Direct naar artikelinhoud
LiveblogKlimaattop Glasgow

Live - Klimaattop Glasgow. Voorzitter Alok Sharma: 'China en India zijn uitleg verschuldigd’

Voorzitter Alok Sharma.Beeld AP

• De bijna 200 deelnemende landen aan de klimaattop COP26 in Glasgow hebben zaterdagavond na slepende onderhandelingen een akkoord bereikt. Dat bevat onder meer de oproep om het gebruik van steenkool wereldwijd af te bouwen.

• Met het akkoord komt een einde aan ruim twee weken van besprekingen over de mondiale aanpak van klimaatverandering en het terugdringen van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

• De eerdere plannen voldeden niet om tegen 2050 de uitstoot naar nul te brengen. Dan wordt het onmogelijk om de opwarming eind deze eeuw onder de gewenste 1,5 of zelfs 2 graden Celsius te houden. Waarom die grens zo belangrijk is? Dat leest u in dit stuk.

• Bericht krijgen bij breaking klimaatnieuws? Download de app van De Morgen.

Live

  1. Voorzitter Alok Sharma: 'China en India zijn uitleg verschuldigd'

    China en India zijn uitleg verschuldigd aan landen die het kwetsbaarst zijn voor de gevolgen van klimaatverandering, zei Alok Sharma, voorzitter van de klimaattop, tegen de Britse openbare omroep BBC. 

    Daarmee doelde Sharma op een wijziging in de eindtekst van de klimaattop waarop China en India zaterdag op het laatste moment aandrongen. Ze stonden erop dat de deal het heeft over "afbouwen" in plaats van "uitfaseren" van steenkool, zoals eerder door de bijna tweehonderd aanwezige landen was overeengekomen.

    COP26 is de eerste klimaattop waarop expliciet is vastgelegd dat het gebruik van steenkool moet dalen. Dat is volgens wetenschappers de fossiele brandstof die verantwoordelijk is voor het grootste deel van de uitstoot van broeikasgassen. Volgens Sharma zijn China en India daarom uitleg verschuldigd over hun "acties" aan kwetsbare landen.

    Landen die kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering uitten na de klimaattop echter vooral kritiek op westerse landen, die sinds de industriële revolutie verantwoordelijk zijn voor het leeuwendeel van de uitstoot van broeikasgassen.

  2. Voorzitter van klimaattop zichtbaar geëmotioneerd tijdens slotakkoord: 'Ik begrijp de ontgoocheling'

    Alok Sharma, de Britse voorzitter van COP26, voelde zich gedwongen om zich te verontschuldigen bij de voorstelling van het slotakkoord. “Het spijt me voor de manier waarop de klimaatconferentie is verlopen”, aldus Sharma. “Ik begrijp de diepe teleurstelling, maar het is van vitaal belang om deze overeenkomst te beschermen”, zei hij met een krop in de keel. Daarop volgde een applaus. 

    Twitter bericht wordt geladen...

  3. ‘Grote stap voorwaarts’ of ‘Blah, blah, blah’? Klimaatakkoord COP26 levert gemengde reacties op

    De bijna 200 deelnemende landen aan de klimaattop COP26 in Glasgow hebben zaterdagavond na slepende onderhandelingen dan toch een akkoord bereikt. Al is niet iedereen even enthousiast over de resultaten. 

    Lees hier enkele eerste reacties vanuit verschillende hoeken op het akkoord.

    Vanuit verschillende hoeken stromen er reacties binnen op het 'ambitieuze' klimaatakkoord in Glasgow zaterdagavond.Beeld RV
  4. Europese Commissie: COP26 houdt klimaatdoelen Parijs levend

    Volgens de Europese Commissie blijven de klimaatdoelen die in 2015 in Parijs zijn afgesproken ‘levend’ door het akkoord dat zaterdagavond bereikt is ter afsluiting van de COP26 in Glasgow. In een verklaring schrijft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen dat de internationale klimaattop ons een kans geeft om ‘de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 1,5 graad’.

    Volgens Von der Leyen is er vooruitgang geboekt bij het bereiken van de doelstellingen die aan het begin van de klimaattop in Glasgow zijn gesteld. In de verklaring schrijft de voorzitter dat ‘het vertrouwen geeft dat we de mensheid een veilige en welvarende ruimte op deze planeet kunnen bieden’. Maar, stelt Von der Leyen, ‘er zal geen tijd te verliezen zijn en er wacht ons nog veel hard werk’

    Beeld AFP
  5. Wat levert COP26-akkoord op?

    De wereld scherpt haar klimaatambities aan en de armste landen wordt extra financiële hulp in het vooruitzicht gesteld voor de benodigde groene miljardeninvesteringen. Met dit slotakkoord werd de klimaattop in Glasgow zaterdagavond, ruim een dag later dan gepland, afgesloten. Wat levert het akkoord verder op?

    Lees meer.

  6. Greenpeace: ‘Zwak akkoord dat doelstelling van 1,5 graden in gevaar brengt’

    Het slotakkoord van de klimaattop COP26 in Glasgow is zwak en biedt geen antwoord op de klimaatcrisis die ons nu al bedreigt. Grote beslissingen worden doorgeschoven naar volgend jaar. Dat zegt milieuorganisatie Greenpeace in een eerste reactie op het akkoord dat zaterdag in de Schotse stad werd bereikt. Ze vindt ook dat België "eens te meer een belabberde beurt maakte".

    Volgens Greenpeace hangt de doelstelling om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5 graden Celsius aan een zijden draadje, onder meer omdat er in Glasgow nieuwe achterpoortjes werden gecreëerd voor grote vervuilers. 

    Anderzijds bevat het akkoord wel "een belangrijk signaal dat het tijdperk van steenkool en fossiele subsidies ten einde loopt en legt het de focus op een rechtvaardige transitie", aldus Jennifer Morgan, directeur van Greenpeace International. En "de tekst erkent de noodzaak om de uitstoot dit decennium drastisch te verminderen, maar uiteindelijk worden de grote beslissingen opnieuw doorgeschoven naar volgend jaar".

    Morgan vindt voorts dat de beloftes voor solidariteit met de kwetsbare landen die nu al verlies en schade lijden door de klimaatcrisis, tekortschieten. 

    Vanuit Greenpeace België komt er ook kritiek op de "belabberde beurt" die België maakte. "Vooral Vlaanderen zet de hakken in het zand", zegt Joeri Thijs, de woordvoerder van Greenpeace België. "De Vlaamse regering kwam met een haastig en ondermaats klimaatkladje en Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir had zelfs het lef om tijdens de top een lagere klimaatdoelstelling voor ons land te eisen. Dit is ronduit beschamend."

    Greenpeace België roept de verschillende regeringen in het land op om samen te werken. "Vooruitgang op het internationale klimaattoneel wordt bepaald door de nationale ambities van landen. De Belgische klimaatinspanning moet zo snel mogelijk verdeeld worden en omgezet in krachtig en onderling coherent beleid op alle niveaus. In 2022 wordt immers van alle landen verwacht dat ze meer ambitie aan de dag leggen om de kloof met de 1,5 graden Celsius-doelstelling te dichten", besluit Thijs.

