Oxfam: rijkste 1% is tegen 2030 verantwoordelijk voor 16% van wereldwijde CO2-uitstoot

In 2015 stemden regeringen in om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5 graad Celsius boven het pre-industriële niveau, maar de huidige beloften om de uitstoot te verminderen volstaan niet. Daarvoor zou elke mens op Aarde tegen 2030 gemiddeld slechts 2,3 ton CO2 per jaar mogen uitstoten, de helft van de gemiddelde voetafdruk momenteel.

Het nieuwe rapport van Oxfam, op basis van onderzoek door het Instituut voor Europees Milieubeleid (IEEP) en het Stockholm Milieu-instituut (SEI), schat hoe de huidige toezeggingen van de landen de koolstofvoetafdruk van mensen over de hele wereld zullen beïnvloeden. De wereldbevolking en de inkomensgroepen worden behandeld alsof het om één land gaat.

De conclusie is dat in 2030 de armste helft van de wereldbevolking nog steeds veel minder zal uitstoten dan het 1,5 graad-niveau en de rijkste 1 en de rijkste 10 procent dat niveau respectievelijk 30 en 9 keer zullen overschrijden. Een persoon uit de rijkste 1 procent zou zijn of haar uitstoot ten opzichte van vandaag met 97 procent moeten verminderen om het 1,5 graad-niveau te bereiken.

Opvallend: de rijkste 1 procent - minder mensen dan de bevolking van Duitsland - zal volgens het rapport tegen 2030 verantwoordelijk zijn voor 16 procent van de totale wereldwijde uitstoot, ten opzichte van 13 procent in 1990 en 15 procent in 2015.

Uit de studie blijkt ook dat de geografische spreiding van broeikasgasemissies zal veranderen, weg van de traditionele industrielanenlanden. Bijna een kwart (23 procent) van de uitstoot van de rijkste 1 procent zal van Chinezen komen en 11 procent van Indiërs. Amerikanen blijven wel verantwoordelijk voor een vijfde (19 procent) van de uitstoot.

De klimaatcrisis en de ongelijkheidscrisis vragen om één aanpak, concludeert Tim Gore, auteur van het rapport en hoofd van het Koolstofarme en Circulaire Economie-programma van het IEEP. "De rijkste burgers op onze planeet stoten buitensporig veel uit", aldus Gore. "Om de emissiekloof tegen 2030 te dichten, moeten regeringen hun maatregelen richten op de rijkste, grootste vervuilers. Dat omvat zowel maatregelen om luxe koolstofconsumptie zoals megajachten, privéjets en ruimtereizen aan banden te leggen, als om klimaatnadelige investeringen zoals aandelenbezit in de fossielebrandstofindustrie de kop in te drukken.”

Oxfam zegt dat de wereldleiders zich moeten richten op grotere emissiereducties tegen 2030, in overeenstemming met hun eerlijke aandeel, en ervoor moeten zorgen dat de rijksten radicaal minder uitstoten. "Zij hebben het potentieel om dat proces drastisch te versnellen, zowel door een duurzamere levensstijl te volgen als door hun politieke invloed en investeringen te richten op een koolstofarme economie."

Op de klimaattop COP26 in Glasgow ondertekenden 20 landen gisteren een akkoord om tegen eind 2020 hun overheidssteun voor fossielebrandstofprojecten te stoppen. Oxfam reageert voorzichtig positief maar hoopt dat ook enkele van de grootste financiers van steenkool, olie en gas zich bij de besprekingen aansluiten.