Op tweede kerstdag 2018 wurgde de thuisverpleegster haar zoontje met een sjaal in haar flat in de Millenstraat in Bree. “Zij heeft gehandeld zonder het slachtoffer enig kans op verweer te geven. Tamara Nuijts is vertrokken vanuit het volstrekt verkeerde uitgangspunt dat haar problematisch wereldbeeld ook voor haar zoon zou opgaan”, citeerde voorzitter Kristof Swennen het arrest. Met de 20 jaar cel volgde de jury de vordering van de procureur en hield ze rekening met enkele verzachtende omstandigheden, zoals haar traumatische jeugd, haar persoonlijkheid die kenmerken borderline en narcisme vertoont, de emotionele en sociale vervreemding die ze ervaarde,... Dat ze op latere leeftijd nog een diploma verpleegkunde behaalde - “zodat Ryan trots op zijn mama kon zijn”, klonk het op het proces - en haar blanco strafblad spraken in haar voordeel.

Hard en emotioneel proces

Het was een emotioneel zwaarbeladen proces. “Het blijft onbegrijpelijk. Een kind hoort altijd 100% veilig te zijn bij de moeder. Je hebt altijd de keuze om hulp te zoeken. Het kan niet dat Ryans klasgenootjes aan de juf vragen of hun mama hen dat ook gaan aandoen”, sprak openbaar aanklager Bruno Coppin.

Zelfs zittingsdeurwaarder Cyriel Lambrix, die in Tongeren liefst 115 assisenprocessen mee in goede banen hielp leiden, kan zich geen zaak herinneren met een kind van amper zes jaar. “Al tien jaar ben ik onderzoeksrechter, maar een kind als slachtoffer, dat zijn zaken die bijblijven”, moest ook onderzoeksrechter Joris Raskin toegeven. “Een guitige, speelse jongen met veel pit”, werd het kereltje meermaals omschreven in het Tongerse assisenhof. “Een heel opgewekte en vrolijke leerling. Lachend kwam hij naar school en leergierig ook. En plots staat er dan een leeg bankje in de klas”, getuigde zijn lerares uit lagere school De Vlieger in Kaulille.

LEES OOK. Lerares getuigt over dood Ryan (6): “Kinderen vroegen of hun mama dat ook bij hen ging doen”

Keuzes maken

Ryan was nochtans de vervulling van “een kinderwens” na een moeizaam traject met onder meer een IVF-behandeling. En toch was er bij de moord geen sprake van een geestesstoornis of ontoerekeningsvatbaarheid. Wel een bewustzijnsvernauwing of geestesverstoring, oordeelde een team van psychiater en psychologen. “De beschuldigde was voldoende bewust van de feiten ondanks haar persoonlijkheidsstructuur met egocentrisme, narcisme en borderline. Zij was in staat om de keuze te maken om haar zoontje mee de dood in te nemen of niet. Tamara was niet krankzinnig, niet zwakzinnig. Het is geen ziekte, maar wel een mentale vertroebeling.”

“Ik pak Ryan mee”

Op tweede kerstdag 2018 greep Tamara een sjaal, wurgde haar zoontje op zijn bed en dekte zijn neus en mond af. Dood door verstikking. “Na een tiental seconden verloor Ryan het bewustzijn, om na ongeveer drie minuten de ademhaling te verliezen en na vijf minuten te overlijden”, omschreef de wetsarts. “Ik heb zijn handjes nog op mijn arm gevoeld. En toen bewoog hij niet meer”, verklaarde Tamara in tranen. In haar beleving duurde het een minuut. “Misschien twee.”