  7. COP26-landen bereiken akkoord na urenlange onderhandelingen

    De bijna 200 deelnemende landen aan de klimaattop COP26 in Glasgow hebben na slepende onderhandelingen een akkoord bereikt. Dat bevat onder meer de oproep om het gebruik van steenkool wereldwijd af te bouwenDaarmee komt een einde aan ruim twee weken van besprekingen over de mondiale aanpak van klimaatverandering.

    De voorzitter van de conferentie, de Britse Alok Sharma, noemde het akkoord “imperfect”, maar een stap in de goede richting. Dat gevoel overheerste ook bij veel delegaties. Eurocommissaris Frans Timmermans noemde het resultaat zelfs “historisch”. Sharma verontschuldigde zich eerder tijdens de slotvergadering “voor de manier waarop de conferentie is verlopen”. Zo had de conferentie eigenlijk gisteren om 19.00 uur Belgische tijd afgerond moeten zijn, maar kwamen de landen niet tot een akkoord.

    Belangrijke elementen in de slotverklaring gaan over het op termijn afbouwen van steenkoolgebruik en subsidies op fossiele brandstoffen. Concrete jaartallen staan er niet in en bij beide punten worden diverse voorbehouden gemaakt. Dat het punt over fossiele brandstoffen het tot de eindtekst heeft gehaald, wordt onder meer door de Europese Unie beschouwd als een belangrijke stap. Wel werd het op het allerlaatste moment nog afgezwakt na felle kritiek van India.

    Het akkoord streeft er bovendien naar om de opwarming van de aarde te blijven beperken tot 1,5 graden Celsius boven de pre-industriële niveaus. De landen zijn eveneens overeengekomen om hun plannen om de CO2-uitstoot terug te dringen tegen eind volgend jaar te presenteren.

    Twitter bericht wordt geladen...

  8. Voorzitter klimaattop wil snel afsluiten, ondanks kritiek

    De voorzitter van de klimaattop in Glasgow, Alok Sharma, wil zo snel mogelijk door met de officiële afsluiting van de top. Hij heeft een pauze ingelast, na een urenlange sessie waarin landen nog hun kritiek kwijt konden op de conceptverklaringen. Met name India was zeer kritisch over passages waarin met diverse voorbehouden wordt aangestuurd op het afbouwen van steenkoolgebruik en subsidies op fossiele brandstoffen.

    China vroeg om "kleine aanpassingen" en ook landen als Iran en Zuid-Afrika leverden kritiek. Het overgrote deel van de landen op de conferentie schaarde zich echter achter de teksten zoals die er nu liggen. De Brit Sharma lijkt niet van plan die nog op het laatste moment ingrijpend aan te passen. Hij wees erop dat "een fijn evenwicht" is bereikt. Dat kan volgens hem maar al te makkelijk uit elkaar vallen als onderdelen worden gewijzigd.

    Sharma kondigde aan het einde van de sessie, waarin de laatste pijnpunten aan de orde kwamen, aan dat snel nieuwe documenten beschikbaar worden gesteld. Daarna wil hij direct doorgaan met de plenaire sessie. Hij hoopt dat de eindverklaringen daar alsnog door iedereen worden goedgekeurd.

    In de pauze was de sfeer goed. Onderhandelaars namen zelfs al groepsfoto's, die deden lijken alsof het akkoord al binnen was. Oorspronkelijk had de conferentie gisteren om 19.00 uur Belgische tijd afgerond moeten zijn.

  9. Europees Commissaris Timmermans roept landen op conclusies klimaattop te aanvaarden: ‘In hemelsnaam, draai dit moment de nek niet om’

    Eurocommissaris Frans Timmermans heeft zaterdag alle landen op de klimaattop in Glasgow opgeroepen akkoord te gaan met de conclusies zoals die nu op papier staan. "In hemelsnaam, draai dit moment de nek niet om", riep hij. Zijn boodschap was vooral gericht aan landen die willen blijven sleutelen aan de eindverklaring, waarvan voorzitter Verenigd Koninkrijk zaterdagochtend een nieuwe versie uitbracht.

    "Ik vraag me af of we niet het risico lopen om net voor de finish van deze marathon te struikelen", zei Timmermans. "Omarm alstublieft deze tekst, zodat we hoop kunnen geven aan onze kinderen en kleinkinderen", zei hij tegen alle aanwezigen. "Ze zullen ons niet vergeven als we vandaag falen." Zijn oproep kreeg een luid applaus.

    Voordat Timmermans aan het woord kwam, maakte China duidelijk dat het nog "kleine wijzigingen" wil zien. Het land is echter niet van plan de hele tekst opnieuw tegen het licht te houden.

    India uitte felle kritiek. De minister van milieu van dat land noemde de tekst uit balans en suggereerde dat het moeilijk zal worden om hierover consensus te bereiken. Hij voegde eraan toe dat ontwikkelingslanden "recht hebben op verantwoord gebruik van fossiele brandstoffen". Dat hebben rijke landen immers ook lange tijd gedaan, klonk het.

  10. Wallonië trekt miljoen euro uit voor schade klimaatverandering in arme landen

    Wallonië maakt een miljoen euro vrij om schade en verliezen ten gevolge van de klimaatverandering in de armere landen aan te pakken. Dat heeft Waals minister van Klimaat Philippe Henry (Ecolo) zaterdag aangekondigd in het kader van de COP26-klimaattop in Glasgow.

    De kwestie van de "loss and damage", het compenseren van de schade die minder ontwikkelde landen lijden door klimaatverandering, is een van de knelpunten in de COP26-onderhandelingen, die zaterdag de verlengingen zijn ingegaan. Veel landen zijn daartegen gekant, omdat ze vrezen dat dat de weg effent voor rechtszaken om schadevergoedingen af te dwingen. In de ontwerptekst van slotverklaring staat dat er een dialoog over opgestart wordt.

    Aan het begin van de klimaattop kondigde de Schotse premier Nicola Sturgeon aan dat Schotland, als eerste wereldwijd, een miljoen pond (zowat 1,2 miljoen euro) vrijmaakt voor "loss and damage" in de minder ontwikkelde landen. Enkele dagen later verdubbelde ze dat bedrag. Wallonië volgde zaterdag dus het Schotse voorbeeld.

    "Dit is een belangrijk gebaar, in overeenstemming met het engagement van de Schotse regering", zei Waals minister Henry aan Belga. "De regels van inwerkingtreding zullen op elkaar afgestemd worden door de klimaatministers van beide regio's.” Wallonië kondigde eerder aan zijn klimaatfinanciering op te trekken van 8,25 in 2021 naar 12,5 miljoen euro in 2022. Het miljoen euro dat Henry zaterdag aankondigde, is daar een onderdeel van.

  11. Aanpak fossiele brandstoffen stuit op verzet in Glasgow

    Meerdere landen hebben geprobeerd te voorkomen dat een oproep om subsidies voor fossiele brandstoffen aan te pakken op klimaattop COP26 het slotakkoord haalt. Het gaat volgens bronnen van persbureau Reuters onder meer om China, het land met de grootste uitstoot van broeikasgassen. Ook het olierijke Saudi-Arabië zou zich hebben verzet.

