We gaan weer telewerken: wat zijn de regels?

Themabeeld. ©  Richard Brocken/HH

Sinds zaterdag gelden er nieuwe coronamaatregelen, waarbijtelewerken weer verplicht is. Wie bepaalt of een werknemer thuis moet werken en wie controleert dat?

Ester Meerman
Bron: Radio 1

Telewerk is in principe verplicht voor iedereen, behalve wanneer dat onmogelijk is door ‘de aard van de functie of de continuïteit van de bedrijfsvoering, de activiteiten of de dienstverlening’. Onder meer voor kmo’s waar minder dan vijf mensen werken, geldt er een uitzondering.

Tot en met 12 december 2021 mag elke werknemer maximaal een dag per week fysiek naar het werk komen, al kan de werkgever zijn personeel daar niet toe verplichten. Per dag mag maximaal een vijfde van het personeel tegelijk fysiek aanwezig zijn. Vanaf 13 december mogen werknemers tot twee dagen per week op het werk zijn en gaat de capaciteitslimiet naar 40 procent.

Geert de Poorter, voorzitter van het directiecomité FOD Werkgelegenheid, schoof maandag bijDe ochtend op Radio 1 aan om vragen van luisteraars te beantwoorden. ‘Het is de bedrijfsleider die beslist wie vanuit huis aan het werk kan’, legt hij uit. ‘Vanaf 24 november moet die informatie voor ieder bedrijf ingegeven worden via een applicatie van de Rijksvoorlichtingsdienst voor de Sociale Zekerheid (RSZ). De werkgever hoeft in de app geen namen of andere persoonlijke informatie door te geven. Per bedrijf moet alleen het totaal aantal werknemers per vestiging worden gemeld en hoeveel van hen effectief kunnen thuiswerken.’

De informatie moet een keer per maand geüpdatet worden en levert daarmee volgens De Poorter nauwelijks extra administratie op. ‘Als er niks aan de situatie binnen het bedrijf is veranderd, hoef je alleen maar op ‘akkoord’ te drukken en ben je klaar voor de maand. ’

‘Wie eerder thuis kon werken, kan het nu ook’

Wie verplicht thuiswerkt, ligt volgens De Poorter ook voor de hand. ‘We hebben dit eerder gedaan, een goede richtlijn lijkt me: wie tijdens de eerdere lockdowns thuis kon werken, kan het nu ook. Wie een machine bedient, kan dat uiteraard niet vanachter de keukentafel doen en ook personeel in de zorg en politieagenten zijn uitgezonderd.’

Zo’n duizend inspecteurs van de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (Siod) worden ingezet om te controleren of de ingegeven informatie in de app klopt. ‘Deze inspecteurs komen niet bij werknemers thuis, maar controleren bij de bedrijven’, aldus De Poorter.

De regel is dat de komende weken iedere werknemer maximaal een dag op kantoor mag zijn en de rest van de tijd vanuit huis werkt, maar wie halve dagen werkt, kan hier volgens De Poorter wel wat flexibel in zijn: ‘Iedere dag mag maximaal 20 procent van de werknemers van een onderneming aanwezig zijn. Als het daarbinnen uitkomt dat iemand in een week twee keer een halve dag naar kantoor komt, dan mag dat ook.’

Kliklijn

Er komt geen speciale kliklijn voor mensen die vermoeden dat bedrijven de regel overtreden, of voor werknemers die van hun baas niet thuis mogen werken, hoewel dat wel mogelijk is. ‘Klachten moeten worden ingediend bij de gewone meldlijn van de sociale diensten’, zei De Poorter.

Slecht nieuws voor mensen die net een nieuwe baan hebben of daar binnenkort aan beginnen: ook het inwerken moet waar mogelijk vanop afstand. ‘Het is niet ideaal’, begrijpt De Poorter, ‘maar het is nu even nodig. We moeten samen alles doen om het coronavirus in te dammen.’

De Poorter besloot zijn uitleg op de radio met een waarschuwing voor bedrijven die bij eerdere controles op telewerken tegen de lamp zijn gelopen. Zij zullen volgens hem extra in de gaten gehouden worden. Werknemers die op kantoor moeten zijn, hebben een attest van hun werkgever nodig. Volgens De Poorter kan daarvoor hetzelfde sjabloon worden gebruikt als in de eerdere lockdowns. Bedrijven die zich niet aan de regels houden, kunnen boetes krijgen die oplopen tot 4.000 euro.