Engie in brief aan De Croo: “Kerncentrales langer openhouden is onmogelijk”

Vorige week vrijdag legde federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) haar collega’s in de regering een nota voor waarin ze voorstelt de wettelijke kalender voor de kernuitstap te bevestigen. Concreet gaat het om een sluiting van alle zeven kerncentrales ten laatste in 2025. 

Op verzoek van het kernkabinet dat samenkwam over het dossier, besloot premier Alexander De Croo vervolgens zelf contact op te nemen met uitbater Engie over de grootste vraagstukken die rijzen in het dossier over de kernuitstap. De Croo zou twee vragen voorleggen, meldde ‘De Morgen’. Eén: ziet Engie Electrabel het nog goed komen met de gascentrale in Vilvoorde? Twee: ziet het nog iets in een levensduurverlenging van de twee jongste kerncentrales? En indien het antwoord ‘ja’ is, onder welke voorwaarden dan?

Volgens Engie is het onmogelijk om de verlenging van de jongste kerncentrales na 2025 te verzekeren, staat nu te lezen in een antwoordbrief van de top van het Franse energiebedrijf aan de premier. Engie benadrukt daarin dat het die boodschap de afgelopen jaren “constant heeft herhaald”.

“We volgen het debat over het Belgische energiesysteem, waarin Engie een essentiële actor is, met interesse. Als gevolg van onze recente gesprekken, lijkt het ons nuttig om u ons standpunt te verduidelijken”, stellen Engie-CEO Catherine MacGregor en Jean-Pierre Clamadieu, de voorzitter van de raad van bestuur.

En dat standpunt laat weinig aan de verbeelding over: “De verlenging van de reactoren van Doel 4 en Tihange 3 is alleen mogelijk in een project van een levensduurverlening van 10 tot 20 jaar. Daarvoor is een uitvoeringstermijn van 5 jaar nodig, rekening houdend met de nodige ingenieurs- en veiligheidsstudies, de dialoog met de betrokken autoriteiten, wetgevende en reglementaire processen en de eigenlijke realisatie van de investering”, duidt Engie. “Onze ervaring met gelijkaardige projecten heeft ons ervan overtuigd dat die termijn moeilijk haalbaar is. In die omstandigheden lijkt het ons onmogelijk om de verlenging van de activiteit van die twee eenheden in 2025 te verzekeren.”

Het Franse energiebedrijf benadrukt in de brief dus ook nog dat het die boodschap al jaren — lees: ook al voor het aantreden van de regering-De Croo — constant herhaalt. Ook een verlenging van enkele jaren, die minder voorbereiding zou vragen, is voor Engie geen optie. “Daar is geen precedent voor en er bestaat vandaag geen reglementair kader noch techniek om dat te realiseren. Alles samen en in die context ziet Engie geen andere optie dan de progressieve sluiting van de nucleaire eenheden die we uitbaten.”

Engie zoekt intussen naar oplossingen voor de nieuwe gascentrale die het bedrijf wil uitbaten in Vilvoorde. Dat project werd geselecteerd voor subsidies via het CRM-mechanisme van minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen), maar Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) weigerde de vergunning, “hoewel de adviezen van de provinciale en regionale bevoegde overheden positief waren”, stipt het Franse energiebedrijf aan. “We blijven vastberaden om dit erg competitieve project te realiseren met een minimale impact op het milieu. We rekenen erop om zo snel mogelijk een nieuwe vergunningsaanvraag in te dienen en hebben nood aan ondersteuning van de autoriteiten om dit proces zo snel mogelijk te doorlopen.”

In de federale regering loopt het debat over de kernuitstap nog volop. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez voert al weken de forcing met voorstellen om de jongste kerncentrales alsnog open te houden tot na 2025, maar dat idee mag volgens Engie dus definitief op de schop. Het bedrijf benadrukt in de brief wel dat het via dochterbedrijf Tractebel betrokken is bij verschillende projecten rond kleinere kernreactoren, SMR’s, maar die zitten nog in een “erg vroeg stadium”, klinkt het.

“Ik neem akte van de brief van Engie die in lijn ligt met eerdere verklaringen en acties”, reageert minister Van der Straeten. “We gaan dit verder opnemen binnen de regering.” Ook op het kabinet van de premier valt te horen dat de brief deel uitmaakt van de bespreking binnen het kernkabinet.

“Er is geen alternatief meer voor de volledige sluiting van de kerncentrales”, reageert Groen-voorzitster Meyrem Almaci woensdag in een eerste reactie. “Deze brief bevestigt het rapport dat minister Tinne Van der Straeten aan de regering heeft voorgelegd, dat aangeeft dat werken met een steunmechanisme het best mogelijke scenario is voor de bevoorradingszekerheid van de burgers en bedrijven”, aldus Almaci. Via dat steunmechanisme zouden twee gascentrales subsidies krijgen om de weggevallen capaciteit op te vangen.

De groene voorzitter vindt dat het tijd is om beslissingen te nemen. “De tijd van ballonnetjes oplaten en improviseren is voorbij. Minister Van der Straeten heeft er in een recordtempo alles aan gedaan om dit dossier op de rails te krijgen. Zij verdient enkel lof voor het huzarenwerk dat ze heeft gerealiseerd op zeer korte tijd. Na twintig jaar is het nu tijd om knopen door te hakken. Alle elementen liggen op tafel, conform het regeerakkoord. We moeten nu doen wat nodig is voor de burgers en bedrijven in ons land.”

“Deze brief bevestigt wat bijna iedereen al wist: er is geen Plan B(ouchez) mogelijk op het gebied van energie!”, luidt het ook bij zusterpartij Ecolo. “Het is nu tijd om ons te concentreren op Plan A, briljant voorbereid door minister Van Der Straeten”, stelt Ecolo-vicepremier Georges Gilkinet. “Er zijn geen gemakkelijke oplossingen, maar er is nu eindelijk een geloofwaardig plan voor een toekomst met hernieuwbare energie voor ons land.”

Voor MR-voorzitter Bouchez zegt de brief niet dat het onmogelijk is om de kerncentrales open te houden, maar dat ze niet willen en dat er een wettelijk kader moet zijn. “Hun wil is geen relevant element om over de energiemix van ons land te beslissen”, zegt hij op Twitter. “We zijn beschikbaar om het wettelijk kader te veranderen om de termijnen te verkorten en de veiligheid te garanderen. We moeten nu vooruitgaan en de twee centrales open houden. Waar is de analyse van minister Van der Straeten over de kernenergie zoals bepaald in het regeerakkoord?”

Ook de federale oppositiepartij N-VA blijft kritisch. “Is de brief van Engie opgesteld in functie van wat mogelijk is, of van wat voor het bedrijf zelf het meest winstgevend is?”, vraagt Kamerlid Bert Wollants zich af. “Dat Engie liever gassubsidies krijgt in plaats van een nucleaire taks te betalen, is evident.”

Dat zegt ook voorzitter Bart De Wever: “Wie de brief goed leest, merkt op dat de verlenging van de centrales perfect mogelijk is binnen een soepeler wettelijk kader. Laten we daar nú samen werk van maken in het belang van de bevoorradingszekerheid.”