    Aan de onderhandelingen op de top doen bijna 200 landen mee en er passeren meerdere conceptversies van de slotverklaring. Waarnemers kijken steeds op welke punten na nieuw overleg aan die tekst is gesleuteld. Het gebruik van fossiele brandstoffen wordt gezien als een van de gevoeligste punten. Daar zijn grote economische belangen mee gemoeid.

    Toch wordt ook vandaag in een conceptversie van het slotakkoord gesproken over het uitfaseren van ‘ongemitigeerde’ kolenstroom en ‘inefficiënte steun’ voor fossiele brandstoffen. Die tekst gaat wel minder ver dan een eerdere versie. Daarin stond nog een duidelijke oproep aan alle landen om het uitfaseren van steenkool te versnellen en sneller te stoppen met subsidies voor fossiele brandstoffen.

    Ook over financiële steun aan arme landen wordt gesteggeld. Ontwikkelingslanden die worden bedreigd door de gevolgen van klimaatverandering voelen zich gedupeerd door rijkere landen die veel meer broeikasgassen uitstoten. Er was toegezegd dat vanaf 2020 zeker 100 miljard dollar per jaar beschikbaar zou komen voor klimaathulp, maar die doelstelling lijkt niet te zijn gehaald.

    Een bron bij de onderhandelingen wijst tegenover persbureau ANP vooral op het belang van de paragraaf over loss and damage, het vergoeden van klimaatgerelateerde schade. Daarover is de hele top al veel discussie. Ontwikkelingslanden eisen concrete stappen, de Verenigde Staten zijn terughoudend.

    De Europese Unie wil net als de VS niet dat op deze top een speciaal mechanisme wordt ingesteld, maar is wel bereid die mogelijkheid voor de toekomst open te houden. Volgens de bron kan deze discussie vandaag bepalend worden voor de vraag of er een akkoord komt.

  12. Dadelijk sturen we een nieuwe update

    Wil u helemaal mee zijn met het nieuws van de dag? Schrijf u dan in op onze nieuwsbrief.

  13. Slotakkoord na ‘nachtje slapen’ verder besproken

    Vertegenwoordigers van de bijna 200 landen op klimaattop COP26 komen aan het begin van de middag weer bijeen. Dan mogen ze zich op een plenaire vergadering uitspreken over de voortgang die is geboekt in de onderhandelingen.

    De vergadering staat gepland om 12 uur lokale tijd, 13 uur in België. De bijeenkomst volgt op de publicatie van een nieuwe conceptversie van de eindteksten op zaterdagochtend. Gevoelige punten over het uitfaseren van steenkool en subsidies op fossiele brandstoffen zijn ook in de jongste versie terug te vinden. De passages daarover bevatten wel diverse voorbehouden.

    De deelnemende landen hebben het laatste woord over de goedkeuring van een slottekst. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat iedereen zich erin kan vinden. De onderhandelaars hadden er eigenlijk op vrijdag al uit moeten komen, maar dat bleek onhaalbaar. 

  14. Slotakkoord wordt pas zaterdag verwacht

    De aanwezige landen op de klimaattop in Glasgow praten zaterdagochtend vanaf 10.00 uur verder over het mogelijke slotakkoord. Dat heeft voorzitter van de top Alok Sharma laten weten.

    Nieuwe conceptteksten worden zaterdagochtend om 8.00 uur gepresenteerd, aldus Sharma. Alle landen krijgen vervolgens de kans hun mening te geven over wat er op dat moment op papier staat.

  15. Amerikaanse klimaatgezant John Kerry: 'Onderhandelingen gaan door tot in de nacht'

    De onderhandelingen op de VN-klimaattop COP26 in Glasgow gaan door tot in de nacht van vrijdag op zaterdag. Dat zegt de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry. "We werken hard en het gaat goed", vertelde hij aan Sky News.

    De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry.Beeld Getty Images

    De top zou eigenlijk vrijdag om 18.00 uur Britse tijd eindigen, maar de 197 aanwezige delegaties zijn nog niet tot een slotakkoord gekomen. Een van de thema's waarover nog wordt gediscussieerd is de financiering van klimaatbeleid in armere landen. Die landen willen dat er duidelijke afspraken komen over geld om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen.

  16. PS-voorzitter Paul Magnette: ‘De kerncentrales sluiten, dat debat is gesloten’

    “De Belgische kerncentrales sluiten de deuren. Omdat dat in het regeerakkoord staat en omdat de omstandigheden er niet naar zijn om erop terug te komen.” Dat zei PS-voorzitter Paul Magnette in de marge van de klimaattop in Glasgow.

    De federale regering moet zich deze maand buigen over de bevoorradingszekerheid op de elektriciteitsmarkt en de gevolgen daarvan voor de kernuitstap. Volgens Magnette zal er geen aanleiding zijn om op de beslissing tot sluiting terug te komen. “Het regeerakkoord is duidelijk: als het capaciteitsremuneratiemechanisme voor voldoende bevoorrading zorgt, worden alle reactoren gesloten”, zei hij.

    Magnette wil zich daarentegen niet uitspreken voor of tegen de bouw van een nieuw type reactoren, die kleiner zouden zijn en voor minder afval zouden zorgen. “Maar ik denk dat nucleaire energie veel gebreken heeft”, aldus Magnette. “Het kost vreselijk veel geld om te bouwen. Er zijn veiligheidsproblemen, problemen met betrouwbaarheid en dan is er nog het afval dat honderden of duizenden jaren blijft bestaan.”

    Tegelijk geeft de socialist toe dat het ook geen ideale oplossing is om nieuwe gascentrales te bouwen. “We zijn hier op een klimaattop waar voor het eerst heel open wordt gepraat over stoppen met fossiele energiebronnen. Maar je moet ook voor bevoorradingszekerheid aan aanvaardbare prijzen zorgen.”

    Hij blijft een vurig verdediger van hernieuwbare energie. “In een wereld zonder CO2-uitstoot is het voor de overgrote meerderheid van de mensen beter leven. Een wereld zonder CO2-uitstoot is een betere, aangenamere en rechtvaardigere wereld”, aldus Magnette. 

    MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez heeft gereageerd op Twitter: "Dus de PS zit niet in met de bevoorradingszekerheid, de prijs en nog minder met de planeet. 'Een beetje gas', zegt hij? Het CRM is 87% gas en tegelijkertijd vraagt hij om geen fossiele brandstoffen meer te subsidiëren?" 

    Lees ook: Pleegt Zuhal Demir politieke sabotage met gascentrale? Er is iets van aan

  17. Onderhandelingen gaan komend weekend wellicht door: ‘De armere landen willen meer geld’

    Vrijdagmiddag om 18.00 uur komt de klimaattop in Glasgow officieel ten einde. Maar de onderhandelingen zullen komend weekend hoe dan ook moeten doorgaan, denkt journalist Marc Peeperkorn. "De verschillen zijn te groot, armere landen willen meer geld." Lees hier zijn analyse.

  18. Nu het einde van de klimaattop nadert: wat staat er op het spel?

    Het internationale klimaatbeleid is een opeenvolging van halfslachtige afspraken en gebroken beloftes. Wat staat er op het spel? Hoe goed hielden landen zich aan eerdere klimaatafspraken? En zijn de klimaatdoelen haalbaar zonder nieuwe kerncentrales? Herlees het hier.

