Leerlingen middelbaar gebruiken minder alcohol, tabak en cannabis dan 20 jaar geleden

Jaarlijks peilt het VAD naar het alcohol-, tabaks- en cannabisgebruik in het secundair onderwijs. Leerlingen vullen anoniem een vragenlijst in, maar door de coronamaatregelen kon dit niet tijdens het schooljaar 2019-2020. Het VAD heeft daarom een overkoepelend rapport opgesteld over de evoluties en trends van de voorbije twee decennia. 

Bij het tabaksgebruik vond de grootste daling plaats. Dat geldt voor elke onderwijsvorm. Toch vallen blijvende verschillen tussen ASO, TSO en BSO op. TSO, maar vooral BSO telt opvallend meer regelmatige rokers. Volgens Stefaan Hendrickx, stafmedewerker bij het Vlaams Instituut Gezond Leven, is de drempel naar sigaretten voor minderjarigen nog steeds te laag in België. “Tabak blijft overal te koop en is, in vergelijking met de buurlanden, goedkoop.”

Sinds het begin van de eeuw wordt er ook minder alcohol gedronken. Het regelmatige gebruik, waarbij de leerling het afgelopen jaar minstens wekelijks alcohol dronk, zakte van 29 naar 12 procent. Volgens het VAD respecteren de min 16-jarigen steeds vaker de minimumleeftijd waarop alcohol is toegestaan. Wel merkt het VAD op dat het buitensporig alcoholgebruik niet is afgenomen. Ongeveer 15 procent van de leerlingen doet maandelijks aan bingedrinken. Bij bingedrinken is er sprake van minstens vier glazen binnen twee uur voor vrouwen en minstens zes glazen voor mannen in diezelfde periode.

Ten slotte daalde het cannabisgebruik, maar wel minder sterk en minder rechtlijnig. Opvallend is dat de daling in het vorige decennium stopt en dat er sindsdien opnieuw een lichte stijging merkbaar is. Er zou de laatste jaren ook iets meer tolerantie zijn binnen de vriendengroep voor het gebruik van cannabis.

“Dat het gebruik van alcohol, tabak, cannabis in de loop van de jaren gedaald is, is een opsteker voor iedereen die met preventie bezig is”, zegt Katleen Peleman, directeur van het VAD. Toch blijven bepaalde gebruikspatronen en -cijfers alarmerend. “Het is duidelijk dat we moeten blijven inzetten op deze thema’s.”