Is renovatieplicht haalbaar? "Bouwsector nu al overbevraagd, kwaliteit kan eronder lijden"

Een van de beslissingen in het klimaatakkoord is de renovatieplicht voor kopers van huizen die niet energie-vriendelijk zijn. Vanaf 2023 zullen zij binnen de vijf jaar moeten zorgen dat ze renovaties doen om hun huis zuiniger te maken. De Vlaamse overheid is zich ervan bewust dat deze renovatie duur kan oplopen, en maakt er premies voor vrij: om woningen van energie-niveau E naar energie-niveau D te brengen zal de regering renteloze leningen van 20.000 euro ter beschikking stellen. 

Voor mensen die naar een hogere EPC-waarde, zoals C, B of A, willen gaan, voorziet de overheid leningen met een negatieve rente. Dit betekent dat je dus eigenlijk geld krijgt van de overheid om je renovatieproject te financieren. Ook voor sommige verhuurders zullen er strengere normen komen.

Vincent Van Den Broecke, architect bij architectenbureau Blanco-architecten, vreest dat die premies niet genoeg zullen zijn in sommige gevallen. "We moeten het situatie per situatie bekijken", legt hij uit in "De ochtend" op Radio 1. "Voor woningen die nét in het E-label vallen, zullen de nodige ingrepen niet duur zijn. Het kan dan bijvoorbeeld al voldoende zijn om zonnepanelen te plaatsen, wat een investering is rond de 8.000 euro. Voor andere woningen zal er veel meer nodig zijn, en dan zit je al snel met kosten rond de 100.000 euro, dan is een premie van 20.000 euro niet genoeg."

Van Den Broecke zegt daarnaast dat de renovatieplicht geen slecht idee is, al is die te beperkt in de tijd. "Ruw geschat zouden vandaag 80 of 90 procent van de huizen beter geïsoleerd moeten worden. Dat is dus 9 op de 10. Mijn bedenking is dat er te hard gefocust wordt op de verhoging van de EPC-waarde binnen een bepaalde tijd, waardoor mensen snelle oplossingen gaan zoeken, in plaats van te kijken naar wat er écht belangrijk is." 

"De klemtoon wordt door de overheid gelegd op technieken, zoals warmtepompen en zonnepanelen, terwijl de klemtoon zou moeten liggen op de 'gebouwschil': het isoleren van de woning."

Volgens Van Den Broecke zijn er ook heel weinig mensen die hun huis renoveren met het oog op ernergetischer worden. "Mensen zoeken vooral comfort: minder tocht, minder last van warmte in de zomer,... Dit zijn allemaal renovaties die op zich energetisch zijn, maar mensen kijken altijd eerst naar de comfortwinst die een woning maakt aan bepaalde ingrepen." 

Een tweede probleem waar de architect op stoot is de komende vraag naar aannemers door de renovatieplicht. Volgens hem is die markt vandaag al overbevraagd. "We hebben nu al een tekort aan personeel. Als we nu elke bijkomende verplichte renovatie nog bovenop het huidige takenpakket krijgen gaat dat geen eenvoudige opgave zijn", legt hij uit. "De grootste uitdaging voor de bouwsector is nu de juiste experts opleiden voor het juiste werk, zodat de mensen die vanaf 2023 in sneltempo moeten renoveren wel degelijk waar voor hun geld krijgen en kwaliteit." 

Dat is momenteel zijn grootste bezorgdheid: "Het moet allemaal plots zo snel gaan, het kan dat de kwaliteit er wel eens onder gaat lijden."