De regels volgen lijkt belangrijker dan het virus verslaan

We weten nog lang niet alles over de nieuwe omikronvariant van het coronavirus, maar we weten wel al zeker dat het nog een kwestie van enkele weken is voor die ook hier dominant wordt. In landen als het Verenigd Koninkrijk of Denemarken zie je nu al hoe het omikronaandeel in de besmettingen razendsnel toeneemt. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat het hier anders zal lopen. 

Omikron hoeft niet gelijk te staan aan paniek. Bezorgdheid mag wel. Zoals het er nu naar uitziet, is omikron weliswaar veel besmettelijker dan delta, maar leidt de variant mogelijk tot relatief minder ernstige ziektes. Dan nog biedt dat voldoende reden tot grote alertheid: ook een klein percentage (ernstig zieken) van een zeer grote groep (besmettingen) kan, in absolute getallen, groot uitvallen. 

Gelukkig zien we dat een boostervaccin een redelijke garantie biedt op bescherming tegen ernstige ziekte. Alvast in het Verenigd Koninkrijk reageert de regering met het organiseren van een bijna militaire operatie om het nog niet gebooste deel van de bevolking zo snel mogelijk aan een herhalingsprik te helpen. 

In schril contrast met de Britse daadkracht staat de afwachtende houding in ons eigen land. In België gaat het boosten in een redelijk tempo, en dat moet maar volstaan, zo luidt het. Tussen kerst en nieuw gaat de riem er in sommige vaccinatiecentra zelfs even af. Zeker in de grote vaccinatiecentra die op vrijwilligers drijven, slaat de vermoeidheid toe. En door de wachttermijn tussen twee vaccinatieperiodes komen er toch weinig mensen in aanmerking voor een prik eind december, klinkt het. Intussen maken artsen en apothekers ruzie over wie wel of niet spuitjes mag zetten. Tijd genoeg om nog wat te vitten over privileges, toch?

Sneller werken? Dat gaat zomaar niet, meneer. Onze regeringen schijnen zich daar bij neer te leggen. De schouders gaan omhoog. Een gezamenlijk actieplan? Een vriendelijke oproep om voort te werken lijkt het hoogst haalbare. Dat is onbegrijpelijk. En het is onaanvaardbaar. 

Opnieuw laat de houding tegenover het oprukkende virus zich omschrijven als lankmoedig en bureaucratisch. De regels volgen lijkt belangrijker dan het virus verslaan. Opnieuw dreigt het besef van de ernst van de zaak pas laat door te dringen. Te laat. 

Van de wachttermijnen voor vaccinatie mag afgeweken worden, voor vrijwilligers vallen alternatieven te bedenken, het vaccinatietempo kan opgeschroefd worden. Waarom doen we dat dan niet? Waarom, na vier besmettingsgolven, toch weer denken dat de regels volgen ook wel zal volstaan?  

Geen enkel land in de wereld heeft een perfect coronabeleid. Daarvoor is de uitdaging gewoon te groot. Wel is duidelijk dat het succes van overheidsingrijpen bepaald wordt door een aantal factoren: snelheid, wendbaarheid, daadkracht. Dat is geen kernfysica. Kunnen die kenmerken voor de verandering ook eens bij ons de leidraad zijn?