Groene veranderingen op komst voor A12 in Brussel, met grote gevolgen voor de Vlaamse pendelaar

Joggers, spelende kinderen en zomers geklede fietsers: afgaande op de impressies zal de A12 er binnen enkele jaren helemaal anders uitzien. Het zuidelijke stukje van de autostrade, dat op het grondgebied van het Brussels Gewest ligt, wordt omgevormd in een groene promenade. Behalve fiets- en wandelwegen zal de zone een fietssnelweg, een nieuwe tramlijn, een rolschaatspiste en een heleboel bomen en banken bevatten.

De bevoegde administratie Brussel Mobiliteit heeft de aanvraag voor de stedenbouwkundige vergunning al ingediend. Hoewel er nog infovergaderingen voor de buurtbewoners volgen, verwacht de Brusselse overheid geen grote moeilijkheden. De hoop is dat de vergunning binnen zes maanden rond is, zodat de werken in 2022 kunnen starten. De werken zouden ongeveer drie jaar duren.

Concreet gaat het om een strook van drie kilometer tussen de grens met Vlaanderen en het kanaal, ter hoogte van de Van Praetbrug. Deze strook omvat een stuk A12 en R21. Wie daar nu met de wagen passeert, rijdt tegen 120 kilometer voorbij het knooppunt van de Brusselse ring en het Atomium, om ter hoogte van het Amerikaans theater te vertragen en via het koninklijk domein van Laken door te stromen tot in het stadscentrum.

Trechter

Deze baan wordt smaller en trager. Stadinwaarts gaat het aantal rijstroken van drie naar twee en vervolgens naar één. Zo ontstaat er een trechter. De snelheidslimiet gaat naar 90 en 50 kilometer per uur. Staduitwaarts blijven twee rijvakken over. 

De bedoeling is om de openbare ruimte terug te geven aan de inwoners. “Dit project past in de 10-minutenstad, een concept waarmee we in elke buurt scholen, kinderdagverblijven, openbaar vervoer en andere voorzieningen willen creëren”, zegt Brussels burgemeester Philippe Close (PS). Tegelijk moet de overlast van het autoverkeer omlaag. 

“Het niet de bedoeling om Brussel onbereikbaar te maken voor auto’s. Wel om alternatieven aan te bieden, en daar hebben we ruimte voor nodig”, zegt Brussels mobiliteitsminister Elke Van den Brandt (Groen). “Vandaar dat we ook starten met de heraanleg van andere invalswegen, onder andere vanop de E40. Zij worden stadsboulevards, die leefbaarder worden en bereikbaar zijn met álle vervoersmiddelen.”

Verdampingseffect

Van den Brandt maakt zich sterk dat de ingreep geen al te grote gevolgen heeft voor de rittijd van automobilisten. Een aantal verkeerslichten valt weg. Tegelijk rekent ze wel op een ‘verdampingseffect’, waarbij de automobilisten uit zichzelf overstappen op andere vervoersmiddelen. En dus ook de Vlaamse pendelaars.

Vlaams mobiliteitsminister Lydia Peeters (Open Vld) laat weten dat ze recent op de hoogte werd gebracht van de Brusselse plannen. Daarbij was er wel sprake van twee rijstroken stadinwaarts. “Als Brussel van plan is om er één van te maken, zullen we gesprekken opstarten om de impact hiervan te berekenen omwille van het filegevaar.”

Mobiliteitsorganisatie Touring vindt de ingreep te drastisch. “Op zich kan het terugschroeven van de capaciteit en de toegelaten snelheid een kalmerend effect hebben. Maar verkeer is als water: het zoekt zijn weg”, zegt woordvoerder Joost Kaesemans. “Wij vrezen dat het geen verdamping wordt, maar een doorsijpeling langs secundaire wegen.”