    Beeld ThinkStock
  19. Teksten klimaattop afgezwakt op steenkool en reductie uitstoot

    De slotteksten die in de maak zijn op de klimaattop in Glasgow zijn op een aantal punten afgezwakt ten opzichte van de vorige versie. Zo zijn veranderingen aangebracht in passages over CO-reducties op korte termijn en het afbouwen van steenkoolgebruik.

    Zo stond in de vorige versie nog een duidelijke oproep aan alle landen om het uitfaseren van steenkool te versnellen en sneller te stoppen met subsidies voor fossiele brandstoffen. Nu gaat het over het uitfaseren van "ongemitigeerde" kolenstroom en "inefficiënte steun" voor fossiele brandstoffen.

    De term ongemitigeerd duidt op stroomopwekking waarbij de CO2 de lucht in gaat. Daartegenover staat het afvangen en opslaan van het broeikasgas, een omstreden techniek die zich volgens critici nog niet echt heeft bewezen. De 'fossiele' alinea begint nu ook met een oproep om versneld "technologieën te ontwikkelen" voor een overstap op "energiesystemen met een lage emissie". Ook het snel opschalen van schone energiebronnen wordt genoemd.

    Demonstranten met maskers van de wereldleiders in Glasgow.Beeld AP

    Een ander duidelijk verschil zijn de bewoordingen waarin landen worden opgeroepen hun klimaatambities verder aan te scherpen. Wat blijft staan is de oproep om nog voor eind 2022 de plannen om CO2-uitstoot omlaag te krijgen te versterken. Nieuw is de toevoeging dat daarbij rekening moet worden gehouden met "verschillende nationale omstandigheden". Waar in de eerdere versie nog werd "aangedrongen", is nu sprake van een "verzoek".

    Wel is het nog steeds de bedoeling dat alle plannen in lijn moeten komen met "het temperatuurdoel van Parijs". Wereldleiders spraken in het Klimaatakkoord van Parijs van 2015 af zich te zullen inspannen om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden, en bij voorkeur 1,5 graad. In de conceptteksten wordt beaamd dat 1,5 graad beter zou zijn.

    Op de eerdere ontwerptekst was felle kritiek gekomen van ontwikkelingslanden, die vonden dat zij niet aan dezelfde standaarden gehouden mogen worden als rijke landen.

    Greenpeace-directeur Jennifer Morgan stelt dat dit "niet de doorbraak is waar mensen in Glasgow op hoopten". Ze oordeelt dat de passage over steenkool en fossiele brandstofsubsidies "kritiek is afgezwakt", maar wijst erop dat de onderhandelingen nog lopen en dit deel dus ook weer kan worden versterkt. Ze ziet ook een verschuiving in de manier waarop rijke landen omgaan met de eisen van ontwikkelingslanden, die meer financiële hulp willen om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden. Morgan bespeurt "een begin van erkenning dat gehoor moet worden gegeven aan hun oproepen".

  20. Laatste officiële dag klimaattop, maar uitstel is mogelijk

    De klimaattop in Glasgow gaat zijn officiële laatste dag in, maar dat is alleen zo als de planning wordt gehaald. Dat zou weleens moeilijk kunnen worden, want volgens betrokkenen wordt nog scherp onderhandeld over de eindverklaring, waar nu alle ogen op zijn gericht. De Britse premier Boris Johnson hintte er eerder deze week al op dat verlenging mogelijk nodig zal zijn. Dat is bij eerdere klimaattoppen ook gebeurd.

    Op de zogenoemde COP26 onderhandelen landen over het tegengaan van klimaatverandering. Steeds nadrukkelijker gaat het over het meest ambitieuze doel uit het klimaatakkoord van Parijs uit 2015: de opwarming beperken tot 1,5 graad. De hoop van onder meer de EU is dat het pad dat hierheen leidt in Glasgow wordt gevonden. Dat wil niet zeggen dat na deze top het probleem is opgelost. Landen zullen ook de komende jaren hun ambities moeten opschroeven om het doel te bereiken. Diverse wetenschappelijke rapporten laten zien dat de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen veel drastischer omlaag moet om onder de 1,5 graad te blijven.

    Eventueel uitstel zou weleens positief kunnen uitpakken, zegt Dewi Zloch van Greenpeace in Glasgow. "Dan zal de druk op de landen nog meer toenemen. En dat is maar goed ook, want er moet nog een hoop gebeuren in Glasgow om tot een echt goede deal voor het klimaat te komen." Voor sommigen levert uitstel praktische problemen op met hotelkamers en vluchten. Ervaren congresgangers hebben hun hotelkamers uit voorzorg al tot zondag vastgelegd.

    Het is uitdrukkelijk de bedoeling dat alle 197 landen die partij zijn bij het VN-klimaatverdrag zich scharen achter de slotverklaring. Daar worden scherpe onderhandelingen over gevoerd. Het gaat daarbij niet alleen over de grote lijnen. Volgens direct betrokkenen wordt ook veel gediscussieerd over zaken als woordkeus, volgorde en lengte van alinea's.

    De top draait niet alleen om het verminderen van de uitstoot. Ook klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden is een belangrijk punt. En de afspraken die in Parijs zijn gemaakt moeten nog altijd worden vertaald in een concrete set regels. Over dat zogeheten 'rulebook' wordt al jaren gediscussieerd.

  21. Komende klimaattoppen in Egypte en Verenigde Arabische Emiraten

    De komende twee klimaattoppen van de Verenigde Naties worden gehouden in respectievelijk Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten. Dat hebben de landen donderdag op een van de laatste dagen van de huidige top in Glasgow bevestigd.

    De 27ste editie van de 'Conference of the Parties' (COP) vindt volgend jaar plaats in de Egyptische badplaats Sharm El-Sheikh. De Egyptische minister van Klimaat Yasmine Fouad zei tijdens de plenaire vergadering in Glasgow dat de volgende editie in haar land "echt een Afrikaanse COP" zal worden, waar onder meer de financiering van het tegengaan van klimaatverandering opnieuw een belangrijk thema zal zijn.

    COP28 vindt in 2023 plaats in de Verenigde Arabische Emiraten, zo heeft de sjeik van Dubai Mohammed bin Rashid al-Maktoum laten weten op Twitter. "We zullen al onze capaciteit inzetten om de conferentie tot een succes te maken", aldus de sjeik in het bericht. 

  22. Schotse premier roept industrielanden op om te betalen voor aangerichte schade

    De Schotse premier Nicola Sturgeon heeft de industrielanden donderdag op de VN-klimaattop COP26 in Glasgow opgeroepen om te betalen voor de aangerichte schade aan het klimaat. 

    Momenteel is Schotland het enige land wereldwijd dat reeds heeft toegezegd dergelijke schade te zullen vergoeden en de Schotse premier verkondigde die bedragen duidelijk te zullen verhogen. "Waarom we dit doen? Om een duidelijke boodschap te zenden naar de onderhandelaars", klonk het.

    Schotland neemt als onderdeel van het Verenigd Koninkrijk zelf niet deel aan de klimaatonderhandelingen. Met haar aankondiging wil Sturgeon echter een duidelijk, onafhankelijk signaal uitsturen.

