Vogelgriep is stilaan een jaarlijks weerkerend fenomeen aan het worden. Ook vorig jaar in december moesten de kippen opgehokt worden voor een geval van vogelgriep. Zelfs de flamingo’s in de Zoo van Antwerpen en de pelikanen in Planckendael. Die ophokplicht werd pas in mei opgeheven, al waren veel Vlamingen zich er al lang niet meer van bewust. Maar de flamingo’s mochten pas in mei weer in hun buitenperk. Nu zijn de steltlopers niet meer aan de ophokplicht onderworpen.

LEES OOK. Vogelgriep vastgesteld bij wilde gans in Schilde: vanaf maandag ophokplicht in ons land

Kippenverkoper Eric Van den Borne van De Legkip in Viersel merkt nog geen afzeggingen van bestellingen. “De kippenverkoop loopt sowieso ten einde. Vandaag heb ik er nog acht verkocht. De mensen kopen vooral tussen maart en het bouwverlof kippen. Ik verkoop heel het jaar rond leghennen, maar in de herfst meer dan de helft minder dan in het voorjaar en de zomer. Dat de mensen nu door de vogelgriep wat aarzelen om een kip te kopen, is voor ons geen ramp. Mijn kippen zitten sowieso in een stal met een dak boven.”

Omdat hij wist dat wij gingen komen, polste Eric zaterdag bij zijn klanten hoe ze reageren op het vogelgriepnieuws. “De meesten reageren laconiek. Veel mensen hebben al een net boven hun ren hangen van de vorige ophokperiode. Vermits het bijna elk jaar terugkeert, laten ze dat maar hangen. Nee, ik denk dat ze zich meer zorgen maken om vossen. Maar ook hier is een perfecte remedie tegen: ik heb twee stroomdraadjes rond mijn kippenren en had nog nooit een vos over de vloer.”

Bij hobby- en tuincenter Horta Hens in Nijlen was er zaterdag geen rush op de fruitnetten. Sabrina De Kepper, kippenverantwoordelijke bij Hens, heeft ze nog in alle formaten en soorten hangen, variërend tussen 6 euro en 21 euro afhankelijk van de omvang. Het rek met de vijvernetten - die iets sterker zijn dan fruitnetten - blijkt wel totaal uitgeput. “Wij verkopen ook levende kippen. Bij de vorige ophokplicht hebben we onze verkoopsren helemaal met netten afgedekt bovenaan. Niet alleen voor die vogelgriep, maar zeker ook voor steenmarters. In Nijlen vormen die marters stilaan een plaag.”

Sabrina kon onlangs zelfs een foto thuis nemen van een marter die uit haar binnenhok geparadeerd kwam. “Gelukkig lagen er eieren, en dan zijn die marters minder geneigd om kippen aan te vallen. Maar het is echt een probleem, en het zijn beschermde dieren, je mag er niks aan doen. Ik las vandaag wel nieuwsberichten over bedrijfsopruimingen in Nederland. Dat is griezelig en heel erg.”

Bibberen

In Nederland is de situatie compleet anders. Daar werden de voorbije veertien dagen al een kwart miljoen kippen en eenden preventief gedood. De professionele pluimveehouders zitten er met de bibbers als ze een wilde eend of gans zien overvliegen, getuigen ze in de Nederlandse pers. Vorige winter was al een absoluut dieptepunt in Nederland. Ook nu zijn er twee bedrijven opgeruimd die dicht tegen de Belgische grens liggen, meer bepaald in Noord-Brabant en eentje in Nederlands-Limburg. Nederland heeft wel een veel grotere pluimveedichtheid dan België, zes keer boven het Europees gemiddelde. Dat brengt risico’s met zich mee. Want als het misgaat, kan het goed misgaan.

30 tot 40 procent van het pluimvee in Nederland is al vrije uitloop, dat was tien jaar geleden misschien 5 procent. Door de creatie van meer natte natuur in de buurt van pluimveehouderijen, wordt de rode loper uitgerold voor het vogelgriepvirus. Want die natte gebieden trekken duizenden wilde ganzen en er hoeft er maar eentje tussen te zitten.

In België zijn er minder uitloopkippen. CSA zelfpluktuin De Paardenbloemhoeve in Westmalle verkoopt bijvoorbeeld wel biologische eieren uit haar rondreizende mobiele kippenrennen die in de weilanden rond de hoeve worden opgesteld. “Wij hebben meer schrik van de ophokmaatregelen dan van de vogelgriep”, reageert bioboer Sandro Wens van De Paardenbloemhoeve. “Wij hebben nog nooit een kip verloren aan vogelgriep, maar wel al aan de gevolgen van de ophokplicht. Op de duur kan dat ophokken het stressniveau doen oplopen. Het is dus wel moeilijk voor ons.”