Met zeshonderd waren ze, de betogers die de open brief over de ‘verkrachtingscultuur’ in het uitgaansleven afgaven aan het Gentse stadsbestuur. De brief kon op minstens veertig handtekeningen van cafés rekenen. Het bestuur liet de brief niet liggen en plande meteen een overleg.

De voorbije twee weken werden twee onderzoeken geopend naar verkrachtingen in het Gentse nachtleven. ‘Geen alleenstaande feiten’, schrijft Meldet, de organisatie achter de open brief. Meldet brengt via zijn website grensoverschrijdende incidenten in kaart. Op de site kan iemand anoniem zijn verhaal op een kaart vastpinnen. ‘In nog geen jaar werden in Gent al zeshonderd meldingen gemaakt. Dat toont dat het probleem groot is. Ook elders in het land krijgen we meldingen, maar de meeste komen uit Gent, omdat we een Gentse organisatie zijn’, zegt Lise Goossens van Meldet. Tijdens het overleg besliste het stadsbestuur om dergelijke platformen -al dan niet met anonieme meldingen- actief te gaan ondersteunen. Het moet de drempel verlagen om aangifte te doen, zo luidt de redenering.

‘Verkrachtingscultuur’

Meldet heeft het over een ‘verkrachtingscultuur’, waarin grensoverschrijdend gedrag genormaliseerd wordt. Daarom moet volgens hen de hele uitgaanscultuur aangepakt worden. De organisatie verleent ook juridische bijstand en merkt dat meldingen bij autoriteiten niet altijd van een leien dakje lopen. ‘Wanneer een melding niet serieus genomen wordt, is dat nog een extra trauma. Bij de politie moet daarom meer geïnvesteerd worden. Nu zijn ze onderbemand om zedenzaken aan te pakken met voldoende psychologische bijstand’, zegt Goossens. In afwachting van die hervormingen wil Meldet een rol spelen in de sensibilisering, zowel bij de cafébazen, de buitenwippers als bij de klanten. Ook hier had het stadsbestuur oren naar. Een voltijdse ‘coördinator seksuele intimidatie’ moet de maatregelen tegen seksueel geweld in goede banen leiden.

Het uitgaan verleerd

Hetzelfde geluid horen we bij de Gentse horeca. ‘De jeugd werd anderhalf jaar opgesloten: ze zitten vol energie, maar hebben nooit leren uitgaan’, zegt Tim Joiris van de Oost-Vlaamse horecacel van Unizo en de Gentse tappers, de belangenorganisatie van de uitgaansbuurt Overpoort. ‘Het is alsof feestvierders verleerd zijn hoe ze moeten uitgaan. Dat maakt het nu bijzonder hectisch. Niet alleen in de Overpoortstraat, maar in heel Gent. Binnen de context van het uitbundige nachtleven komen verkrachtingen door individuen jammer genoeg vaker voor.’

Joiris kijkt uit naar het overleg, maar wijst erop dat het barpersoneel via cursussen al leert om te gaan met gevallen van seksueel overschrijdend gedrag, dronkenschap en agressie. ‘Als cafébaas ben je altijd bezig met de veiligheid van klanten, door bijvoorbeeld gratis water aan te bieden aan wie zich niet lekker voelt of door oordoppen te voorzien.’

Als het gaat over seksueel overschrijdend gedrag, wijst hij erop dat cafés zo ingericht zijn dat de toiletten steeds goed in de gaten kunnen worden gehouden. ‘Onder de deuren zit een gleuf en de lichten branden er altijd. Iedere vijf à tien minuten controleert iemand van het café de toiletten om te zien of daar niets aan de hand is.’ Volgens Joiris is het gevaarlijk om op basis van de kaart van Meldet over zeshonderd incidenten te spreken. ‘Politie, parket en justitie zijn er om met meldingen aan de slag te gaan. Onze klanten moeten daarom het barpersoneel vertrouwen. Roep ons wanneer er iets misloopt, we zijn daarvoor getraind. Bij een directe melding kunnen we snel schakelen: het is de beste kans om de dader tegen te houden en meteen de politie te bellen. Geloof me: die komen snel wanneer wij bellen.’

Het Gents bestuur plant vanaf nu regelmatig overleg rond de problematiek van seksuele agressie in het uitgaansleven.