Piek op intensieve wordt verwacht tussen eind november en half december: scenario’s tonen hoe erg het kan worden

De scenario’s werden gemaakt op basis van modellen van de Simid-groep (universiteit van Antwerpen en Hasselt) onder leiding van biostatisticus Niel Hens en gezondheidseconoom Philippe Beutels. Om ze te berekenen hielden de wetenschappers rekening met allerlei parameters, zoals absenteïsme op het werk, de positiviteitsratio en het huidige aantal ziekenhuisopnames van mensen met Covid-19. “Die cijfers werden allemaal in een virtueel model gegoten, waarbij in dit geval ook aan de knop van ons gedrag is gedraaid”, legt onderzoeker Lander Willem uit. “De mate waarin we onze contacten en dus het risico om Covid-19 op te lopen zullen beperken, beïnvloedt de mogelijke uitkomsten.”

Volgens viroloog Steven Van Gucht zal de piekbelasting hoog zijn en schommelen tussen 650 en ruim 1.200 ingenomen bedden op intensieve zorg in ons land. “De hoogte hangt in de eerste plaats af van de mate waarin we de besmettingen nu kunnen afremmen. Het is cruciaal dat iedereen zijn steentje bijdraagt”, klonk het duidelijk.

In het worstcasescenario (gele grafiek) zal de Rt-waarde (het reproductiegetal, dat aangeeft aan hoeveel mensen een besmet persoon het coronavirus doorgeeft, een getal boven 1 betekent dat de pandemie uitbreidt) de komende dagen en weken verder stijgen. “Dan kunnen we een piekbelasting krijgen van meer dan 1.200 bedden op intensieve half december”, aldus Van Gucht. “Dat is vergelijkbaar met de belasting in de eerste golf en dat scenario moeten we absoluut vermijden. Het zal ook moeilijk zijn om patiënten door te sturen naar het buitenland, want in onze buurlanden raken de ziekenhuizen ook steeds voller.”

In een tweede scenario (blauwe grafiek) blijft de Rt-waarde stabiel tot begin december en gaat die daarna dalen. Dan zien we een piekbelasting van meer dan 800 bezette bedden op intensieve.

In een derde scenario (groene grafiek) blijft de huidige Rt-waarde van 1,12 stabiel tot 21 november en zet daarna een daling in. “Dan komt de piekbezetting op 750 bedden begin december”, aldus Van Gucht. “Ook andere modellen voorspellen een dergelijke piekbelasting. De Rt is half oktober fel beginnen te stijgen van 1 naar 1,4. Sindsdien is hij gedaald en daar blijven we nu wat hangen. Intussen is hij nog heel lichtjes verder gedaald en dat brengt ons momenteel dus in dit groene scenario.”

Of we daar blijven is natuurlijk zeer voorwaardelijk, aldus Van Gucht. “Het kan ook zijn dat de Rt-waarde de komende dagen stabiel blijft en dan pas daalt of dat ze nog een klein beetje versnelt en dan schuiven we weer verder op naar het worstcasescenario. Een inspanning van ons allemaal zal hier echt het verschil maken.”

In het beste geval (rode en oranje grafiek) zal de Rt-waarde aanhoudend dalen en zal de piek onder de 700 bedden blijven, “maar dat lijkt minder waarschijnlijk”, aldus Van Gucht.

Bedoeling is om zo snel mogelijk weer onder de kritische grens van 500 ICU-bedden te geraken. In de meest gunstige scenario’s zou dat half december kunnen, de andere modellen geven januari aan. Momenteel worden 578 ICU-bedden ingenomen door patiënten met Covid-19.

Van Gucht drukt erop dat de modellen geen exacte voorspellingen zijn, maar scenario's van wat er mogelijk kan gebeuren. Hij geeft ook mee dat ze misschien wat overdreven optimistisch zijn, omdat ze op het einde allemaal mooi naar omlaag gaan. “Het is waarschijnlijker dat we op een plateau zullen blijven hangen zoals in het verleden”, zegt hij nog. “Dan kan je makkelijk weer omhoog gaan, als er bijvoorbeeld griep uitbreekt of met kerst en nieuw.”

“De scenario’s tonen in elk geval dat het noodzakelijk was om in te grijpen met maatregelen.”