    De betaling voor de aangerichte schade en de gevolgen van de klimaatverandering vormen al jarenlang een heikel thema. Tot nog toe willen de industrielanden, die goed zijn voor 80 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, zich niet laten vastpinnen op een concreet bedrag. Ook de belofte om vanaf 2020 jaarlijks 100 miljoen dollar te doneren aan de arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering het hoofd te bieden, blijft een struikelblok. Die drempel zou namelijk pas drie jaar na datum, in 2023, worden bereikt. 

  23. VN-secretaris-generaal roept landen op om meer ambitie te tonen

    Daags voor het officieel geplande einde van de VN-klimaatconferentie COP26 in Glasgow heeft VN-secretaris-generaal Antonio Guterres de deelnemende landen andermaal opgeroepen om meer ambitie te tonen en compromisbereidheid aan de dag te leggen. "Ik roep alle landen op om ambitieuzer te zijn op het vlak van mitigatie, adaptatie en financiering", schreef Guterres donderdag op Twitter. Een boodschap die hij later op de dag ook nog eens herhaalde op een persconferentie.

    Daags voor het einde van de klimaattop, kunnen we ons niet tevredenstellen met de "kleinste gemeenschappelijke deler", aldus de VN-secretaris-generaal op Twitter. Guterres verkondigde tijdens een persconferentie dat de beloftes "hol" klinken op een moment dat de fossiele industrie nog steeds miljarden aan subsidies toegeschoven krijgt en landen nog steeds kolencentrales bouwen.

    "De aankondigingen die in Glasgow al werden gedaan zijn bemoedigend, maar verre van voldoende", onderstreepte de VN-secretaris-generaal. "Iedereen moet mee aan hetzelfde zeel trekken. Het is de verantwoordelijkheid van ons allemaal. Ieder land, iedere stad, ieder bedrijf en iedere financiële instelling moet de uitstoot drastisch en op een geloofwaardige manier verminderen en wel vanaf nu. We moeten de geloofwaardigheidskloof dichten."

    Het einde van COP26 is officieel gepland voor vrijdagavond. De kans zit er echter dik in, dat net als de voorbije klimaatconferenties, ook COP26 zal uitlopen.

    Beeld AP
  24. China en India willen belangrijke paragraaf schrappen uit slottekst klimaatconferentie

    De Like-Minded Developing Countries (LMDC), een groep van 22 ontwikkelingslanden waartoe ook China en India behoren, zouden donderdag hebben aangekondigd dat ze een sleutelparagraaf uit de voorlopige eindconclusies van de VN-klimaatconferentie COP26 in Glasgow geschrapt willen zien.

    Het zou gaan over de paragraaf die oproept om de klimaatopwarming tot 1,5 graad te beperken en alle landen aanmaant om de nationale inspanningen tegen het eind van 2022 aan te scherpen.

    "We hebben het voorzitterschap opgeroepen om de volledige paragraaf te schrappen", zou hoofdonderhandelaar Diego Pacheco volgens CNN hebben gezegd. Het standpunt van de LMDC is namelijk dat ontwikkelingslanden niet dezelfde deadlines en ambities opgelegd zouden moeten krijgen als de ontwikkelingslanden.

    De aankondiging zou enigszins verrassend zijn, want woensdagavond kondigden China en de Verenigde Staten nog aan dat ze zouden samenwerken in de strijd tegen de klimaatopwarming.

  25. VS en China zeggen akkoord te hebben over klimaatambities

    De Verenigde Staten en China hebben in Glasgow een akkoord bereikt over samenwerking op klimaat. Dat hebben de Chinese klimaatgezant Xie Zhenhua en de Amerikaanse tegenhanger John Kerry vanavond bekendgemaakt. Een gezamenlijke verklaring moet later openbaar worden.

    Xie zei dat China CO2-uitstoot verder gaat beperken dan al gepland, en het wil ook werk maken van het beperken van methaanuitstoot en ontbossing.

    John Kerry en Xie Zhenhua tijdens de vorige klimaatconferentie in 2015.Beeld AP

    De Chinese president Xi Jinping kon op kritiek rekenen van onder meer de Amerikaanse president Joe Biden omdat hij niet in persoon aanwezig was. Ook de keuze om niet mee te doen aan het methaan-pact van ruim honderd landen, werd hem niet in dank afgenomen.

    De Amerikaanse klimaatgezant Kerry zegt blij te zijn dat de twee grootste economieën een overeenkomst hebben om klimaatambities te verhogen. 

  26. België schroeft bijdrage aan internationale klimaatfinanciering komende jaren omhoog

    België heeft op een zogenaamd 'side event' op de VN-klimaatconferentie een stand van zaken gegeven van de bijdragen aan de internationale klimaatfinanciering in het verleden en de vooruitzichten voor de toekomst. Daaruit blijkt dat het budget dat naar wereldwijde projecten in de strijd tegen de klimaatopwarming gaat de komende jaren zal worden opgekrikt.

    Op het event tekenden federaal minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir, Brussels minister voor Klimaat Alain Maron en Waals klimaatminister Philippe Henry present. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir moest verstek laten gaan wegens een actuadebat in het Vlaams parlement.

    De verschillende aanwezige ministers verklaarden stuk voor stuk dat hun bijdragen de komende jaren omhoog zullen gaan, waarmee ze zich achter de oproep schaarden dat er meer financiering moet gaan naar klimaatadaptatie en -mitigatie in de arme landen, een van de centrale thema's op COP26.

    Nieuw was dat Henry aankondigde dat het budget van Wallonië volgend jaar met zowat 50 procent zal worden verhoogd, goed voor een extra som van 4 miljoen euro en een totaalbedrag van circa 12,5 miljoen euro. Het federale niveau trekt, zoals eerder al aangekondigd, de bijdrage op met 70 procent in vergelijking met 2020, tot 112,5 miljoen euro in 2022. Ook Brussel zal meer bijdragen met 20 procent extra in 2021 (van 2,25 naar 2,75 miljoen). Het budget voor 2022 is nog niet afgeklopt, omdat dat zal afhangen van de interfederale onderhandelingen omtrent de klimaatinspanningen en de verdelingen van de inkomsten uit emissierechten op Europees niveau. Vlaanderen zou geen extra budget uitgetrokken hebben.

  27. Boris Johnson: desnoods langer dooronderhandelen om 1,5 graad te halen

    Volgens de Britse premier Boris Johnson zitten de onderhandelingen in een "taaie fase". Dat zei hij vanmiddag in een toespraak op de top. De eerste dagen zijn er veel mooie initiatieven genomen om klimaatverandering tegen te houden, maar de onderhandelingen worden nu moeilijk en er is nog heel veel te doen, aldus Johnson.

    Johnson denkt dat het doel van 1,5 graden nog steeds te halen is. De top in Glasgow eindigt officieel vrijdag, maar Johnson liet vallen dat er ook meer tijd genomen kan worden als dat nodig is.

    De Britse premier Boris Johnson.Beeld EPA

    De conservatieve premier noemde het wel ‘erg frustrerend’ dat sommige landen zichzelf zes jaar geleden ‘op de schouders sloegen’ toen ze het Klimaatakkoord van Parijs tekenden, maar nu niet genoeg doen om te doelen te halen. "Je kunt niet op je handen zitten als de wereld je vraagt om te handelen", aldus Johnson. Als de top in Glasgow mislukt, zal dat leiden tot een "gigantische" en langdurende terugslag voor de wereld, meent Johnson.

