Eerste museum waar je door een spectaculaire opslagplaats mag wandelen: "de Pot" in Rotterdam

Rotterdam, bekend om zijn vernieuwende architectuur, heeft er een nieuwe blikvanger bij: het Depot Boijmans Van Beuningen. Het is een bolvormig spiegelend gebouw, waar de volledige collectie van het ernaast gelegen Museum Boijmans Van Beuningen is ondergebracht. Rotterdammers noemen het "de Pot".

Het Depot, een opslagplaats dus, bevat zo’n 151.000 kunstvoorwerpen: meer dan 63.000 schilderijen, foto’s, films, designobjecten, hedendaagse installaties, beeldhouwwerk en ook zo’n 88.000 prenten en tekeningen. Die zaten eerst in de kelders van het museum, maar daar was sprake van wateroverlast. Na een jarenlang verblijf in externe depots zijn ze nu allemaal samengebracht.

En wat bijzonder is: als bezoeker kun je er gewoon in.  Dat is een internationale primeur: Rotterdam heeft nu het eerste museum dat zijn hele opslagplaats openzet voor het publiek. Wereldwijd tonen musea doorgaans maar 6 tot 10 procent van wat ze in huis hebben. De rest wordt opgeslagen in kelders en op zolders. In Depot Boijmans Van Beuningen kan je op eigen houtje ronddwalen, geleid door QR-codes of je kan met een gids echt achter de schermen kijken. 

De kunst wordt niet geordend en getoond volgens tijdperk of maker, maar op basis van formaat en klimatologische eisen; papier vereist bijvoorbeeld andere bewaaromstandigheden dan videobeelden. Het Depot is ook een werkplek voor onderzoekers en restauratoren. Het is “een machinekamer voor het museum”.

Het opvallende nieuwe Depot staat naast het museum in het Museumpark. "De Pot" gaat op in de omgeving: in 1.664 panelen wordt de omgeving weerspiegeld. In het atrium zijn er grote glazen vitrines met collectiestukken; daarboven bevinden zich de depots op zes verdiepingen. Bezoekers kunnen ook binnenkijken in de restauratieateliers. Een deel van het gebouw wordt verhuurd aan privé-kunstverzamelaars en bedrijfscollecties, die hun eigen schatten ook kunnen tentoonstellen. Op de hoogste verdieping is er een restaurant en bovenop het gebouw een dakbos met een honderdtal bomen. Ondanks een inhoud van 15.000 vierkante meter “oogt het als een aaibaar bolletje”, zegt architect Winy Maas.

De bouw van "De Pot" duurde vier en een half jaar en kostte ruim 100 miljoen euro, grotendeels gefinancierd door de privésector. 

Het Museum Boijmans Van Beuningen zelf wordt intussen gerestaureerd en gaat pas in 2028 weer open. Dat omvat zeven eeuwen (westerse) kunstgeschiedenis, voor een groot deel geschonken door verzamelaars, zoals de heren Boijmans en Van Beuningen, naar wie het museum is vernoemd.