“De wereld is groot genoeg voor ons twee”: Biden en Xi Jinping voeren een “vriendschappelijk” gesprek

Op de nacht van maandag op dinsdag heeft Amerikaans president Joe Biden zijn Chinese collega Xi Jinping ontmoet. De twee spraken meer dan 3,5 uur met elkaar tijdens een videogesprek over de krijtlijnen van de economische concurrentie tussen de twee grootmachten. De situatie rond Taiwan bleef een gevoelig onderwerp.

“Ik ben verheugd om mijn oude vriend te zien”, zo opende de Chinese president het gesprek. Het zegt veel over de vriendelijke toon van het gesprek tussen de twee staatshoofden. 

“Oprecht, constructief, werpt zijn vruchten af”, zo oordelen de Chinese media over het gesprek volgens the Guardian. “Een ander soort gesprek dan men via de telefoon zou voeren. Respectvol, open, warm”, zo luidt een officiële Amerikaanse bron aan dezelfde krant.

Welke resultaten bracht het gesprek op? Langs China’s kant hebben de markten een boost opgemerkt. Bij de VS ziet men geen concrete resultaten, of verwacht men er nauwelijks. De ontmoeting had bovenal het doel om de krijtlijnen vast te leggen voor een verantwoordelijke concurrentiestrijd tussen de twee landen. Krijtlijnen gebaseerd op gezond verstand, om misverstanden te voorkomen en te garanderen dat er beter gecommuniceerd zal worden wanneer problemen zich voordoen. Zo hopen beide landen mogelijke conflicten te vermijden (zoals zich voordeed tijdens de handelsoorlog die ontstond tussen China en de VS onder het presidentschap van Trump).

“We confronteren China wanneer nodig, maar aangezien onze belangen overlappen, moeten we ook samen kunnen werken”, verduidelijkt een bron bij het Witte Huis. Dat is ook wat Biden zegt bij de opening van de top. Daarmee rekent Biden vooral op een goede samenwerking om maatregelen te nemen tegen de klimaatverandering.

Xi Jinping steunt de Amerikanen in hun verzoek om een verantwoordelijke concurrentie aan te gaan: “De wereld is groot genoeg voor de ontwikkeling van China én de Verenigde Staten”, zei Xi volgens Chinese media tegen Biden. De officiële aankondiging van de Chinese overheid wijst erop dat de twee landen hun relaties zullen bouwen op basis van drie principes: wederzijds respect, een vreedzame co-existentie en een win-win samenwerking, dat meldt CNBC.

Taiwan als breekpunt

Desondanks blijft er een lastig breekpunt tussen de twee landen staan: de situatie van het eiland Taiwan, dat “gescheiden” is van China maar niet over volledige onafhankelijk beschikt. Taiwan doet zorgen opwekken over een mogelijke militaire confrontatie. De spanning is de laatste dagen te snijden, aangezien China zijn militaire oefeningen in de regio sterk heeft opgedreven.

Xi Jinping heeft Biden alvast op de hoogte gebracht dat China paraat staat om te interveniëren als Taiwan verdere stappen onderneemt richting meer onafhankelijkheid. Volgens Chinese media heeft Xi zijn gesprekspartner gewaarschuwd zich niet te mengen met de situatie en vooral Taiwan niet te steunen. “Het is als spelen met vuur, en wie speelt met vuur kan zijn vingers verbranden.” 

Biden antwoordde dat de Verenigde Staten zich ertoe verbinden om slechts één soeverein China te erkennen, en dat ze de politiek die China voert inzake de kwestie zullen naleven. Hij voegde er ook aan toe dat Washington “een forse tegenstander is van elke unilaterale poging om de status quo te veranderen, of om de vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan te verstoren.” Een waarschuwing zowel richting China als Taiwan om de zaken te laten zoals ze zijn. 

Rond dit netelige thema legden de twee staatshoofden echter geen gezamenlijke gedragscode of gemeenschappelijke aanpak vast. 

Andere breekpunten tussen de VS en China zijn de behandeling van de Oeigoeren, Hongkong, de toename van cyberaanvallen waarvan de Europese Unie China beschuldigt, de nucleaire uitbreiding van het Chinese leger en de maatregelen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Het is moeilijk te zeggen of deze thema’s ter sprake zijn gekomen. 

Beide presidenten lieten weten dat ze hopen vaker te communiceren, om zo voor beide landen een betere relatie op te bouwen. Bovendien wil China de belastingen die Trump invoerde herbespreken, we mogen dus in de nabije toekomst meer samenkomsten verwachten.

(lp,bzg)

Meer