Coronamaatregelen dan toch niet op de helling: oppositie kan pandemiewet niet buitenspel zetten  

Het zat er gisteren bovenarms op tussen oppositie en meerderheid in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken gisteren. Oppositiepartijen N-VA, Vlaams Belang en PVDA vroegen een tweede lezing van de pandemiewet: meer bepaald van het koninklijk besluit (KB) dat de "epidemische noodsituatie" afkondigt, waardoor de pandemiewet gebruikt kan worden. De pandemiewet bepaalt dat dat KB binnen de 15 dagen bekrachtigd moet worden door het parlement. Gebeurt dat niet, dan vervalt het KB, en is er geen sprake meer van een epidemische noodsituatie, en dus ook niet van de pandemiewet. 

Voor de herfstvakantie was afgesproken om het bewuste KB deze maandag te bespreken in Kamercommissie Binnenlandse Zaken, om dan woensdag - binnen de termijn van 15 dagen - te stemmen in de plenaire vergadering van het parlement. Maar de oppositie eiste - volgens de meerderheid dus "tegen de afspraken in" - gisteren plots een tweede lezing. De meerderheid sprak van een onverwacht manoeuvre. In de aanloop naar de pandemiewet stuurde de oppositie - na het indienen van amendementen - de wet ook verschillende keren naar de Raad van State voor advies.

Als er zo'n tweede lezing zou komen, dan zou die tijd vragen en daardoor zou er wellicht geen stemming kunnen plaatsvinden deze week. Daardoor zouden vanaf zaterdag (na de periode van 15 dagen) zowat alle coronamaatregelen vervallen. Want: bij het vorige Overlegcomité van 26 oktober gebruikte de regering voor het eerst de pandemiewet om maatregelen te nemen. 

Maar dat gevaar is nu geweken. Volgens het advies van de juridische diensten van de Kamer kan de oppositie namelijk helemaal geen tweede lezing vragen van de teksten die de pandemiewet mogelijk maken. Ondertussen werd  de epidemische noodtoestand al bevestigd in de kamercommissie Binnenlandse Zaken. Daardoor kan de regering gedurende drie maanden coronamaatregelen nemen. Ook in de plenaire vergadering van het parlement zal de kwestie morgen nog besproken en wellicht bekrachtigd worden.

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) is blij met deze uitkomst. "Ik heb er alle vertrouwen in dat we nu met gepaste spoed die activering verder kunnen bespreken, morgen in de plenaire vergadering van het parlement", aldus Verlinden. "Iedereen in de zorg staat onder druk, iedereen ziet om zich heen ook bijkomende slachtoffers van corona, dus het is nu echt geen tijd voor politieke spelletjes. We moeten de volksgezondheid op de eerste plaats blijven zetten."

"Alle deelstaatregeringen waren betrokken op het overlegcomité", benadrukt Verlinden ook nog. "De activering van de pandemiewet is daar besproken, net als de maatregelen die nodig zijn om in deze fase de pandemie te bestrijden. Daar was consensus over, dus het is dan toch vreemd dat de oppositie aandringt op een tweede lezing en er zelfs op zou kunnen aansturen dat er geen maatregelen meer van kracht zijn. Ik denk dat niemand dat wil."

Maar oppositiepartij N-VA reageert teleurgesteld op het advies van de juridische diensten. De partij benadrukt dat ze niet tegen de coronamaatregelen zijn, maar dat de beslissingen genomen moeten kunnen worden zonder het parlement buiten spel te zetten. In een mededeling roept de partij de meerderheid op om alsnog een wetsvoorstel in te dienen waarin de maatregelen van het Koninklijk Besluit worden opgenomen, in plaats van via de pandemiewet te werken. In de kamercommissie van vanmiddag vroeg N-VA ook alsnog om de tweede lezing, maar die vraag werd daar weggestemd.

“Wij roepen  de regering op het parlement te respecteren en de volksvertegenwoordiging haar volle democratische rol te laten opnemen", zegt N-VA-fractieleider Peter De Roover. "De volksvertegenwoordiging moet beschouwd worden als bondgenoot in het bestrijden van het coronavirus. Dat kan toch niet te veel gevraagd zijn voor beslissingen die zoveel impact hebben op de vrijheden van onze burgers? Of wel soms?”