Direct naar artikelinhoud
Bellen metJournalist Ann De Boeck

‘Zolang de Vlaamse regering haar berekeningen niet vrijgeeft, is dit klimaatplan luchtfietserij’

‘Zolang de Vlaamse regering haar berekeningen niet vrijgeeft, is dit klimaatplan luchtfietserij’
Beeld ANP

Vlaanderen heeft beslist om tegen 2030 de CO2-uitstoot met 40 procent te verminderen ten opzichte van 2005. De Morgen-journalist Ann De Boeck legt uit wat dat concreet betekent. ‘Ik merk dat er binnen de regering nog wat onduidelijkheid is over een aantal maatregelen.’

Wat betekent het klimaatplan nu precies voor ons?

Ann De Boeck: “We kunnen er niet onderuit: ons dagelijkse leven zal de komende jaren beïnvloed worden door de strijd tegen de klimaatverandering. Zo moeten we vanaf 2029 met emissievrije wagens rondrijden. Vaarwel diesel en benzine, dus. Geen enkel ander land behalve Noorwegen heeft zo’n scherpe ambitie voor ogen. Natuurlijk is de vraag wel of dat zal lukken: we moeten eerst voldoende laadpalen plaatsen, stroom voorzien en zorgen dat die elektrische auto’s ook betaalbaar zijn.”

“Voor de rest valt vooral de renovatieplicht op. Wie een energieverslindende woning koopt, zal die binnen de vijf jaar moeten opwaarderen van EPC-score E of F naar D. Dat kan volgens de bouwsector vrij makkelijk door bijvoorbeeld dak- of zoldervloerisolatie te steken. In ruil kan je een renteloze lening aanvragen tot 50.000 euro. Wie nog ambitieuzer is en op een EPC-score van A, B of C mikt, krijgt zelfs een negtieve rente. Maar hoe dan ook moet je het bedrag uiteindelijk wel zelf ophoesten, en zal je bij de aankoop van een woning dus rekening moeten houden met deze renovatiekosten.”

“Er is trouwens nog een forse maatregel die tot nu toe heel erg onderbelicht blijft. Mensen die al twintig jaar in hun huis wonen zullen namelijk ook hun huis moeten renoveren. De bedoeling is dat iedereen zijn huis zuiniger gaat maken tot op een bepaald EPC-niveau, dat om de tien jaar wordt aangescherpt, zoals je nu bijvoorbeeld ook al verplicht een rookmelder in huis moet hebben. De regering zegt dan wel dat er geen controleurs op je deur zullen komen kloppen, maar als je je huis verhuurt of verkoopt zal het wel in orde moeten zijn. Anders kan het ongeschikt worden verklaard.”

Hoe ambitieus is het klimaatplan?

“Klimaatminister Zuhal Demir en minister-president Jan Jambon hebben het over een “realistisch ambitieus” plan. Het was van in het begin duidelijk dat er een strijd was binnen de regering tussen enerzijds de liberalen voor wie het niet ambitieus genoeg kon zijn en anderzijds de Vlaams-nationalisten die zich vooral niet in dure avonturen wilden storten.

“Dat zie je nu ook in dit akkoord: we mikken op een reductie van 40 procent. Dat is meer dan de 35 procent waar we tot nu toe naar streefden, maar het is wel nog steeds flink onder de doelstelling van 47 procent die Europa ons  oplegt. Dat wil zeggen dat andere regeringen in dit land meer zullen moeten doen om die inspanning op te krikken. Het had dus best wat ambitieuzer gekund.”

“Het vervelende is dat de Vlaamse regering op dit moment nog geen berekeningen wil vrijgeven over de CO2-reductie die ze met iedere maatregel beoogt. Op die manier is het voor experten of journalisten onmogelijk om het effect te beoordelen. Dat zegt helaas ook wel veel over de aanloop naar dit akkoord.”

“De voorbije dagen werd het duidelijk dat de Vlaamse regering het belang van de klimaatmaatregelen schromelijk heeft onderschat. Veel ministers vertrokken op vakantie en reageerden verrast op de publieke belangstelling voor het akkoord. In een reactie begonnen ministers in het ijle allerlei maatregelen aan te kondigen die eigenlijk nog niet waren doorgerekend. Vandaar daat het zo lang heeft geduurd, en dat ik ook wel samenhang mis.”

“Iets wat heel typerend is, is bijvoorbeeld dat ze niet op voorhand zijn begonnen met een bepaalde doelstelling qua CO2-reductie. Ze hebben eerst gezien wat politiek het hoogst haalbare bleek om dan de puzzelstukjes samen te leggen en te kijken hoe ver men daarmee sprong.  Dat is de omgekeerde logica.”

De uitstoot tegen 2030 met 40 procent verminderen, is dat haalbaar?

“Opnieuw: zolang de regering haar berekeningen niet vrijgeeft, is dit luchtfietserij. De komende dagen en weken zullen we pas echt kunnen controleren of die 40 procent realistisch is.”

“Op dit moment blijf ik wel sceptisch. Sinds 2005 hebben we onze CO2-uitstoot slechts met 5 procent teruggedrongen. Nu zouden we daar op negen jaar 35 procent bijdoen. Als je weet dat een aantal maatregelen pas op lange termijn effect zullen opleveren, zoals de elektrificatie van het wagenpark, ben ik erg benieuwd hoe de regering daar denkt aan te geraken.”

“Het feit dat de top in Glasgow ons heeft gedwongen hierover na te denken, is sowieso wel een goede zaak. Tot nu toe sleepte Vlaanderen toch wat met de voeten als het over klimaatmaatregelen ging. Ook klimaatminister Zuhal Demir heeft dit keer echt wel haar best gedaan om aan de boom te schudden. Dat heeft ook wel wat opgeleverd.” 

Hoe hard gaan we dit in onze portemonnee voelen?

“Dat het pijn ging doen, dat wisten we op voorhand. Vooral op vlak van renovatie. Er bestaat nu al een renteloze lening voor wie zijn woning energetisch renoveert. Die wordt uitgebreid, maar je moet de lening wel nog terugbetalen. Voor de rest is er nog wat onduidelijkheid over de vraag of er nu nieuwe renovatiepremies komen. Ik merk dat er binnen de regering nog veel onduidelijkheid is daarover, net zoals over een aantal andere maatregelen.’

“Mensen die binnenkort een huis gaan bouwen moeten vanaf 2026 een warmtepomp installeren. Maar die is nog altijd veel duurder in aankoop dan een gasketel op dit moment. Er zullen dus maatregelen moeten komen om die warmtepomp interessanter te maken.”

“Wat elektrische auto’s betreft is er wel een garantie in het plan dat het verbod vanaf 2029 op diesel- en benzinewagens enkel ingaat als de prijs van een elektrische wagen niet meer hoger is dan die van een wagen op benzine of diesel. In die zin zit er wel een soort garantie ingebouwd.

Luister naar ‘Duidelijk’. Wat heeft Vlaanderen te vertellen op de klimaattop? ‘We doen beloftes op steroïden, maar het is beter dan vroeger’

Video wordt geladen...