Ophef om vele bijbaantjes van Britse parlementsleden: ‘Bedragen met vijf nullen voor bedrijfsadvies’

Terwijl de Britse premier Johnson de afgelopen twee weken op de klimaatconferentie in Glasgow als gastheer optrad, was zijn parlement thuis in Westminster in rep en roer over de bijbanen van volksvertegenwoordigers. Een Conservatieve parlementariër die met zijn gelobby de regels had overtreden, vormde de aanleiding voor een breder debat over de do’s-and-don’ts van nevenactiviteiten.

Zijn naam is Owen Paterson, en hij stapte eerder deze maand uit eigen beweging op. Hij zei buiten “de wrede wereld van de politiek” te gaan werken. Hij deed dat nadat een parlementaire commissie die erop toeziet of de volksvertegenwoordigers zich aan de regels houden – de zogeheten Committee on Standards – had bepaald dat de tory die had overtreden. Zijn gelobby voor twee bedrijven waar hij advieswerk voor verrichtte kon niet door de beugel. Paterson verdiende aan de klus meer dan 100.000 pond (ruim 117.000 euro), boven op zijn salaris als volksvertegenwoordiger, dat in Groot-Brittannië ruim 80.000 pond bedraagt.

Schorsing

De parlementaire waakhond, die uit vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen bestaat, stelde voor dat Paterson dertig dagen zou worden geschorst. De beslissing leidde tot veel discussie. Johnson riep de Conservatieve volksvertegenwoordigers op om tegen de schorsing van hun partijgenoot te stemmen en op te roepen tot een herziening van het Standards Committee. Dat leverde hem woedende reacties op, ook vanuit zijn eigen partij. 

Toen Paterson zijn vertrek aankondigde, slikte Johnson zijn stemadvies weer in. De Britse premier veranderde vorige week zijn toon en benadrukte dat parlementariërs die de regels overtreden moeten worden gestraft. En de regels zijn volgens hem duidelijk. “Volksvertegenwoordigers moeten hun werk in het parlement op de eerste plaats zetten. En ze mogen hun positie niet gebruiken om te lobbyen voor commerciële doeleinden.” 

Meer bijbanen

De Britse media mengden zich ondertussen enthousiast in het debat. Er verschenen lijstjes met bedragen die verschillende parlementsleden opstrijken voor de jobs die ze naast hun werk als volksvertegenwoordiger aannemen. Zo rekende The Guardian uit dat 90 van de 360 tory’s een bijbaan hebben, waarmee ze in totaal ruim 4 miljoen pond verdienen. Bij de Labour-partij ontdekte de krant 3 parlementariërs die betaald bijklussen.

Vooral Patersons partijgenoot Geoffrey Cox kwam onder vuur te liggen. De jurist verdient met zijn nevenactiviteiten zo’n 400.000 pond. Dat ontvangt hij onder andere voor zijn werk als adviseur van de regering van de Britse Maagdeneilanden. Vanaf die plek zou hij ook aan stemmingen in Londen hebben meegedaan.

‘Ook goede kanten’

Johnson liet zich nog niet specifiek over deze zaak uit, maar brak wel een lans voor het hebben van een bijbaan. Volgens hem zitten er aan deze eeuwenoude praktijk ook goede kanten. Naast het werk in het parlement is het nuttig om bijvoorbeeld “als brandweerman, schrijver, advocaat of arts” aan de slag te zijn, zei hij. Volgens de premier begrijpen de Britten heel goed dat volksvertegenwoordigers met beide benen in de wereld moeten staan. “Dat versterkt de democratie.”

Soms kan een bijbaan inderdaad nuttig zijn voor de maatschappij, schrijft Guardian-columnist Gaby Hinsliff. Kijk naar de parlementsleden die van opleiding arts of verpleegkundige zijn. “Sommigen van hen konden daardoor de laatste tijd bijspringen op corona-afdelingen of bij het zetten van vaccinaties.” En vervolgens hun collega’s in het parlement bijpraten, bijvoorbeeld over de situatie in de verpleeghuizen. Maar ze vraagt zich af of het land er beter van wordt “als volksvertegenwoordigers bedragen met vijf nullen opstrijken voor het adviseren van grote bedrijven”.