Minister Van der Straeten dwingt Engie-Electrabel om factuur van 41 miljard euro te betalen voor nucleaire opkuis en verzekert: “Licht zal niet uitgaan in 2025"

Om de ontmanteling van de Belgische kerncentrales en de berging van het nucleair afval te finan­cieren is de komende decennia een bedrag nodig van 41 miljard euro. Daarvoor zal de nucleaire spaarpot Synatom aangesproken worden, een dochterbedrijf waarin Engie Electrabel eind vorig jaar 14 miljard euro nucleaire provisies had opzijgezet om de opkuis te financieren, onder het principe van de vervuiler betaalt. 

Maar omdat al lang de vrees leeft dat het geld niet beschikbaar zal zijn als het zover is, heeft minister Van der Straeten strengere wetgeving uitgewerkt om te garanderen dat het geld beschikbaar zal zijn voor de nucleaire opkuis. Het grootste deel van de Synatom-spaarpot staat immers niet effectief op een rekening.

Electrabel mocht het bijvoorbeeld aan zichzelf ontlenen om aller­hande energieprojecten elders in de wereld te financieren. Het wetsontwerp voorziet dat Engie Electrabel de lenigen terugbetaalt aan Synatom.

"De ontmanteling en berging is de langste, duurste en meest delicate werf die ons land ooit heeft gekend", zegt Van der Straeten. "De werken zullen minstens tot 2135 duren en tot 41 miljard euro kosten. Engie Electrabel is verantwoordelijk voor de uitstaande miljardenfactuur van kernenergie. Dat verankeren we steviger in de wet.”

“Engie heeft zich sowieso al bereid getoond om een groot stuk van die factuur te betalen en dit verstevigen we nu in de wet met een afbetalingsschema zodat die middelen aan een snel tempo naar België komen", aldus Van der Straeten in het radionieuws van onder meer Qmusic. “Het gaat om veel geld. Engie zal in totaal 9,1 miljard extra betalen”, vulde ze nog aan bij HLN LIVE. “Er zal anderhalf miljard euro per jaar naar België komen vanaf 2022.”

Er komt daarbij ook een strenger toezicht door de Commissie voor Nucleaire Voorzieningen (CNV). Die krijgt “haaientanden”, aldus de minister. Als Electrabel dividenden wil uitkeren aan het Franse moederbedrijf Engie, zal het eerst goedkeuring moeten krijgen van de commissie.

Electrabel neemt akte van de plannen en zal die "analyseren om de gevolgen ervan te bepalen". "We willen benadrukken dat we steeds al onze verplichtingen zijn nagekomen, zoals vastgelegd in de wet van 2003, en een solide kredietrating hebben.”

In een interview met HLN LIVE verzekerde de minister ook dat de vrees voor de bevoorrading - omdat gascentrales vaker defecten vertonen en uitvallen - ongegrond is. “Centrales op gas zijn niet de enige manier waarop we ons bevoorraden”, zegt ze. “Zo zijn we het vijfde land ter wereld op het vlak van energie uit wind op zee. Dat gaan we nog verdrievoudigen: tegen 2030 zal elk gezin stroom krijgen vanop de Noordzee. Onze bevoorrading zit ingenieus in elkaar. De beschikbaarheid wordt telkens meegenomen in onze analyses, ook wat betreft gascentrales. Er is dus geen probleem wat betreft bevoorradingszekerheid.”

Experts die vrezen dat het licht zal uitvallen na de kernuitstap in 2025, doen dat onterecht. “Het licht zal niet uitvallen”, aldus nog de minister. “Er staan mechanismen op poten die verzekeren dat we ten allen tijde voldoende productie-installaties zullen hebben. We moeten gaan naar een nieuw productiepark met nieuwe technologieën en dat zal ook leiden tot lagere prijzen.”

N-VA-kamerlid Bert Wollants noemt vrijdag in een reactie de plannen van Van der Straeten “te traag”. Minister Van der Straeten voorziet dat Engie tot 2030 krijgt om die leningen volledig terug te betalen.

“Doordat de federale regering Engie naar de ondoordachte kernuitstap duwde, zal die vanaf 2025 er ook geen inkomsten meer kunnen verwerven uit de kerncentrales. Toch krijgt Engie nog 5 jaar extra om de middelen terug te betalen”, zegt Wollants. 

“Hiermee geeft Van der Straeten Engie een enorm voordeel, want hoe kan je verantwoorden dat die middelen pas tegen 2030 terugkeren naar het fonds, terwijl de kerncentrales door het beleid van de federale regering geen stroom meer mogen produceren?”, vraagt Wollants zich af. 

“Het lijkt geen toeval te zijn dat de beslissing rond de kernuitstap zou worden genomen, net nu duidelijk wordt dat Engie de centen nog mag houden tot 2030. Dit is een niet te onderschatten voordeel voor de exploitant.”

LEES OOK:

Carl Devos over de zware uithaal van De Wever naar minister Van der Straeten: “Bij sommigen zal die frauduleuze bijsmaak blijven hangen” (+)

ONZE OPINIE. Soms leidt uitstel wél tot afstel: de kernuitstap is daar een goed voorbeeld van (+)

Herbekijk ook: Tinne Van der Straeten reageert teleurgesteld op de uithaal van N-VA-voorzitter Bart De Wever