Grootste Vlaamse mondmaskerproducent verhuist productie van Kontich naar China: “Enorm ontgoocheld in de overheid”

“Miljoenen mondmaskers” hebben ze nog liggen in hun vestiging in Kontich. De productielijn wordt stapsgewijs volledig stilgelegd en wordt verhuisd naar China. Het Vlaamse bedrijf BruMed sprong vorig jaar nochtans met grote ambitie op de markt van chirurgische mondmaskers, want dat was booming business. Zo leek het toen toch: er was een enorm tekort aan maskers, op sommige plaatsen werden ze voor 10 euro per stuk verkocht. Maar dat beeld is volledig omgeslagen.

“Ons doel was op termijn 100 miljoen Belgische chirurgische mondmaskers per jaar te produceren”, zegt Louis Cnudde, medeoprichter van BruMed. “We wilden de vaste leverancier worden van de ziekenhuizen hier, we zagen dat in de buurlanden de overheid bedrijven hielp om op te starten met eigen productie.”

LEES OOK. Qvax-reservelijst voor boosterprik nog belangrijker nu wachttijd ingekort is: dit moet je weten

Met drie productielijnen en veertig man extra personeel ging het bedrijf in sneltempo van start. “Het feit dat de overheid prioriteit wil geven aan Belgische maskers geeft ons vertrouwen”, zeiden de zaakvoerders toen. Maar de ontgoocheling kwam snel. “De overheid schreef opdrachten uit om medische hulpmiddelen te leveren”, zegt Cnudde. “Wij deden mee, maar elke keer grepen we ernaast. De overheid kocht liever goedkope buitenlandse mondmaskers.”

10 cent per masker

Volgens Cnudde kost het tussen 10 en 18 cent om in ons land een mondmasker te maken. “In China doen ze dat voor een derde van die prijs”, zegt hij. “Dat is voornamelijk te wijten aan de hogere arbeidskosten hier, en het gebrek aan grondstoffen in ons land.”

Die kostprijs bleek een onoverkomelijke barrière voor zowel de overheid als de ziekenhuizen en rusthuizen. “En door die harde concurrentie zijn we verplicht de productie hier af te bouwen”, zegt Cnudde. “Als we meer steun hadden gekregen – in de vorm van subsidies of opdrachten die we toegekend zouden krijgen – zou het nochtans zeker gelukt zijn om 100 procent Belgische mondmaskers op de markt te blijven brengen.”

Belgisch management

In China kan het bedrijf wél produceren aan tarieven die in de lijn liggen van wat andere bedrijven aanrekenen. “Die worden nu daar gemaakt, maar de fabriek staat onder Belgisch management en de mondmaskers voldoen aan het Belgische certificaat Centexbel.”

LEES OOK.Al bijna 700 gevallen per dag in ons land: “Aantal omikronbesmettingen neemt snel toe”

De miljoenen maskers die het bedrijf nu nog in stock heeft, moeten helpen om de komende periode te overbruggen: door de bredere mondmaskerplicht zal de vraag weer aantrekken. “Dat kunnen we aan. Wij hebben een levertermijn van twee dagen, hoe groot de volumes ook zijn die gevraagd worden”, zegt Cnudde.

Van de veertig werknemers die extra werden aangenomen is “een deel” elders bij moederbedrijf Bru Textiles aan de slag kunnen gaan.

BruMed is niet het enige Vlaamse bedrijf dat een kater heeft overgehouden aan de mondmaskergekte van 2020. Textielbedrijf Ontex zou in Eeklo 80 miljoen mondmaskers per jaar gaan produceren. Onder meer Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) en Philippe De Backer (Open Vld), “coronaminister” in de toenmalige regering-Wilmès, kwamen het bedrijf toen bezoeken. “Maar dat is met een sisser afgelopen”, klinkt het nu bij het bedrijf. “We geraakten die maskers gewoon niet kwijt. En dus zijn we daar een tijdje geleden mee gestopt.” Philippe De Backer bevestigt dat hij onmiddellijk zocht naar Belgische producenten in de acute fase van de eerste golf. “We ondersteunden zelfs bedrijven bij de opstart van hun lijnen. Maar velen hebben zich mispakt aan hun timing. Zo een productielijn zet je niet op in een aantal weken. Tegen de tijd dat ze effectief mondmaskers konden produceren was de acute fase voorbij. En dan speelt de markt natuurlijk.”

Ook Hilde Crevits krijgt de vraag voorgeschoteld of ze het niet erg vindt dat de bedrijven nu gedesillusioneerd achterblijven. “We hebben steun gegeven aan Eurofilters in Pelt en aan Medimundi in Turnhout voor respectievelijk de productie van een grondstof voor de filterlaag van mondmaskers en FFP2/3 maskers. Maar wij hebben geen steun gegeven aan Ontex en BruMed voor de productie van mondmaskers”, klinkt het in een kort antwoord. “Uiteraard is het belangrijk dat Vlaamse bedrijven kunnen meedingen op die markt. Bij het aankopen van mondmaskers door de overheid wordt uiteraard wel via overheidsopdrachten gewerkt.”