Komt er snel een covidpil voor ons allemaal?

Lees meer over de huidige coronasituatie in dit dossier.

Vier virusremmers zijn er beschikbaar op de markt. Maar voorlopig konden die enkel via een infuus worden toegediend.  Farmabedrijven Merck/MSD en Pfizer kondigen in amper een maand tijd aan dat ze nu ook een pil tegen Covid-19 hebben ontwikkeld. De kans op ziekenhuisopnames zou hiermee halveren. Bij Pfizer tonen studies zelfs aan dat de kans om in het ziekenhuis te belanden tot 89 procent afneemt. 

Amerika tekenende deze week een contract voor 5 miljard dollar (4,4 miljard euro). Nog voor de medicijnen finaal zijn goedgekeurd, al verwachten ze dat eind deze week. In het Verenigd Koninkrijk kunnen hoogrisicopatiënten het medicijn molnupiravir (van Merck) dan weer innemen sinds begin deze maand. Ook Australië en diverse Aziatische landen hebben bestellingen geplaatst. Zullen wij volgen? “Het is absoluut realistisch dat we in België binnenkort een beroep kunnen doen op deze medicijnen. Wanneer ook het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) ze goedkeurt, volgt er een allicht een Europese aankoopprocedure waar België dan kan op intekenen”, stelt viroloog Johan Neyts (Rega Instituut KU Leuven). 

Farmabedrijf Merck belooft wereldwijd tegen eind dit jaar 10 miljoen ­kuren te voorzien. In 2022 hopen ze op twintig miljoen. Pfizer wil 180.000 dozen paxlovid leveren. In 2022 willen ze de productie opschalen naar 50 miljoen verpakkingen. Momenteel is de aanbevolen dosis twee pillen per dag, gedurende vijf dagen. De kuur start de eerste vijf dagen bij symptomen van milde of matige covid. “Initieel moeten medicijnen dus worden voorbehouden voor personen met een verzwakte gezondheid. Er zullen doorbraakinfecties blijven plaatsvinden zeker bij hoogrisicopatiënten, ook al zijn er vaccins. Je kan het medicijn niet zien als een alternatief voor vaccinatie. Een vaccin blijft langduriger werken, terwijl een medicijn enkel werkt gedurende de tijd dat je het inneemt. Mensen met een zwakker immuunsysteem moet je voorzien van een extra verdedigingslinie. Met een pil kan de vermenigvuldiging van het virus worden geblokkeerd en heb je minder kans om te evolueren naar ernstige aandoeningen”, legt Neyts uit.

Vermoedelijk zullen er over enkele jaren meer spelers met een pil op de proppen komen. “Ik verwacht dat we de komende jaren antivirale medicijnen breder zullen kunnen uitrollen. Net zoals we nu antibiotica krijgen voorgeschreven bij bijvoorbeeld een ernstige keelontsteking. De medicijnen moeten worden toegediend aan patiënten die nog niet in het ziekenhuis liggen, de verdeling zal dus wellicht via apothekers gebeuren.” Al wijst viroloog Neyts wel op een eventueel risico: “Men moet altijd rekening houden met de mogelijkheid dat door eventueel onoordeelkundig en overmatig gebruik van virusremmers, het virus met de tijd ongevoelig kan worden aan de medicijnen. Net zoals men dat ook ziet met antibiotica bij de behandeling van bacteriële infecties. Maar in ons laboratorium bestuderen we of het virus al dan niet makkelijk ongevoelig wordt aan de verschillende medicijnen en dat blijkt niet zo te zijn. Dat is alvast goed nieuws.”

Naast de medicijnen die als pil of tablet worden ingenomen, werd er heel recent ook antilichaamtherapie goedgekeurd. Enkele bedrijven, waaronder Roche en GSK, ontwikkelden al zulke antilichaamcocktails die via een infuus of injectie worden toegediend. In onze ziekenhuizen maken we hier al in beperkte mate gebruik van. Sinds de helft van dit jaar werden 500 patiënten behandeld met zo’n cocktail, meldt het geneesmiddelenagentschap FAGG. “Vorige week zijn er opnieuw twee goedgekeurd. Bij symptomen krijgen hoogrisicopatiënten de antilichamen toegediend, dat neutraliseert het virus. Ook hier behalen de bedrijven gunstige resultaten. Al is het logistiek moeilijker toe te passen dan een pil innemen”, sluit Neyts af.

LEES OOK:

Pil die ontwikkeld werd tegen griep, werkt ook tegen Covid-19: de zes belangrijkste vragen over de nieuwe coronapil beantwoord