Minister Demir geeft ook voor gascentrale in Vilvoorde geen vergunning: “U kan mij niet verwijten dat ik de regels toepas”

De minister verleent wel een positief advies over de uitbreiding van een gascentrale in het Gentse Wondelgem. Producent Luminus wil daar een gascentrale uitbreiden. Dat mag, op voorwaarde dat de installatie tegen 2040 energieneutraal is. De Gentse centrale zou 390 MW gaan opwekken, al is het nog afwachten of en hoe snel Luminus met de bouw zal beginnen. Luminus heeft dit jaar niet deelgenomen aan de CRM-veiling met het uitbreidingsproject.

Met dat mechanisme subsidieert de overheid de dure investering die energieproducenten moeten maken om de elektriciteit zo zuinig mogelijk op te wekken. Zonder vergunning was het kader voor Luminus te onzeker. En nu een vergunning er is, ligt de kost mogelijk te hoog. Ook indien Engie zich verzet tegen de beslissing van Demir om de grotere gascentrale in Vilvoorde alsnog te bouwen, zal die vergunningsprocedure opnieuw tijd kosten.

In beide dossiers bekrachtigt Demir in beroep eerdere beslissingen van de bevoegde deputaties. Toch is de beslissing van belang voor de toekomstige energiebevoorrading. De federale regering rekent op de gascentrales om de kernuitstap in 2025 mogelijk te maken. “De federale regering heeft altijd gezegd dat ze over onze bevoorradingszekerheid en het open houden van onze kerncentrales open kaart ging spelen in november”, zegt de minister dinsdag. “Het lijkt mij dus tijd dat de kaarten nu open op tafel worden gelegd.”

“U kan mij niet verwijten dat ik de regels hier in Vlaanderen toepas. In dit geval gaat het om 107.000 kilo ammoniakuitstoot, dat is te veel volgens de regels die nu gelden rond stikstof”, legt ze uit. Dat de minister met het weigeren van de vergunning ingaat tegen het positief advies van haar administratie, wuift ze weg. “Ik krijg verschillende adviezen van administraties. Sommige zijn gunstig en andere ongunstig. De deputatie heeft het ook al geweigerd, en het is natuurlijk finaal aan de minister om daarover beslissen”, klinkt het. 

Dat haar beslissing om ook deze vergunning te weigeren de kernuitstap in het gedrang brengt, is volgens de N-VA-minister niet van belang. “Nu zeggen ‘Vlaanderen brengt de energiebevoorrading in het gedrang’, dat is natuurlijk de wereld op zijn kop, dat is chantage, zo werkt het niet,” verdedigt ze zich. Er is dan ook helemaal geen sprake van politieke spelletjes, vindt Demir. “Kijk naar alle dossiers: er zijn Open Vld-burgemeesters die geweigerd hebben, er zijn deputaties waar ook CD&V in zit die geweigerd hebben, er zijn afdelingen van Groen die tegen zijn”. 

Engie Electrabel reageert verrast op de weigering van de minister. “We hebben zopas via de pers vernomen dat minister Demir de vergunning heeft geweigerd”, zegt woordvoerster Hellen Smeets. “Die beslissing is voor ons toch een grote verrassing, aangezien het advies van de commissie toch positief was.” De gewestelijke omgevingsvergunningscommissie had eerder deze maand een positief advies opgesteld voor de komst van een gascentrale in Vilvoorde.

Engie Electrabel wil allereerst het negatieve advies bestuderen. “We gaan nu een gedetailleerde juridische analyse van die beslissing maken, zodra we die hebben ontvangen”, aldus de woordvoerster. Het is momenteel nog te vroeg om te zeggen of het bedrijf in beroep gaat, klinkt het.

Ook federaal energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) noemt de weigering verrassend. “Dit is een verrassende uitspraak want alle indicatoren stonden op groen. De flexibele energiecentrale van Vilvoorde had over de hele lijn tot twee keer toe gunstig advies gekregen van haar eigen Vlaamse administratie. Dit creëert rechtsonzekerheid voor alle industriële projecten in Vlaanderen”, aldus Van der Straeten over de beslissing van Demir.

Nog volgens de energieminister zijn er binnen het CRM-mechanisme - het capaciteitsvergoedingsmechanisme dat ervoor moet zorgen dat de stroombevoorrading wordt verzekerd na de kernuitstap - oplossingen voorzien indien er problemen opduiken met vergunningen. “Naast de beroepsmogelijkheden door de exploitant zijn er binnen CRM werkingsregels ook oplossingen voorzien als er problemen met vergunningen opduiken. Dit gaan we de komende dagen verder bekijken”, aldus de minister. “Na 20 jaar stilstand en blokkering moeten we eindelijk weer vooruit in dit land. Samenwerking is daarvoor te allen tijde noodzakelijk”, klinkt het nog.

Oppositiepartijen Groen en Vooruit verwijten Demir dat ze met de weigeringen het federale energiebeleid bewust “saboteert”. “Dit is de kroniek van een geplande sabotage”, stelde Groen-fractieleider Björn Rzoska. “Stop met een dwaas ‘spelleke’ te spelen op de rug van de Vlamingen en gedraag u als verantwoordelijke bestuurders”, vulde Vooruit-parlementslid Bruno Tobback aan.

Groen-voorzitster Meyrem Almaci reageert dan weer bijzonder scherp. “Deze dogmatische weigering is een nieuw, triest hoogtepunt in de sabotagepolitiek van de N-VA. Demir speelt met de energiezekerheid van alle Belgen”, aldus Almaci.

Wie wel tevreden reageert, zijn de actiegroepen Tegengas en Leefbare Noordrand. “Hier in Vilvoorde heeft minister Demir de enige juiste beslissing genomen. We zijn verheugd dat ook in Vlaanderen het besef is gekomen dat we moeten afkicken van onze fossiele verslaving die onze planeet en gezondheid bedreigt”, aldus het actiecomité Leefbare Noordrand.

Een gascentrale in Wondelgem kreeg wel groen licht van de minister. Tegengas zegt zich voor te bereiden om in beroep te gaan tegen die vergunning. 

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) en Zuhal Demir verzetten zich tegen kritiek dat N-VA de vergunningen voor gascentrales zou weigeren om op die manier de federale regering stokken in de wielen te steken. “Dit is een redelijk zware aantijging”, zegt Jambon over de beschuldigingen. “We opereren in een rechtsstaat. Hier wordt geen politieke agenda doorgedreven. Wie het niet eens is met de beslissing, kan in beroep gaan en dan zullen we zien wat de rechter zegt.” 

Demir ontkent ook dat ze politieke spelletjes speelt met het dossier van de gascentrales. “Dit gaat niet over platte politiek, maar over regels naleven”, aldus de N-VA-minister. Minister Demir verwijst naar het stikstofarrest van begin dit jaar. “Sindsdien leven we in een andere realiteit.”

“Als een project goed is, dan vergun ik ook”, aldus Demir, verwijzend naar het groene licht voor de centrale in het Gentse Wondelgem. 

Bekijk ook: Politiek journalist Karel Lattrez over de beslissing van minister Demir: