Zorgsector heeft er genoeg van: “We werken niet meer in normale omstandigheden", vertelt intensivist Dominique Benoit (UZ Gent) bij HLN LIVE

Lees alles over het coronavirus in dit dossier.

In het UZ Gent waren gisteren alle bedden op de dienst intensieve zorg reeds bezet, zo meldt intensivist Dominique Benoit bij HLN LIVE. “Er lagen 33 covidpatiënten, dat is 50 procent van de capaciteit.” Dat wreekt zich volgens Benoit in de kwaliteit van de zorg die verleend kan worden. “We werken niet meer in normale omstandigheden. Dat betekent dat we niet meer aan de norm voldoen om kwaliteitsvolle zorg te geven. Als een verpleegkundige zich ‘s nachts over twee patiënten moet ontfermen is dat geen overbodige luxe. Nu komt er vaak een derde patiënt bij waarvoor die verpleegster moet instaan. Dat is minder veilig.”

Volgens Benoit is de huidige situatie voornamelijk te wijten aan politieke beslissingen. “Er is een wetenschappelijk rapport van de GEMS verschenen waarin een duidelijke aanpak wordt voorgesteld. Vervolgens wordt er een politiek compromis gesloten: de economie mag niet platvallen, de scholen moeten openblijven en de zorgsector moet blijven draaien. Enkele weken later is niemand tevreden", aldus Benoit. “Je moet al hysterisch doen in de media voordat er echt iets gebeurt. De politiek heeft het niet gemakkelijk, maar ik pleit toch voor duurzame beslissingen”, besluit de intensivist. 

Gisteren werd overigens beslist om de niet-noodzakelijke ingrepen in ziekenhuizen per direct met twee weken uit te stellen. Een beslissing die niet licht werd genomen volgens Marcel Van der Auwera, hoofd van het comité Hospital & Transport Surge Capacity, het overlegorgaan van de overheid, de ziekenhuizen en experts. “Dit is het laatste redmiddel om het systeem draaiende te houden, maar de viruscirculatie moet dringend naar beneden.”

De topman van het comité Hospital & Transport Surge Capacity illustreert zijn punt door het aantal bedden op intensieve zorg in zijn context te plaatsen. “In theorie zijn er in de verschillende ziekenhuizen in ons land 2.000 bedden op de afdelingen intensieve zorg. Daarvan zijn er echter 223 gesloten wegens personeelsgebrek, waardoor er in de praktijk minder dan 1.800 bedden beschikbaar zijn.”

“Als het land op slot was, hebben we gezien dat we gedurende een zeer beperkte periode de niet-covidzorg op intensieve konden terugbrengen naar 500 bedden. Maar dat aantal stijgt al heel snel, want ook thuis krijgen mensen een hartinfarct of een hersenbloeding waardoor dat cijfer stijgt tot 750-800 voor de meest urgente zaken die in de gemeenschap gebeuren”, aldus Van der Auwera. “Nu is de maatschappij echter niet op slot, waardoor er waarschijnlijk meer dan 800 bedden nodig zijn voor niet-covidzorg. Uit de voorspellingen blijkt dat we tegen Sinterklaas 900 Covid-patiënten op intensieve zullen hebben en vier dagen later al 1.000. Tegen 10 december is er dus geen plaats meer, dat is de realiteit.”

CEO van het UZ Brussel Marc Noppen zag de bui al eerder hangen en wijst met de vinger naar het trage beleid in ons land. “We waren zelf al tot de conclusie gekomen om een aantal activiteiten af te bouwen om personeel te kunnen inzetten op intensive care”, vertelt Noppen. “Toen hebben we nog al lachend gezegd: waarschijnlijk zijn ze nu de brief aan het typen.”

In het UZ Brussel noteren ze nu al opnamecijfers die hoger liggen dan tijdens de derde golf. “De tweede en derde golf hadden we grotendeels kunnen vermijden met een sneller beleid en deze vierde zeker”, betreurt Noppen. Hij heeft weinig begrip voor de politieke beslissingen die te voortvarend bleken. 

De druk op de ziekenhuizen lijkt nog niet af te nemen in de komende weken. De wiskundige van het UZ Brussel voorspelt nu nog een verdere stijging tot 7 à 8 december, met nadien een trage daling om tegen eind december aan 500 bedden op intensieve zorg te zitten in heel het land, wat nog steeds hoog is.

“Je moet ingrijpen voor de cijfers exponentieel stijgen, dat kan ik niet genoeg herhalen”, stelt Noppen. “Zijn ze voldoende de maatregelen? Ik weet het niet. Maatregelen zijn één ding, maar implementatie en nalevingstoezicht is een ander ding. Ik vrees dat het hieraan nog wat ontbreekt bij ons”, besluit de CEO van het UZ Brussel. 

Ook Margot Cloet van Zorgnet-Icuro wordt niet vrolijk van de huidige situatie: “We proberen het laatste restje van de citroen verder uit te persen en proberen personeel vrij te maken om dringende en noodzakelijke zorg toe te dienen. Mensen die in de zorg werken, willen ook zorg verlenen. Wat nu gebeurt, is bijzonder frustrerend en geeft ons een knauw. Laat ons dus hopen dat we snel uit deze situatie geraken, maar daar ben ik bijzonder pessimistisch over.”