Tijdelijke werkloosheid of extra vakantiedagen: welke opties hebben werkende ouders in extra week kerstvakantie?
Extra vakantiedagen opnemen of tijdelijke werkloosheid aanvragen: het kan een oplossing zijn voor wie kinderen heeft, maar tegelijk ook op zijn werk wordt verwacht in de week voor de kerstvakantie. Maar wat zijn de rechten en plichten precies? Vakantie wordt altijd in onderling overleg beslist, maar die tijdelijke werkloosheid door deze vorm van overmacht, kan eigenlijk niet geweigerd worden, zegt Nele Mertens van HR-dienstenbedrijf Acerta.
Gisteren beslisten de ministers van de verschillende regeringen in ons land om de kerstvakantie in de kleuter- en lagere scholen met een week te vervroegen in een poging om de circulatie van het coronavirus te temperen. Noodopvang op school wordt nog bekeken, "maar de afkoelingsweek is wel degelijk vakantie, het is de bedoeling dat de kinderen zoveel mogelijk bij familie opgevangen worden", klinkt het bij het kabinet van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts.
Omdat het inschakelen van de grootouders geen goed idee is in deze fase van de pandemie, met veel coronabesmettingen bij kinderen, wordt dan toch vooral gekeken naar de ouders zelf.
Sommige ouders kunnen evenwel in de problemen komen als zij nu plots zelf voor hun jonge kinderen moeten gaan zorgen. In sommige jobs is telewerken immers gewoon niet mogelijk, terwijl in het verleden ook al bleek dat telewerken soms niet of nauwelijks te combineren valt met het zorg dragen voor één of meer jonge kinderen thuis.
In dat geval zijn er toch nog enkele opties, zegt Nele Mertens, juridisch adviseur bij Acerta. "De meeste mensen zullen proberen om extra vakantie op te nemen, of inhaalrustdagen. Een andere optie is het recht op tijdelijke werkloosheid inroepen, dat net als eerder in deze pandemie opnieuw geldt."
Vakantie of tijdelijke werkloosheid?
Het opnemen van vakantie is juridisch gezien geen absoluut recht van de werknemer alleen. "Hij kan dat niet eenzijdig opeisen, er is altijd een onderling akkoord nodig. Maar de meeste werkgevers zijn daar wel vrij soepel in."
Dat ligt anders bij het inroepen van tijdelijke werkloosheid. Dat kan een werknemer wél opeisen in deze concrete situatie van overmacht, met name in de week van maandag 20 december, tijdens de uitzonderlijke sluiting van de scholen. De werknemer kan daarbij terugvallen op 70 procent van het gemiddelde loon (begrensd op 2.840,84 euro) en een supplement van 5,74 euro per dag. De werkgever brengt dan mee de papieren in orde en geeft die door aan de RVA.
Slechts één van beide ouders kan voor een bepaalde dag tijdelijke werkloosheid inroepen
Opgelet: als er twee ouders zijn in de thuissituatie, zal maar één van beiden dit kunnen inroepen voor een bepaalde dag. "Daarvoor zal de aanvrager een verklaring op eer moeten invullen. De RVA kan daar controles op houden, en de uitkering terugvorderen als die regel overtreden werd."
Ook als één van de ouders de optie heeft om aan telewerken te doen, kan de partner toch tijdelijke werkloosheid inroepen. "Een werkgever kan niet vragen naar de privésituatie. Het is overigens al gebleken dat telewerk combineren met kinderen thuis zeker niet evident is."