer steden en gemeenten tot stadslijsten leiden?
Bij de lokale verkiezingen van 2024 zullen partijen in heel wat steden en gemeenten opkomen met gemeenschappelijke lijsten. Dat zegt politicoloog Herwig Reynaert na het bericht dat Open VLD, Vooruit en CD&V in Gent mogelijk over de vorming van een nieuwe stadslijst onderhandelen. Kiezers hoeven zich volgens de politicoloog echter niet ongerust te maken over deze nieuwe aanpak.
Tijdens de verkiezingen op 13 oktober 2024 zullen verschillende partijen naar alle verwachtingen hun krachten bundelen en samen gemeenschappelijke stadslijsten vormen. Dat zegt politoloog Herwig Reynaert (UGent). Volgens Reynaert zijn de onderhandelingen in Gent die volgens sommige bronnen lopen geen verrassing. “Wat er daar nu gaande is, gaan we in andere gemeenten ongetwijfeld ook zien.”
Nieuw kiesdecreet speelt grote rol
Veel heeft te maken met het nieuwe kiesdecreet. Daarin staat dat de grootste partij of lijst na de verkiezingen automatisch het initiatief krijgt om een meerderheid te vormen. Als dat lukt, kroont de kandidaat met de meeste voorkeurstemmen binnen die grootste partij of lijst zich tot burgemeester.
Om straks de grootste partij te worden, verenig je best je krachten”
“Elke politieke partij heeft er baat bij om straks de grootste lijst te worden. Het geeft hen initiatiefrecht en als ze er in slagen om een coalitie te vormen, lever je meteen ook de burgemeester. Om de grootste partij te worden, verenig je dus best je krachten”, aldus de politicoloog.
Reynaert denk daarbij terug aan de meest recente gemeenteraadsverkiezingen in Gent. Toen haalde Open VLD 15 zetels en het kartel Groen – SP.A 21. “Als het nieuwe decreet er toen was geweest, had het kartel de burgemeester afgeleverd. De burgemeester beseft dat en probeert daarom voor politieke verkaveling te zorgen in Gent. Als het kartel tussen Open VLD, Vooruit en CD&V doorgaat, heb je al 26 van de 53 zetels en is de sjerp zo goed als binnen voor De Clercq.
Niet opnieuw in hetzelfde schuitje
Het nieuwe decreet wilde komaf maken met voorakkoorden. De vraag rijst nu of de politiek niet in hetzelfde schuitje belandt nu er al sprake is van gemeenschappelijke kieslijsten. Maar volgens Reynaert hoeft de kiezer daar geen schrik te hebben. “Vroeger werden voorakkoorden afgesloten in achterkamertjes. Nu komen ze meteen op de straatstenen terecht. Als de partijen meteen duidelijk maken wie hun geliefkoosde coalitiepartners zijn als ze zelf geen meerderheid halen, weet de kiezer meteen waaraan en waaraf. Het nieuwe decreet zorgt voor duidelijkheid.”
Het nieuwe decreet zorgt voor duidelijkheid
Ten slotte wil Reynaert de Gentenaar geruststellen: “Het is niet goed voor de coalitie, maar de storm zal wel weer gaan liggen. De coalitie moet verder. Als ze aanmodderen, zullen ze de rekening wel gepresenteerd krijgen op 13 oktober. Daar heeft niemand baat bij. De huidige machthebbers zullen het bestuursakkoord de resterende legislatuur zo collegiaal mogelijk uitvoeren.”