In Wit-Rusland bevinden zich in de buurt van de grens met Polen duizenden migranten. Die willen naar de Europese Unie (EU) reizen, maar de Poolse autoriteiten houden dit tegen. Maar Wit-Rusland laat ze ook niet terugkeren. Daardoor loopt de spanning in het grensgebied al een hele tijd flink op.

Zaterdagavond probeerden 50 mensen om Polen binnen te geraken. Zij drongen het dorpje Starzyna binnen. Aanvankelijk werden 22 migranten aangehouden. De rest later ook. Zij werden weer naar de grens met Wit-Rusland gebracht. In totaal waren er zaterdag volgens de Poolse grenswacht 223 illegale pogingen om de grens over te steken.

De migranten proberen zelf de Europese Unie binnen te geraken omdat de omstandigheden er sterk verslechteren. Ze hebben weinig tot geen voedsel en de temperaturen dalen er fel. Ondertussen blijven regeringsleiders discussiëren.

Poetin

Poetin zei zondag tijdens een interview met de staatstelevisie dat hij bereid is om te helpen de migrantencrisis op te lossen. “Wij zijn bereid het met alle middelen te helpen, als er natuurlijk iets van ons afhangt”, zei hij. Rusland is een bondgenoot van Wit-Rusland.

EU-landen houden Minsk verantwoordelijk voor de chaotische situatie in het gebied. Het regime van de Wit-Russische leider Aleksandr Loekasjenko zou migranten helpen bij hun reis naar de buitengrens van de EU. Dat geldt als wraak voor Europese sancties die aan Wit-Rusland zijn opgelegd nadat hardhandig was opgetreden tegen demonstrerende burgers die Loekasjenko verkiezingsfraude verwijten. Maar er werd ook al gewezen naar Rusland en dat zij het echte brein achter de actie zouden zijn. Zowel Moskou als Minsk ontkennen achter de migrantencrisis te zitten. Poetin zei in het interview dat hij sinds het begin van de migrantencrisis twee keer met de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko had gesproken, maar dat hij het in eerste instantie uit de media had vernomen.

De Poolse eerste minister Mateusz Morawiecki heeft zondag de NAVO opgeroepen om “concrete stappen” te ondernemen aan de Wit-Russische grens. Hij zei ook in gesprek te zijn met Litouwen en Letland om te bekijken of ze artikel 4 van het NAVO-verdrag kunnen inroepen. Dat houdt in dat er overleg moet gepleegd worden wanneer een lidstaat van mening is dat de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of de veiligheid van één van de lidstaten bedreigd wordt.

Bewapenen

Ondertussen beschrijven de Poolse troepen een steeds meer gespannen situatie aan de grens, waarbij de grenswacht zegt dat ze een nieuwe “grote poging” verwachtte om door te breken. Dat schrijft Reuters. Polen heeft zo’n 15.000 militairen, grenswachten en politie paraat staan aan de grens.

Volgens de Daily Mail beweren Poolse grenswachten nu dat Wit-Rusland de migranten aan het bewapenen is en hen instructies geeft om de EU binnen te dringen.

Er wordt verondersteld dat de aanval zal plaatsvinden aan de grens bij Kuznica, een van de twee belangrijkste grensovergangen van Polen naar Wit-Rusland. Een woordvoerder van de Poolse grenswacht vertelde MailOnline: “Na een ‘rustige’ nacht in de omgeving van het kamp in Kuznica, nemen we momenteel waar dat meer groepen gewapende officieren van Wit-Russische diensten zich in de regio bevinden. We merken commotie op onder de migranten. Er staat ook een tv-zendwagen. Sommige tenten beginnen te verdwijnen. Migranten krijgen instructies, apparatuur en gas van de Wit-Russische diensten. Je kunt zien dat de Wit-Russische kant zich vandaag (zondag, red.) klaarmaakt voor een grote poging om de grens over te steken. Onze troepen zijn klaar voor actie.”

Wit-Rusland doet de beschuldigingen af als valse informatie. “Dit komt niet overeen met de realiteit”, klonk het.

“Mensen zijn geen wapens”

Zondag hebben ook de EU-buitenlandchef Josep Borrell en de Wit-Russische minister van Buitenlandse Zaken Vladimir Makei telefonisch gesproken over de Europese sancties tegen Wit-Rusland en een migrantencrisis, aldus het Wit-Russische ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring. Zo wil Europa onder meer sancties invoeren in de vorm van een zwarte lijst voor luchtvaartmaatschappijen die migranten overvliegen naar Wit-Rusland en het moeilijker maken voor diplomaten om een visa te krijgen. “De nutteloosheid van sancties werd benadrukt ... door de Wit-Russische kant,” aldus de verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Borell benadrukte op Twitter nog: “De levens van mensen moeten worden beschermd en humanitaire organisaties moeten toegang krijgen,” schreef hij. “De huidige situatie is onaanvaardbaar en moet stoppen. Mensen mogen niet als wapens worden gebruikt.”

 (sgg)