Een Essense huisarts van 42 jaar gooit in februari de handdoek in de ring. Waar zijn patiënten naartoe moeten, blijft een open vraag. ‘Het is een schrijnende situatie. We hebben vorige week al met de Essense huisartsen en Domus Medica samengezeten, maar een oplossing is er niet. Patiënten kunnen ook niet uitwijken naar artsen in buurgemeenten’, trekt woordvoerster van de Huisartsenkring Essen, dokter Isabelle Moriau (53) van Artes Huisartsengroep, aan de alarmbel.

‘We liggen hier echt wakker van. De huisartsen in Essen komen goed overeen. De arts die ermee stopt, heeft hier vier jaar over gedaan. De beslissing is dus niet licht genomen.’

Vergrijzing

Ook de vergrijzing slaat toe in Essen, met vijf artsen tussen de 62 en 71 jaar en negen tussen de 30 en 59 jaar. ‘We zien dit probleem al vijf jaar aankomen, maar natuurlijk hadden we niet gedacht dat een arts van 42 jaar zou stoppen. Ook in onze groepspraktijk moeten we het vanaf volgend jaar met vijf in plaats van zeven artsen stellen voor negenduizend patiënten.’

‘We zitten allemaal met overvolle praktijken en moeten noodgedwongen een patiëntenstop invoeren. We werken al een hele tijd aan de maximumcapaciteit’, bevestigt ook dokter Sabine Van Looveren uit Wildert. ‘Er komen daarnaast te weinig jonge artsen bij.’

Dat beaamt dokter Moriau: ‘De laatste twintig jaar is er slechts één extra arts zich hier in Essen komen vestigen. We plaatsen geregeld jobadvertenties, maar krijgen geen reactie. Je moet rekenen dat je voor elke arts die nu met pensioen gaat, je anderhalve jonge arts in de plaats moet hebben om al die patiënten te kunnen opvangen. Wetende dat er twee zeventigplussers zijn die nu noodgedwongen verder werken, zal het tekort alleen maar groter worden.’

Te weinig studenten

‘Mijn man (55) en ik werken lange dagen in de groepspraktijk en zitten aan onze limiet. We schakelen al verpleegkundigen in om een aantal taken van ons over te nemen. Het is echt niet mogelijk om er nog duizend patiënten bij te nemen. Het is vervelend, want patiënten bellen naar de praktijk. Onze secretaresses krijgen dan ook vaak kwade reacties te slikken.’

‘We kunnen nu al niet meer de geneeskunde bieden die we gewend waren omdat we met te weinig artsen zijn. Patiënten die geen acuut probleem hebben, moeten meer geduld uitoefenen. We doen dit niet graag, maar kunnen gewoonweg niet meer anders. Daarnaast geven we voortaan ook voorrang aan de eigen inwoners.’

Isabelle Moriau wijt dit probleem niet aan de pandemie. ‘Die heeft het tekort pijnlijker gemaakt, maar zonder corona hadden we ook te weinig handen. Te weinig studenten geneeskunde kiezen ervoor om huisarts te worden, terwijl er bij andere specialisaties juist een overaanbod is’, benadrukt ze.

Bovengemeentelijk

Vandaag was er een overleg met de gemeente, in de hoop om samen een oplossing uit te werken. ‘Als gemeente zoeken we uiteraard mee naar oplossingen, hoewel het probleem natuurlijk in een ruimer kader geplaatst moet worden. Het doet zich niet alleen in Essen voor’, schetst burgemeester Gaston Van Tichelt (CD&V) de situatie.

‘De zware toelatingsexamens maken dat er uiteindelijk een kleinere uitstroom is van afgestudeerde artsen. Er is ook een verandering van attitude bij de artsen wat leidt tot meer groepspraktijken en er is een groot verschil in arbeidsvoorwaarden en financiering tussen Nederland en België. Met andere woorden: we kunnen dit probleem zeker niet alleen op gemeentelijk niveau oplossen.’

‘We hebben al gesproken met een Essenaar die als arts werkt in een groepspraktijk in Nederland en kijken ook naar hoe men elders initiatief heeft genomen om dit probleem aan te pakken, via Domus Medica en de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG).’