Oxford-vaccinmaker waarschuwt dat pandemie nog lang niet voorbij is: ‘En de volgende kan nog dodelijker zijn’

“Dit zal niet de laatste keer zijn dat een virus onze levens bedreigt”, zei professor Sarah Gilbert, een van de ontwikkelaars van het AstraZeneca-vaccin, vandaag tijdens een lezing op de BBC. “De waarheid is dat het de volgende keer erger kan zijn. Die kan nog besmettelijker zijn, of dodelijker, of allebei.”

Gilbert, tevens vaccinoloog aan de universiteit van Oxford, onderstreepte ook dat de wetenschappelijke vooruitgang die is geboekt en de kennis die is opgedaan bij het onderzoek naar de bestrijding van het coronavirus niet verloren mogen gaan.

“We mogen niet toestaan dat we later moeten vaststellen dat er door de enorme economische verliezen die we hebben geleden nog steeds geen geld is voor de voorbereiding op een pandemie”, zei ze. “Net zoals we investeren in strijdkrachten, inlichtingendiensten en diplomatie om ons tegen oorlogen te beschermen, moeten we investeren in mensen, onderzoek, productie en instellingen om ons tegen pandemieën te beschermen.”

Omikronvariant

Tegelijkertijd benadrukte Gilbert dat de huidige pandemie nog lang niet voorbij is. De omikronvariant van het coronavirus, die intussen in meer dan 30 landen gedetecteerd is, bevat volgens haar mutaties die de overdraagbaarheid van het virus vergroten, en dat antilichamen die aangemaakt worden na vaccinatie of een eerdere besmetting minder effectief zouden kunnen zijn tegen een besmetting met omikron.

Al betekent die verminderde bescherming volgens Gilbert “niet noodzakelijk dat we ook minder beschermd zijn tegen ernstige ziekte en de dood. Tot we meer weten, moeten we voorzichtig zijn en stappen ondernemen om de verspreiding van deze nieuwe variant af te remmen.”

Overhand in Europa

Berekeningen van de Europese gezondheidsdienst ECDC doen vermoeden dat de besmettelijkere omikronvariant over een paar maanden de overhand krijgt in Europa. Volgens voorzichtige eerste schattingen is de variant twee tot drie keer zo besmettelijk als de heersende deltavariant – die op zijn beurt weer twee keer zo besmettelijk is als het oorspronkelijke coronavirus uit Wuhan. Dat is misschien nog optimistisch ingeschat ook, zeggen sommige experts.

Veel is nog onduidelijk, maar de voortekenen zijn niet heel gunstig. Zo lijkt de omikronvariant in Zuid-Afrika niet alleen verantwoordelijk voor een ‘ongeëvenaarde’ golf besmettingen, zeiden Zuid-Afrikaanse experts afgelopen week, maar ook voor honderden nieuwe ziekenhuisopnamen.

Officieel zijn er nu in ons land negen besmettingen, al blijkt een jonge tiener die enkele weken geleden positief testte op corona bij nieuw onderzoek ook drager te zijn van omikron. De variant zou in een school in Melle zijn binnengekomen nadat iemand van de Belgische waterpoloploeg in Tsjechië ­besmet was geraakt. Het doet vermoeden dat omikron waarschijnlijk al verder verspreid is dan initieel gedacht.