Studie: “Vaccins zouden bescherming bieden tegen gekende coronavarianten, mogelijk ook omikron”

Lees alles over het coronavirus in dit dossier.

Afgelopen woensdag bevestigden de Amerikaanse gezondheidsautoriteiten dat het eerste geval van omikron in de Verenigde Staten in de staat Californië werd gedetecteerd. De besmette persoon reisde op 22 november van Zuid-Afrika naar San Francisco en testte positief op 29 november. De bekende Amerikaanse immunoloog Anthony Fauci zei in een persmededeling dat de persoon - die gevaccineerd is - slechts milde symptomen had. Niemand van de nauwe contacten van de met omikron besmette persoon testte positief.

Het nieuws versterkt de idee bij wetenschappers dat omikron mogelijk in staat is om de antilichamen - die je aanmaakt na coronavaccinatie - te omzeilen. En misschien zelfs nog sneller dan dat bij de andere varianten het geval is. Maar uit de eerste bevindingen van een nieuw onderzoek zou blijken dat de vaccins naast antilichamen nog een andere bescherming bieden in de strijd tegen de omikronvariant: de zogenoemde T-cellen. Deze zouden kunnen voorkomen dat volledig gevaccineerde mensen ernstig ziek worden van de omikronvariant. Het zou zelfs kunnen verklaren waarom de besmette persoon in Californië slechts milde symptomen vertoonde.

Wanneer je je laat vaccineren tegen het coronavirus produceert je lichaam een arsenaal aan wapens. De antilichamen zijn de eerste verdedigingslinie van ons lichaam. Ze helpen te voorkomen dat het virus een cel binnendringt, waardoor je in de eerste plaats niet ziek wordt.

De T-cellen vormen het tweede niveau in onze immuunrespons. Deze witte bloedcellen, ook bekend als lymfocyten, vernietigen cellen die zijn geïnfecteerd met een virus. T-celreacties zijn bijzonder effectief, zo blijkt uit onderzoek. De cellen zoeken geïnfecteerde cellen, waarna ze de infectie als het ware uitschakelen. De infectie verspreidt zich bijgevolg niet verder, waardoor je niet ernstig ziek wordt. 

Alle goedgekeurde coronavaccins zouden T-cellen genereren in het lichaam. Onderzoek laat uitschijnen dat de T-cellen even sterk zijn opgewassen tegen mutaties, zelfs die waartegen gewone antilichamen niet opgewassen zijn. Dat is althans waarop sommige experts hopen.

De CEO van vaccinmaker BioNTech vertelde aan de economische krant ‘The Wall Street Journal’ dat omikron het moeilijk zal hebben om “het tweede niveau van de immuunrespons” te omzeilen. Maar anderen zeggen dat het zonder kwantificeerbare gegevens nog te vroeg is om hierover uitspraken te doen. Hoewel T-cellen op het virus kunnen reageren, is het nog niet duidelijk hoe effectief ze zijn in het beschermen tegen overdracht van de omikronvariant.

Intussen werken Moderna en Pfizer aan een opvolger van het coronavaccin. Ook Johnson&Johnson laat weten dat het aan een specifiek vaccin tegen de omikronvariant werkt. Pfizer wacht voorlopig nog op meer onderzoeksgegevens vooraleer het actie onderneemt. 

Wat weten we al zeker over omikron? Experten leggen uit: “Het is zonder twijfel de meest zorgwekkende variant tot nu toe” (+)

Opgang omikron niet noodzakelijk slecht nieuws: “Als hij minder ziekteverwekkend is dan delta, zou grotere besmettelijkheid juist zeer positief zijn” (+)