    De premier kwam vanmiddag per trein aan in Glasgow en keert vanavond alweer terug naar Londen. Volgens Sky News heeft de Schotse premier Nicola Sturgeon Johnson opgeroepen om langer in Glasgow te blijven. Ook Labour-parlementariërs vroegen zich volgens persbureau Reuters al af of één dag in Glasgow wel genoeg zou zijn om invloed uit te oefenen op de onderhandelingen.

  28. Youth for Climate voert symbolische actie aan kabinet van Vlaams minister Zuhal Demir

    Acht actievoerders van Youth for Climate hebben woensdagochtend symbolisch actie gevoerd aan het kabinet van Vlaams minister van Milieu Zuhal Demir in Brussel. Ze wilden hun woede uiten over de weigering van de minister om deel te nemen aan de High Ambition Coalition.

    De activisten hekelden dat minister Demir eerder al de Europese klimaatdoelstellingen probeerde te heronderhandelen en de EU blokkeerde in het vervoegen van de coalitie. "Ze verzet zich nog steeds en verhindert zo de deelname van België. We zijn naar hier gekomen om haar van gedachten te doen veranderen", aldus een actievoerder.

    Actievoerders aan het kabinet van Vlaams minister Zuhal Demir in Brussel.Beeld BELGA

    De actievoerders zijn geschokt te constateren dat een van de vier ministers van Milieu van België nog steeds weigert de verantwoordelijkheid op te nemen voor het bestrijden van de huidige klimaat- en sociale crisis. Ze droegen pancartes en scandeerden boodschappen als "Wat willen we? Klimaatrechtvaardigheid. Wanneer willen we het? Nu."

    De High Ambition Coalition is een groep landen die meer klimaatambitie willen. De Europese Unie zei klaar te zijn om toe te treden, net als onder meer lidstaten Duitsland, Frankrijk en Nederland. België vervoegt de coalitie niet, omdat Vlaanderen zich verzet. De coalitie maant alle landen aan om uitstootdoelstellingen aan te nemen die de opwarming van de aarde onder 1,5 graden Celsius kunnen houden.

    Lees ook: ‘Onbeschaamde ambitie’ moet chaotische klimaattop in Glasgow redden

  29. Almaci (Groen): 'Triest hoogtepunt in sabotagepolitiek van N-VA'

    Groen-voorzitter Meyrem Almaci reageert bijzonder scherp op de geweigerde vergunning door Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) voor de bouw van een gascentrale in Vilvoorde. "Deze dogmatische weigering is een nieuw, triest hoogtepunt in de sabotagepolitiek van de N-VA. Demir speelt met de energiezekerheid van alle Belgen", aldus Almaci.

    Volgens de Groen-voorzitter speelt de N-VA politieke spelletjes. "De sabotagepolitiek van Demir en de N-VA is glashelder. Ook op Europees niveau proberen ze de ambities te blokkeren. Ze spelen politieke spelletjes op kap van de energiezekerheid van alle Belgen en van het klimaat. Wij doen aan politiek om oplossingen te vinden, niet om te blokkeren."

    Groen-voorzitster Meyrem Almaci.Beeld BELGA
  30. Magnette (PS): Uitblijven Belgisch akkoord is 'een schande'

    Het uitblijven van een interfederaal akkoord over de Belgische klimaatinspanningen is "een schande", zo heeft PS-voorzitter Paul Magnette op twitter gereageerd.

    "De bevoegde ministers moeten zich herpakken. Mooie speeches dienen tot niets. Er zijn resultaten nodig! België, dat reeds een zware tol betaald door de klimaatontregeling, kan het zich niet permitteren om te falen", stelt Magnette.

    Vandaag werd duidelijk dat het federale niveau en de deelstaten het tijdens de VN-klimaatconferentie COP26 in Glasgow niet eens zullen raken over de verdeling van de inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen in sectoren als transport en gebouwen. België moet de uitstoot tegen 2030 met 47 procent verminderen. Het Vlaamse Klimaatplan mikt op een vermindering met 40 procent.

    Vanmiddag was in Glasgow interfederaal overleg gepland, maar dat is uiteindelijk uitgesteld. Volgens de Waalse minister van Klimaat, Philippe Henry, liggen de verschillende standpunten nog te ver uit elkaar. "De technische discussies worden voortgezet met als doelstelling om nog dit jaar onder Waals voorzitterschap een sterk politiek akkoord te bereiken", stelde de Ecolo-minister.

    De Franstalige groenen, die ook de bevoegde ministers op federaal niveau en in Brussel leveren, relativeren het uitblijven van een akkoord. Volgens covoorzitter Rajae Maouane gaat het er vooral om dat er uiteindelijk een goed akkoord wordt bereikt. Een akkoord "dat de engagementen respecteert, dat ambitieus is op klimaatvlak en evenwichtig is, zodat de andere regio's niet betalen voor het gebrek aan ambitie van Vlaanderen", reageerde Maouane in Glasgow.  

    Andere Franstalige partijen sparen intussen hun kritiek niet. cdH spreekt van een "pijnlijke mislukking voor België". "Vier klimaatministers in zo'n klein land, dat zijn er drie te veel", klinkt het bij PVDA. Voormalig federaal minister Marie-Christine Marghem stelt dan weer dat Henry er niet in slaagt de "voorwaarden voor een akkoord" te creëren.

    Beeld BELGA
  31. Wereld stevent af op klimaatopwarming van 2,4 graden als beloftes niet ambitieuzer worden tijdens COP26

    Als landen niet ambitieuzer worden in hun klimaataanpak stijgt de gemiddelde temperatuur wellicht met 2,4 graden Celsius tegen het einde van deze eeuw. Zo luidt de harde conclusie van de onafhankelijke denktank Climate Action Tracker (CAT). 

    De onafhankelijke organisatie heeft de beloftes die op de klimaattop in Glasgow zijn gedaan geanalyseerd. Als alle niet-uitgewerkte beloftes buiten beschouwing worden gelaten, stevent de wereld volgens de denktank af op een opwarming van 2,4 tot zelfs 2,7 graden tegen het einde van de eeuw. Dat is ver boven de anderhalve graad die volgens wetenschappers nodig is om de meest extreme klimaatveranderingen te voorkomen. Ook de 2 graden, het absolute maximum dat in het akkoord van Parijs staat opgetekend, ligt nog ver buiten bereik. 

    In datzelfde akkoord werd ook het streven opgenomen om de opwarming bij voorkeur binnen de 1,5 graad te houden. Zelfs in het meest optimistische scenario dat CAT heeft gemaakt, gaat dat niet lukken. Als de meest ambitieuze doelen omtrent klimaatneutraliteit realiteit worden, komt de denktank uit op een temperatuurstijging van 1,8 graden. Eerder deze week kwam het Internationaal Energieagentschap (IEA) ook uit op dit cijfer door alle beloftes bij elkaar op te tellen.

  32. Greenpeace sleept VW voor de rechter

    De twee directeurs van Greenpeace Duitsland en een klimaatactiviste hebben bij de rechtbank in Braunschweig een rechtszaak aangespannen tegen het Duitse autoconcern Volkswagen (VW), omdat de autobouwer volgens hen onvoldoende inspanningen levert om het klimaat te beschermen.

