1.000 jaar oude zegelstempel Boudewijn IV keert terug naar Brugge: "Een absoluut topstuk"
Het Gruuthusemuseum in Brugge is een topstuk rijker. Voor een nieuwe tentoonstelling keert een duizend jaar oude zegelstempel van graaf Boudewijn IV tijdelijk vanuit Denemarken terug naar Brugge.
“Een absoluut topstuk.” Zo omschrijven de archeologen van Raakvlak de zowat 1.000 jaar oude zegelstempel die te bezichtigen is in het Gruuthusemuseum in het kader van de tentoonstelling "Verhalen uit de ondergrond - Brugge in het jaar 1000". De stempel behoorde toe aan Boudewijn IV, ook wel Boudewijn met de Baard genoemd, die van 988 tot 1035 als graaf regeerde over Vlaanderen vanuit zijn machtscentrum in Brugge. Hij gebruikte de stempel, waarop hijzelf staat afgebeeld met zwaard en speer of lans, om documenten te authenticeren.
Dat het stuk na 1.000 jaar opnieuw in zijn stad van herkomst te bewonderen is, mag een klein mirakel heten. Het kwam pas in het begin van de vorige eeuw weer aan het licht, op honderden kilometers van Brugge. “Het werd in 1906 per toeval ontdekt op een aardappelveld in het westelijke deel van Denemarken. Sindsdien behoort het tot de collectie van het Nationaal Museum. Het is gemaakt van lood en afgezien van wat schade door corrosie verkeert het in goede staat”, zegt Karen Brynjolf Pedersen van het Deens Nationaal Museum.
Mysterie
Het was één van de experten die heeft meegewerkt aan de tentoonstelling die zich het bestaan van de zegelstempel herinnerde”, vertelt archeologe Caroline Landsheere van Raakvlak. “Sowieso is het al uitzonderlijk dat een stuk als dit in zijn geheel teruggevonden wordt. Want nadat een graaf niet langer actief was, werden zijn stempels in principe vernietigd om misbruik ervan te voorkomen. Hoe de stempel in Denemarken verzeild is geraakt, is een mysterie.” Er zijn enkele verklaringen mogelijk: gestolen door Vikingen of meegenomen door een belangrijke figuur die contact had met de graaf.
Het stuk is zo uitzonderlijk dat het Deens Nationaal Museum een speciale begeleider meestuurde. “Zij heeft de zegelstempel de hele tijd in de gaten gehouden. 's Nachts lag die in een kluis. Vandaag heeft zij die eruit gehaald. Zij is die enige die de zegelstempel mag aanraken. Nu is het glas erover en blijft de zegelstempel 2 jaar in de vitrine. Wij kunnen daar zelf ook niet aan. Over 2 jaar komt ze terug en dan gaat zij de zegelstempel terug begeleiden naar Denemarken”, zegt Landsheere.
Wel zullen bezoekers van de tentoonstelling kunnen voelen aan een grotere replica, gemaakt op basis van de 3D-scan. Wie de stempel en andere voorwerpen uit het Brugge van het jaar 1000 wil ontdekken, kan dat nog tot en met 27 oktober 2023. Meer informatie over de tentoonstelling is te vinden op www.museabrugge.be/ondergrond.
