Het is altijd gevaarlijk om voorspellingen te doen die zich in één specifiek jaar zullen afspelen. De meeste grote trends zijn een werk van lange adem. Er zijn er echter vier die al lang aan het broeden zijn en die in 2022 een zeer groot effect zullen hebben, niet alleen op de economie maar ook op ons dagelijks leven. Hou uw alvast schrap want niet iedereen zal hier gelukkig mee zijn. Ze zullen bovendien verder bijdragen aan de groeiende polarisatie.

De te verwachten evoluties

In een normaal eindejaar gaan gerenommeerde media zoals The Economist of onze eigen financiële media uit van bepaalde evoluties die we zeker mogen verwachten op basis van een redelijke zekerheid.

Enkele voorbeelden alvast

• Xi Jinping van China valt nu ook westerse techbedrijven aan in zijn ambitie om de hele sector onder controle te krijgen.

• De Belgische regering zal finaal toch struikelen over de kernenergie uitstap nadat de prijzen van energie blijven toenemen.

• De Amerikaanse Republikeinen nemen na de tussentijdse verkiezingen terug de Senaat over.

Dit zijn voorspellingen die, op de keper beschouwd, niet zoveel effect hebben op ons privéleven. Dat Xi Jinping zijn personencultus uitbouwt, zal ons nauwelijks raken. Net zoals we al gewend zijn dat in ons land wel eens een regering valt. En dat finaal Trump terugkeert, zal sommigen hartzeer bezorgen maar heeft geen directe invloed op ons leven van elke dag. Alleen doemen er vier trends op die we niet zomaar naast ons neer kunnen leggen. 

De te verwachten revoluties

2021 was uitzonderlijk op vele vlakken. De grote aankondigingen en de grote evenementen volgden zich in sneltempo op. COP26 in Glasgow zette de schijnwerpers weer op de klimaatverandering. De zakenmedia waren het hele jaar gefascineerd door de opkomst van cryptomunten en de finale doorbraak van elektrische wagens.

Daarnaast ging er geen dag voorbij of we werden geconfronteerd met één of andere prijsstijging. Op de koop toe kondigde het bedrijf met het grootste klantenbestand van de wereld dat ze haar naam verandert van Facebook naar Meta. Het wil er eigenhandig voor zorgen dat we naar een compleet nieuwe beleving gaan in ons privéleven. Al deze gebeurtenissen zullen een blijvend effect sorteren op ons eigen leven in de volgende jaren.

Bron van ruzies

Alsof dat nog niet genoeg is zullen deze trends ook splijtzwammen vormen in onze maatschappij. Omdat ze een ingrijpend effect zullen hebben op het privéleven van elkeen, onze financiële middelen en ook op onze vrijheid die we zo hoog in het vaandel dragen.  

Megatrend 1: De klimaatverandering zal ons verplichten ons reis- en eetgedrag te veranderen 

De druk zal elke dag groter worden om ons gedrag bij te sturen. Vlees eten zal niet iets vrijblijvend zijn.  Met een oldtimer rijden is een ongeoorloofde luxe en zal een doorn in het oog worden van heel wat burgers. De vrijheid die we gewend waren, zal elke dag verder worden ingeperkt, of we dit nu graag hebben of niet. ‘Flygskam’ -de Zweden hebben er al langer een woord voor- of vliegschaamte zal ook aangepraat worden aan vliegreizigers.

Verwacht dan ook dat op dit domein de polarisering zal toenemen tussen vleeseters en veganisten. Maar ook tussen vliegtuigreizigers en aanhangers van de staycation of tussen aanhangers van de benzinewagen en de fietsende brigade. Zoals je vandaag in de Verenigde Staten geen diner thuis meer kunt organiseren met een mix van Republikeinen en Democraten, zullen al deze onderwerpen splijtzwammen worden in onze maatschappij. 

Megatrend 2: De inflatie zal onze koopkracht fors aantasten

Deze trend heeft onze portefeuille in 2021 al vol geraakt. Maar het echte effect zullen we echt pas in 2022 zien wanneer die prijsstijgingen zich zullen manifesteren over het hele jaar én wanneer heel wat sectoren met vertraging hun prijzen zullen opvoeren. Alles maar dan ook alles stijgt in prijs. Van energie tot voeding tot alle producten waar olie in zit, laten dubbelcijferige stijgingen zien. Ter illustratie. BASF, de chemiereus in Antwerpen, zal zijn prijzen finaal met 91% tussen 2021 en 2022 hebben laten stijgen. Niet 0.91% wat een normaal jaar zou zijn, niet 9.1% wat uitzonderlijk zou zijn, nee 91%. U hebt het goed gelezen.