    Greenpeace gaat ook een gelijkaardige rechtszaak door een bioboer voor een andere Duitse regionale rechtbank steunen, zo meldt de milieu-organisatie.

    De klagers stellen dat de CO2-emissies van het autoconcern op significante wijze bijdragen aan de klimaatcrisis. Het businessmodel van VW is volgens hen niet compatibel met de doelstelling om de wereldwijde opwarming te beperken tot 1,5 graad Celsius.

    Ze willen dat VW onder meer stopt met de verkoop van verbrandingsmotoren tegen uiterlijk 2030. 

  33. België verliest verder terrein op Climate Change Performance Index

    België is negen plaatsen gezakt in de jaarlijkse rangschikking van zestig landen plus de Europese Unie op het vlak van de strijd tegen de klimaatverandering, opgesteld door milieu-ngo's. Ons land bezet de 49ste plaats (-9) in de Climate Change Performance Index (CCPI) 2022 die dinsdag is gepubliceerd.

    Ons land ligt daarmee ver achter bij het Europese gemiddelde, of zelfs opkomende landen als India (10de) en China (37ste). Redenen voor de Belgische ngo's Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Inter-Environment Wallonie en WWF om aan de Vlaamse regering te vragen om de Belgische bijdrage aan de Europese doelstelling - minstens 47 procent emissiereductie in 2030 ten opzichte van 2005 in niet-ETS-sectoren - te valideren en om van COP26 gebruik te maken om aan een intra-Belgische overeenkomst te werken voor de verdeling van de inspanningen. Ze dringen er bij de vier regionale en federale regeringen ook op aan om op korte termijn "in alle sectoren maatregelen te nemen om structurele emissiereducties in ons land op gang te brengen."

    Geen enkel land presteert voldoende om in de hoogste categorie te eindigen. Daarom blijft de top drie van de index onbezet. Denemarken (4e) levert met een index van 76,92 de beste  score en wordt gevolgd door Zweden (74,46) en Noorwegen (73,62). 

    Van de G20-landen veroveren het Verenigd Koninkrijk (7de met 73,29), Duitsland (13de) en Frankrijk (17de) een plaats bij de 'hoog performante' landen. Saoedi-Arabië is met de 63ste ranking (score 24,45) de slechtst presterende G20-mogendheid. 

    De slechte Belgische score (46,27) weerspiegelt de opgelopen vertraging gedurende meerdere jaren, stellen de milieu-ngo's in een gezamenlijk persbericht. "Ons land kende geen vermindering van de uitstoot van broeikasgassen tijdens de legislatuur 2014-2019 en de verminderingen die in 2020 werden waargenomen, zijn meer te wijten aan de Covid-crisissituatie dan aan het structurele optreden van onze regeringen", luidt het.

    "Op federaal, Waals en Brussels niveau zijn echter nieuwe klimaatdoelstellingen vastgelegd die aansluiten bij de Europese klimaatambitie", zeggen de ngo's. "Dat is nog niet het geval in Vlaanderen, waar de overheid de Belgische bijdrage aan de Europese doelstellingen zelfs wil afzwakken, en regelmatig de mogelijkheden van een ambitieuzere nationale positionering voor het klimaat blokkeert."

    Lees ook: Bellen met journalist Ann De Boeck: ‘Zolang de Vlaamse regering haar berekeningen niet vrijgeeft, is dit klimaatplan luchtfietserij’

  34. Rolls-Royce krijgt 245 miljoen euro voor bouw mini-kerncentrale

    Het Verenigd Koninkrijk investeert 210 miljoen pond (omgerekend 245 miljoen euro) in de bouw van ’s lands eerste small modular reactor (SMR), een relatief goedkoop en snel te bouwen kleine kerncentrale. Motorenfabrikant Rolls-Royce gaat de SMR bouwen, die in 2030 operationeel zou moeten zijn en moet bijdragen aan de ambitie van het Verenigd Koninkrijk om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.

    SMR’s kunnen in delen in fabrieken worden gebouwd en vervoerd per vrachtwagen, om vervolgens ter plekke te geassembleerd te worden. Volgens minister van Energie Kwasi Kwarteng moeten SMR’s in de toekomst Britse huishoudens van ‘schone energie’ voorzien en het gebruik van fossiele brandstoffen terugdringen.

    In ons land pleitte MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez gisteren nog voor nieuwe kerncentrales, waarbij eveneens in de richting van SMR's wordt gekeken. Vandaag kan dat echter niet zonder de wet op de kernuitstap aan te passen. Daarin is namelijk opgenomen dat er geen nieuw onderzoek mag komen naar kernenergie.

  35. 47 landen engageren zich voor een meer duurzame gezondheidszorg

    Een groep van 47 landen heeft zich op de klimaattop geëngageerd om een duurzaam gezondheidssysteem op te bouwen, met een lage CO2-uitstoot. Dat meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in een persbericht. Het engagement is een antwoord op het feit dat het steeds duidelijker wordt dat de klimaatverandering een grote impact heeft op de gezondheid.

    In de groep van 47 zitten zowel enkele van de meest kwetsbare landen voor de gezondheidsrisico's door klimaatverandering, als landen die veel CO2 uitstoten zoals de Verenigde Staten. Ze hebben beloofd concrete stappen te nemen in de richting van klimaatbestendige gezondheidssystemen. Ook heel wat EU-landen ondertekenden het engagement, zoals Spanje, Ierland, Nederland en Duitsland.

    Tweeënveertig landen hebben beloofd hun gezondheidssystemen aan te passen zodat ze duurzamer worden en minder CO2 uitstoten. Twaalf landen hebben beloofd tegen 2050 koolstofneutraal te zijn. 

    De engagementen maken deel uit van het COP26 Health Programme, een partnerschap tussen de Britse overheid, de Wereldgezondheidsorganisatie, de Klimaatconferentie van de VN (UNFCCC) en gezondheidsgroepen.

    "De toekomst van onze gezondheidszorg moet gebouwd worden rond systemen die veerkrachtig zijn voor de impact van epidemieën, pandemieën en andere noodsituaties, maar ook voor de impact van de klimaatverandering, waaronder extreme weerfenomenen en de toenemende lasten door verschillende ziektes gelinkt aan luchtvervuiling en de opwarming van de planeet", zegt algemeen directeur van de WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. "Gezondheidssystemen moeten ook deel van de oplossing zijn, door de CO2-uitstoot te verlagen."

    Tedros Adhanom Ghebreyesus, algemeen directeur van de WHO. Beeld via REUTERS
  36. Adaptatiefonds van de Verenigde Naties gespijsd met meer dan 200 miljoen euro

    Het Adaptatiefonds van de Verenigde Naties, waarmee projecten en programma's worden gefinancierd die kwetsbare landen moeten helpen het hoofd te bieden aan de klimaatverandering, wordt gespijsd met meer dan 200 miljoen euro (232 miljoen dollar). Dat is het hoogste bedrag ooit opgehaald. Onder de donateurs bevindt zich ook de Vlaamse regering.

