Boris Johnson steeds meer in de problemen: nu ook ‘corona-opstand’ in eigen partij

De weerstand gold vooral tegen het dragen van mondkapjes in grote binnenruimten en een vaccinatieverplichting in de gezondheidszorg. Het is de grootste opstand waarmee Johnson in zijn ruim twee jaar als premier te maken kreeg. De belangrijke fractiebestuurder Sir Geoffrey Clifton-Brown zei na de Lagerhuisstemmingen dat “het leiderschap van Johnson op het spel staat”. Wanneer 54 Conservatieve Kamerleden schriftelijk hun vertrouwen in Johnson opzeggen, kan een strijd om het leiderschap ontstaan. 

Rebel Steve Baker, leider van de Conservatieve Way Forward-beweging, zegt dat Johnson moet oppassen. Er zijn geruchten dat de regering een nieuwe lockdown voorbereidt. Dat zal leiden tot een nog veel grotere opstand. 

Binnen zijn Conservatieve Partij krijgt de premier het verwijt dat hij is afgestapt van het uitgangspunt dat zijn landgenoten “moeten leren leven met corona”, het mantra sinds afgelopen zomer. De vrees bestaat dat de voorstellen die nu zijn aangenomen de voorbode zijn voor meer beperkingen na de kerst. Vorige week zorgde Johnson binnen eigen kring voor een grote onrust door achteloos te beweren dat er een nationaal debat moet komen over verplichte vaccinaties.

Rebellen

In de aanloop naar de stemming had de premier de rebellen proberen te paaien met de belofte dat er echt geen vaccinatieplicht komt en dat een negatieve test genoeg zal zijn om een nachtclub of voetbalstadion binnen te komen. Steun kreeg hij van oppositieleider Keir Starmer die in een tv-speech had gesteld dat het een patriottische plicht is om voor de coronamaatregelen te stemmen. Volgens het Conservatieve Kamerlid Desmond Swayne wordt het beleid nu bepaald door “het ministerie van Angst”.

Maar ook op links bestaat er onvrede over de inbreuk op burgerlijke vrijheden. Negen sociaal-democraten, onder wie oud-Labour-leider Jeremy Corbyn, stemden tegen de regeringsplannen. Corbyn keerde zich ook tegen de omstreden vaccinatieverplichting voor zorgpersoneel. Bij het coronadebat ontstond er een unieke regenboogcoalitie tussen libertaire conservatieven, liberaal-democraten en socialisten voor wie burgerlijke vrijheden belangrijker zijn dan verregaande manieren om het coronavirus te bestrijden.

Johnson zegt dat er, ondanks geruststellende berichten uit Zuid-Afrika, geen bewijs is dat omikron een relatief onschuldige variant is. Aan de vooravond van het coronadebat had het ministerie van Volksgezondheid bekendgemaakt dat er een Brit met omnikron was overleden. Ondanks verzoeken van politici en journalisten werden er geen details over dit sterfgeval bekendgemaakt. Zo blijft het onduidelijk of omikron werkelijk de doodsoorzaak is.

Johnsons hoop is dat alle volwassenen voor de jaarwisseling hun derde prik hebben gehad. Na zijn oproep zondagavond vormden er zich maandag en gisteren rijen van vier, vijf uur voor vaccinatiecentra. Minister van Volksgezondheid Sajid Javid heeft gezegd dat “de belangrijkste afspraak met een huisarts het krijgen van een vaccinatie is”. Cancer Research UK uitte de vrees dat deze prioriteit zal leiden tot een verdere toename van te late kankerdiagnoses.