LEES OOK. Tamara Nuijts schuldig aan moord op haar zoontje Ryan (6)

Zelf sukkelde ze met depressieve gevoelens. Niet voor het eerst overigens. Op haar 14de zou ze al een eerste zelfmoordpoging ondernemen. Tot aan de dood van Ryan volgden er nog vijf tot zeven pogingen. Zelfs de artsen raakten intussen de tel kwijt. Ook in de week voor de feiten woedde er een donkere storm in haar hoofd. De discussies over het co-ouderschap met de vader van Ryan, met wie ze tien maanden eerder had gebroken, de breuk met haar hartsvriendin, haar losbandig leven – “Ze was in de fleur van haar fladder” – en omdat ze zich verlaten voelde, zorgden voor donkere gedachten. Nadat Ryan zich op de bewuste dag stootte en zich pijn deed, “knakte er iets in mijn hoofd”. Het kantelmoment, volgens de speurders. “Ik dacht: ‘ik pak Ryan met mij mee. Wie gaat er voor hem zorgen als ik er niet meer ben?” “Een altruïstische kindermoord, dixit de deskundigen. “Ze wou haar zoontje behoeden voor het kwaad.”

LEES OOK. Breese kindermoord: “Ik wou niet dat Ryan in een wereld van verdriet en pijn achterbleef”

“Wou ze wel dood?”

In de uren na Ryans dood, probeerde Tamara een einde aan haar leven te maken, met een plastic zak over het hoofd. Toen dat niet lukte probeerde ze haar polsen over te snijden en zich te verwonden in de hals. “De wonden waren te oppervlakkig. Niet levensbedreigend”, stelde wetsarts Joris Vranken vast. Het deed twijfels rijzen bij veel partijen in het Tongerse assisenhof. Had een gediplomeerde verpleegster als Tamara niet ‘beter’ moeten doen, was zowat de tendens die leefde. Advocaten Jos Lenaerts en Tiziana Marongiu, namens de burgerlijke partijen, zeiden het rechtuit. “Wou Tamara echt wel zelfmoord plegen? Het waren allemaal stuntelige pogingen terwijl de moord op Ryan heel efficiënt was.” En voorbedacht zou de jury zeer tegen de zin van Tamara’s advocate Lynn Clerinx oordelen. “Ze is geen koelbloedige moordenares die op voorhand gepland heeft om haar zoontje te doden”, hoopte Clerinx tevergeefs de kwalificatie om te buigen naar doodslag om zo een minder zware straf te verkrijgen. De openbare aanklager zag het anders. “Het idee om Ryan te doden is in de loop van de voormiddag van de 26ste gegroeid. Beschuldigde Tamara Nuijts had de mogelijkheid en voldoende wilsbewustzijn om te stoppen, maar heeft er geen gebruik van gemaakt.”

“Lichte straf”

Uiteindelijk zou het haar ex-man Stefan Coemans zijn die op het gruwelijke tafereel uitkwam. Hij trof zijn zoontje Ryan dood aan in bad, met het door Tamara’s bloed roodgekleurde water. Ze had de jongen in bad gelegd en gepoogd ter plekke uit het leven te stappen. Zelf lag ze naakt op de badkamervloer. Ryan reanimeren lukte niet meer, Tamara wel. “Een film die op mijn netvlies gebrand staat.” Zijn getuigenis ging, net zoals die van zijn twee dochters uit een eerder huwelijk, door merg en been. Sereen en zonder zwaar uit te halen naar Tamara, met wie hij tien jaar samen was. Intussen heeft hij gezinsgeluk gevonden bij een nieuwe partner. Na het voorlezen van het arrest viel hij huilend in de armen van zijn dochters. Tamara’s “duizendmaal sorry” toen ze op het proces het laatste woord kreeg, kwam voor hem drie jaar te laat en ongeloofwaardig over. Tamara Nuijts zit intussen al bijna drie jaar in de gevangenis en kan over ruim drie jaar of na een derde van haar celstraf een aanvraag indienen om vervroegd vrij te komen. “Het is een lichte straf, maar dat is elke straf voor de dood van uw kind”, aldus Ryans vader Stefan Coemans.

LEES OOK. “Onze kinderen werden vermoord door onze ex, maar we vonden geluk bij elkaar”