Half januari van dit jaar mochten we nog op bezoek bij de barones ter gelegenheid van haar 104de verjaardag. Haar geest was nog kraakhelder. Haar goedgeluimdheid was haar beste levenselixir, vertelde haar zoon toen. De barones kreeg in totaal zes kinderen, van wie er eentje in 1938 als baby overleed. Op haar 104de las ze nog elke dag Gazet van Antwerpen en La Libre Belgique, weliswaar met een leesbril onder de leeslamp want haar ogen waren wat achteruitgegaan, vertelde ze. Handwerken lukte niet meer.

Ze deed begin dit jaar ook nog dagelijks een wandeling van een half uurtje met haar rollator in het park en bukte zich onderweg zelfs nog als ze ergens onkruid zag staan. Ze oogstte ook nog groenten in de moestuin. “Moeder trekt nog zelf prei uit”, vertelde een van haar zonen toen. “Daarvoor moet je nog macht hebben.” Ze bleef ook tot op zeer hoge leeftijd wekelijks naar de kerk gaan, maar sinds de coronacrisis volgde ze de eucharistievieringen op de televisie. Ze miste het wel wat om ter communie te kunnen gaan. Voor de rest maakte ze een zeer tevreden indruk en beschouwde ze al de tijd die haar nog restte als bonus.

Goede genen

Barones van der Straten Waillet werd in 1917 geboren als burggravin. Haar meisjesnaam was Myriam de Jonghe d’Ardoye. “Ik was de jongste van acht kinderen en werd gedoopt in de kapel van het ouderlijke kasteel in Breedhout bij Halle (Brussel)”, vertelde ze daar zelf over. “Toen ik 2 jaar was, stierf mijn vader, Jean de Jonghe, op 42-jarige leeftijd aan een ongeneeslijke ziekte. Zelf groeide ik op in Breedhout en in Brussel. Na enkele studiejaren onder toezicht van een privélerares studeerde ik af in het Engels Klooster in Brugge.” Door haar huwelijk met baron Michel van der Straten Waillet (1912-1994) werd zij barones en verhuisde ze naar Westmalle.

Als je een honderdplusser naar het geheim van zijn of haar hoge leeftijd vraagt, komen er vaak wat ludieke maar weinig wetenschappelijke antwoorden, zoals elke ochtend een gekookt ei of een borreltje als slaapmuts. Maar het antwoord van mevrouw de barones was weldoordacht. “Goede genen zijn belangrijk”, wist ze. “Ik ben de jongste uit een gezin met acht kinderen. Mijn ene zus is 102 geworden en mijn andere zus 100. De andere broers en zussen werden 96, 94, 91, 89 en 54 jaar. Er zit dus aanleg in onze familie om oud te worden”, vertelde ze op haar 103de.

Minstens zo belangrijk volgens de toen 103-jarige was het om actief bezig te blijven en onder de mensen te komen. “Wijlen mijn echtgenoot was 36 jaar burgemeester. Ik heb hem altijd gesteund en vergezeld. Als burgemeestersvrouw moet je onder de mensen komen. Ik nam ook graag deel aan het verenigingsleven.”

Honderden Westmalse baby’s werden persoonlijk door de barones gewogen tijdens de consultaties van het Kinderheil, waar ze vijftig jaar actief was. Ze bewaarde altijd de boekjes met daarin de namen van de baby’s, de datum van het bezoek, het gewicht en de lengte. Ook de Missienaaikring met de jaarlijkse Missiefeesten lag haar na aan het hart.

Tot haar 100ste bezocht ze met haar auto voor Ziekenzorg de zieken in Westmalle en probeerde ze inwoners bij te staan in hun rouwproces met Rouwenden Nabij. Daarnaast was zij ook erevoorzitter van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia en zeventig jaar lid van de Sint-Sebastiaansgilde. Ook naar de activiteiten en vergaderingen van KVLV, KAV (Femma) en Okra bleef ze tot op hoge leeftijd gaan.

“Nooit hooghartig, altijd vriendelijk”

Nu het nieuws over haar heengaan begint door te sijpelen, verkeert het verenigingsleven in Westmalle dan ook in rouw. “Ze was zeer geliefd. Mevrouw de barones was iemand om van te houden”, zegt Jan Vorsselmans, die in 2017 ter gelegenheid van haar eeuwfeest een uitgebreid artikel aan haar wijdde in het jaarboek van de heemkundige kring van Malle. “Ze was heel sympathiek en nooit hooghartig. Ze wuifde naar iedereen die ze kende, en in Westmalle kende eigenlijk praktisch iedereen de barones. Wat mij zeker bijblijft is de oprechte interesse die ze toonde. Ze informeerde hoe het met de kinderen of ouders ging. Ik denk dat alle zieken van Westmalle van de laatste halve eeuw bezoek hebben gekregen van barones van der Straten Waillet, met uitzondering dan van de jongste jaren.”

Sinds het overlijden van haar man in 1994 droeg ze met zachte kracht en verantwoorde trots de fakkel van familiehoofd. Ze bleef voor haar kinderen en schoonkinderen, kleinkinderen en aangetrouwden en achterkleinkinderen een voorbeeld, referentie en wijze raadgeefster, noteerde Vorsselmans in zijn boek. “Wat ik mij ook herinner, is hoe zij tot op hoge leeftijd met haar auto bleef rijden. Tijdens de receptie voor haar honderdste verjaardag speechte burgemeester Harry Hendrickx dat Westmalle twee uithangborden had: de Trappist en de barones. Wat zeker heeft bijgedragen tot haar hoge leeftijd is haar sobere levensstijl. Overdaad was niet aan haar besteed. Ze was ook heel godsdienstig.”

Mevrouw de barones heeft haar hemel dus zeker verdiend na een zéér lang leven ten dienste van de gemeenschap. Wanneer haar uitvaart plaatsvindt is nog niet bekend.