    Volgens de Klimaatconferentie van de VN (UNFCCC) staat het Verenigd Koninkrijk op zijn eentje borg voor 20 miljoen pond (meer dan 23 miljoen euro). Daarnaast zijn er ook nog engagementen aangegaan door de Verenigde Staten, Canada, een zestal lidstaten van de Europese Unie, Zwitserland, Qatar, Quebec en Vlaanderen. Het bedrag dat de Vlaamse regering heeft overgemaakt, werd niet bekendgemaakt.

    De klimaatfinanciering zorgt al een hele tijd voor frictie tussen de rijke landen en de ontwikkelingslanden en de COP26 in Glasgow vormt daarop geen uitzondering. De ontwikkelingslanden verwijten de rijke landen dat ze hun belofte om tegen 2020 jaarlijks 100 miljard dollar te doneren niet hebben gehouden. De zuidelijke landen hekelen ook regelmatig dat de klimaatfinanciering vooral gaat naar het beperken van de klimaatverandering in plaats van de aanpassing eraan.

    Beeld AFP
  37. Youth for Climate: 'Zuhal Demir, je berooft ons van een leefbare toekomst'

    De jongerenbeweging Youth for Climate reageert "geschrokken en geschaamd" op de laatste beslissingen en uitspraken van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Vooral de vraag dat de federale overheid het Belgische klimaatdoel bij de Europese Unie zou heronderhandelen, schoot in het verkeerde keelgat. "Je berooft ons van een leefbare toekomst", klinkt het fors in een persbericht.

    Ons land moet voor het 'fit-for-55'-plan van de Europese Commissie tegen 2030 de uitstoot met 47 procent terugdringen, maar volgens Demir moet Europa op zoek naar een beter evenwicht tussen Oost- en West-Europa. Dat standpunt is niet nieuw, het staat ook in een visienota van de Vlaamse regering.

    Youth for Climate hekelt in een persbericht dat vele van onze buurlanden wél de Europese doelstellingen halen of zelfs willen overstijgen. "Het feit dat Vlaanderen ervoor gezorgd heeft dat België zonder federaal akkoord op COP26 (de klimaattop in Glasgow, red.) is aangekomen en we daardoor niet de Europese doelstellingen konden halen, was al meer dan beschamend", zegt Anuna De Wever. "En nu durft Demir ook nog eens te eisen dat België op nationaal niveau minder zou moeten doen?"

    De jongerenbeweging eist directe actie met behulp van wetenschap en expertise. "We begrijpen niet waarom Zuhal Demir alles blijft blokkeren", aldus nog De Wever. "Alle grote hefbomen om meer klimaatambitie te genereren in België liggen op haar domein."

    Eind oktober kwamen Anuna De Wever en ruim duizend klimaatspijbelaars nog op straat in Gent. Beeld Wannes Nimmegeers

     

  38. Obama op klimaattop: eilanden zijn onze 'kanaries in kolenmijnen'

    De voormalige Amerikaanse president Barack Obama heeft op COP26 de leiders toegesproken over eilandstaten die worden bedreigd door de stijgende zeespiegel. De op Hawaii geboren Obama vertelde zijn publiek volgens de krant The Guardian dat hij zelf "een eilandkind" is en waarschuwde dat "onze eilanden meer gevaar lopen dan ooit".

    Obama vergeleek eilanden op de top in Glasgow met een "kanarie in een kolenmijn". Die vogels gingen vroeger mee met mijnwerkers omdat ze snel bezweken als gevaarlijk gas vrijkwam. Dat gold dan als een alarmsignaal voor de mensen, die daardoor nog tijd hadden om een veilig heenkomen te zoeken.

    Ontwikkelingslanden, waaronder ook eilandstaten, vinden dat ze zwaar worden getroffen door een klimaatcrisis die vooral is veroorzaakt door welvarende landen. Obama beaamde dat rijke landen een speciale verantwoordelijkheid dragen bij het assisteren van "degenen die minder verantwoordelijkheid dragen" voor het opwarmen van de aarde, maar wel erg kwetsbaar zijn.

    De inmiddels 60-jarige Obama deed zelf als president mee aan de klimaattop in Parijs, in 2015. Toen is afgesproken dat geprobeerd moet worden om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 1,5 graad ten opzichte van pre-industriële tijden. Zijn opvolger Donald Trump trok zijn land terug uit dat akkoord, maar dat besluit is vervolgens weer teruggedraaid toen president Joe Biden aantrad.

    Beeld AP
  39. Anuna De Wever: ‘Ursula von der Leyen was tenminste eerlijk tegen ons: ‘Anuna, de Green Deal zal jullie geen leefbare toekomst geven’’

    In de coulissen van de klimaattop in Glasgow zetten onze eigen Anuna De Wever en Lola Segers druk op de wereldleiders die over hun toekomst beslissen. Op de vraag of België een beter figuur zal slaan in Glasgow dan op de vorige top antwoordt De Wever: "Nee. Er is nog altijd geen federaal akkoord."

    "De Vlaamse regering blijft weigeren om de aangescherpte Europese doelstellingen (55 procent minder uitstoot tegen 2030 en een nuluitstoot in 2050, red.) te aanvaarden", vervolgt ze. "Schandalig, want zelfs die doelstellingen zijn nog te laag. We moeten naar 80 procent reductie tegen 2030. Tegen dan is ons koolstofbudget opgebruikt. We hebben nog zeven jaar om de planeet te redden. Daarna bereiken we de tipping points die de klimaatcrisis onomkeerbaar versnellen, zoals een sneeuwbal die van een berg rolt en almaar groter wordt.”

    Beeld Geert Van de Velde

    "Commissievoorzitter Ursula von der Leyen was ten minste eerlijk tegen ons. Zij zei letterlijk: ‘Anuna, ik wéét dat de Green Deal jullie geen leefbare toekomst zal geven. Het spijt me echt dat ik niet meer kan doen.’ Zij nam ons serieus, in plaats van te liegen door te zeggen dat het wel in orde komt.”

    Lees hier het volledige interview met Anuna De Wever en Lola Segers.

  40. Australië wil nog 'decennialang' steenkool blijven verkopen

    Australië wil nog "decennialang" steenkool blijven verkopen, ondanks de zorgen over de negatieve impact van steenkool op het klimaat. De Australische minister van Grondstoffen Keith Pitt bevestigde maandag - tijdensde internationale klimaattop in het Schotse Glasgow - dat het land niet van plan is om steenkoolmijnen of -centrales te sluiten.

    Op de COP26 beloofden meer dan 40 landen af te stappen van het gebruik van steenkool, om de klimaatverandering te beperken. Australië heeft de afgelopen jaren het verwoestende effect van de klimaatverandering kunnen ondervinden met droogtes, bosbranden en overstromingen. Toch ondertekende Australië, net zoals China en de Verenigde Staten, het akkoord niet.

    Volgens Pitt is de Australische steenkool van hoge kwaliteit. "Daarom zal er nog decennialang vraag naar zijn", aldus de minister, die verzekerde dat er tot 2030 zeker nog een markt voor het product zal zijn. "Als wij deze deal niet sluiten, dan doet iemand anders het."

    Vorige maand onthulde de regering van premier Scott Morrison een klimaatplan om koolstofneutraliteit in 2050 te bereiken. Volgens critici was het plan te weinig gedetailleerd en rekende het te hard op nog onbekende technologieën.