Dan hebben we nog niet gesproken over de schaduwinflatie, waar we voor hetzelfde geld minder diensten krijgen. De horeca krabt zich de handen in het haar en vindt geen personeel. Om nog maar te zwijgen van de tekorten in de zorg en het onderwijs. 

Hier zal het gevecht er één zijn tussen grote bedrijven die megawinsten blijven boeken omdat ze monopolisten zijn en zonder veel schroom de prijzen zullen doorrekenen aan de eindklant en de bevolking die die prijzen in hun eigen huishoudbudget zullen moeten absorberen. Het zou best wel kunnen dat het fenomeen van de gilets jaunes zich overal in de wereld zal verspreiden.

Megatrend 3: We zullen twee levens moeten leiden alsof één al niet genoeg is

Mark Zuckerberg decreteerde onlangs dat we binnenkort best heel wat tijd spenderen in zijn metaverse, een virtuele wereld, alsof de reële wereld al niet complex genoeg is.

Bedrijven zullen populaire virtuele werelden sponsoren, je zal shoppen in shopping malls waartegenover het Wijnegem of Woluwe Shopping Center zullen verbleken. Zuckerberg zal er alles aan doen dat je hier zoveel mogelijk tijd spendeert en zoveel mogelijk van zijn brillen koopt.

Het bijkomende probleem van die virtuele wereld is dat geld ook daar zal tellen. De cryptomunten zullen het betaalmiddel worden en zullen u toelaten om onwaarschijnlijke ervaringen op te doen of middelmatige. Ook daar zal het een rat race zijn om te kunnen volgen. De uitdagingen die we in de reële wereld tegenkomen, zullen ons ook blijven achtervolgen.

Wie zegt dat de bouw van die virtuele wereld niet zal lukken, volgt ook maar best de evoluties in de zakenwereld waar die virtuele wereld ook wordt gebouwd, maar dan puur in een businesscontext. Dus privé en op je werk zal de virtuele wereld een realiteit worden.

We zijn dus gedoemd om onszelf in twee te splitsen en deze twee levens te beheren, zo goed en zo kwaad mogelijk. Het is als het ware een conflict dat we met onszelf moeten uitvechten aan wie we tijd besteden en hoe we deze twee persoonlijkheden best beheren. Een taak die aartsmoeilijk zal blijken.  Velen doen dit vandaag al op sociale media waar heel wat mensen zich anders voordoen dan in de realiteit. De metaverse zal dit fenomeen nog verder versterken.

Megatrend 4: We zullen samenleven en feest vieren met de handrem op 

De Roaring 20 ‘s: Dat was ons plechtig beloofd na de coronapandemie. We zouden terugkeren naar ons oude leventje, waar we elke week naar een concert gaan, feestjes organiseren met familie en vrienden en waar we konden reizen zonder enige beperking. Dit had zeker het geval geweest indien de pandemie veel korter van aard was geweest.  Nu zitten we echter al bijna twee jaar met dit virus en het ziet ernaar uit dat er voorlopig geen eind aan komt.

Dit heeft heel wat mensen, zeker van een iets rijpere leeftijd, maar ook zij die corona hebben gehad en zwaar ziek zijn geweest, voorzichtig en zelfs achterdochtig gemaakt. Het onbegrip voor ongevaccineerden is toegenomen en ook de onverdraagzaamheid versus degenen die het niet zo nauw nemen met de regels is fors toegenomen.

Het ziet er dus naar uit dat we eerder de Boring 20 ’s tegemoet gaan. Ook hier zal er echter een splitsing ontstaan tussen vooral jongeren, die helemaal los willen gaan, en ouderen die permanent pleiten voor voorzichtigheid.

In ons persoonlijk leven zullen we onszelf moeten afvragen hoe we omgaan met deze vier trends en als maatschappij zullen we moeten kijken hoe we die polarisatie tegengaan. 2022 zal alvast geen saai jaar worden voor sociologen. Of de rest het als een aangenaam jaar zal ervaren, lijkt dan weer wat twijfelachtiger.

De auteur Xavier Verellen is zaakvoerder van QelviQ, een Internet of Things bedrijf in de wijnsector (ww.qelviq.com)