Situatie in grensgebied Wit-Rusland escaleert: leger zet waterkanonnen en traangas in tegen migranten

Volgens het ministerie van Defensie in Warschau, dat beelden vrijgaf van de confrontatie bij de plaats Kuznica, gooiden migranten met stenen en probeerden ze prikkeldraad te verwijderen in hun poging de Europese Unie te bereiken. Bij de schermutselingen is volgens de Poolse politie een agent zwaargewond geraakt. Hij is met hoofdletsel afgevoerd naar een ziekenhuis. 

Ook zou er volgens Polen door migranten gegooid worden met stungranaten, die een felle knal en flits geven maar niet dodelijk zijn. Ze worden vaak gebruikt bij politie-invallen om verdachten te desoriënteren. Volgens het Poolse ministerie van Defensie hebben de migranten de granaten gekregen van Wit-Russische diensten.

In het grensgebied zijn geregeld confrontaties tussen wanhopige migranten uit vooral het Midden-Oosten die door het regime van Aleksandr Loekasjenko naar de EU-grens zijn gedirigeerd. Er zijn zeker elf migranten overleden sinds de zomer. 

Polen heeft naast grenswachten en politiemensen minstens 15.000 militairen gestationeerd bij de grens. Het zou gaan om zo’n 3500 migranten aan de Wit-Russische kant van de grens, meldt de Poolse politie.

Deze berichten zijn niet bevestigd door onafhankelijke bronnen en maken deel uit van de propagandamachine van beide landen. Beide landen laten geen onafhankelijke waarnemers, en dus ook geen journalisten of hulporganisaties, toe in het gebied rondom de grensovergang bij de plaats Kuznica. Alle informatie die binnenkomt uit het gebied wordt verstrekt door de Poolse en Wit-Russische overheden.

Na de confrontatie tussen migranten en de Poolse veiligheidstroepen aan de Wit-Russische grens, heeft de woordvoerder van de Wit-Russische diplomatie Polen ervan beschuldigd de crisis te verergeren. “Het doel van Poolse zijde is heel duidelijk: de situatie verergeren en elke vooruitgang richting een regeling in de kiem smoren”, zei Anatoli Glaz, volgens een verklaring van zijn ministerie.

De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko heeft eerder vandaag gezegd dat hij niet wil dat de migratiecrisis aan de grens met Polen ontaardt in een confrontatie met zijn Europese buren. De EU beschuldigt het Wit-Russische regime ervan mensen met leugens naar de Poolse grens te lokken.

“Het belangrijkste vandaag is om ons land en ons volk te verdedigen en botsingen te vermijden”, aldus Loekasjenko volgens staatsagentschap Belta. “We mogen dit probleem geen vurige confrontatie laten worden.” 

Duizenden migranten zouden vastzitten in een niemandsland tussen Wit-Russische ordetroepen en de Poolse grens. Volgens de Poolse autoriteiten neemt het aantal migranten langs Wit-Russische kant nabij de stad Kuznica gestaag toe. 

Er verblijven volgens de Poolse grenswacht ongeveer 4.000 mensen in kampen bij de grens. Deze maand zijn tot dusver meer dan 5.000 pogingen geteld om de grens over te steken. Ook Litouwen en Letland zien een forse toename. De drie landen hebben de noodtoestand bij de grens uitgeroepen en delen van de grens met hekken en prikkeldraad versterkt.

Het Rode Kruis roept overheden op zo snel mogelijk een oplossing te vinden voor de migranten “die moeten overleven in de vrieskou zonder dat zij voedsel, water of warme kleding hebben”. Meer doden kunnen alleen worden voorkomen als humanitaire organisaties toegang krijgen en mensen kunnen helpen, zegt Andreas von Weissenberg, hoofd van het Internationale Rode Kruis in de regio Europa.

In Wit-Rusland delen vijftig hulpverleners van het Rode Kruis eten, water, dekens en warme kleding uit. “Maar dit moet niet incidenteel zijn. We moeten structureel toegang krijgen, ook aan de andere kant van de grens”, aldus Von Weissenberg. Hij pleit ervoor dat mensen bij de grens van de EU op een veilige manier asiel kunnen aanvragen. In Litouwen helpt het Rode Kruis migranten bij de grens met water, hygiënekits, schoenen en kleding.

Loekasjenko heeft vandaag de opdracht gegeven om een nachtkamp te bouwen voor de migranten die vastzitten aan de grens. In de regio Grodno zal een logistiek centrum worden omgebouwd, opdat vrouwen en kinderen er kunnen overnachten. Dat meldt het Wit-Russische staatspersagentschap Belta vanavond.

De EU beschuldigt het Wit-Russische regime ervan mensen met leugens naar de Poolse grens te lokken. Loekasjenko ontkent dat mensen vanuit Afghanistan en het Midden-Oosten in Wit-Rusland worden binnengelaten en op een georganiseerde manier naar de EU-buitengrens gebracht.

Maandag nam ontslagnemend Duits bondskanselier Angela Merkel al contact op met Loekasjenko om het probleem te bespreken. De Franse president Emmanuel Macron had dan weer een lang telefoongesprek met de Russische president Vladimir Poetin, die Loekasjenko politiek steunt.