Niet geslaagd voor alle vakken uit eerste jaar hoger onderwijs? Dan mag je niet beginnen aan derde jaar
Studenten die aan hun derde jaar hoger onderwijs willen beginnen, zullen voortaan geslaagd moeten zijn voor alle vakken uit hun eerste jaar. Die maatregel wil de Vlaamse regering invoeren, bedoeling is dat die ingaat in het academiejaar 2023-2024. Met de maatregel wil minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) vermijden dat studenten te lang vakken blijven meesleuren.
De bacheloropleidingen aan onze hogescholen en universiteiten nemen in principe drie jaar in beslag, maar amper een derde van de studenten behaalt een bachelordiploma binnen die termijn. De anderen doen er langer over, omdat ze vakken waarvoor ze niet slaagden, "meenemen" naar een later jaar. Uiteindelijk behaalt meer dan een kwart van de studenten die zich hadden ingeschreven geen diploma.
De Vlaamse regering wil daarom strengere regels invoeren, om te voorkomen dat studenten jaren in het hoger onderwijs blijven hangen en dan toch de hogeschool of universiteit verlaten zonder diploma. Zo zullen studenten na hun tweede jaar aan de universiteit of hogeschool geslaagd moeten zijn voor al hun eerstejaarsvakken vooraleer ze het derde jaar mogen aanvatten.
Daarmee grijpt de Vlaamse regering vroeger in in het studietraject dan wat in het regeerakkoord is voorzien. Daar was sprake van een sterke "knip" tussen de bachelor- en de masterjaren, waarbij je voor je bacheloropleiding zou moeten geslaagd zijn vooraleer je aan je masteropleiding zou kunnen beginnen.
Vlaams minister Ben Weyts: "Studenten blijven soms te lang aanmodderen in een opleiding die niet geschikt is voor hen"
Dat die er uiteindelijk niet komt, is goed nieuws, zegt vicerector Onderwijs Jan Danckaert (VUB) in "De ochtend" op Radio 1: "Uit cijfers blijkt dat die latere knip een tegengesteld effect zou hebben. De studenten die al tot in de masteropleiding geraken, halen soms nog een achterstand in hun studies in door het combineren van bachelor- en mastervakken."
Herbeluister het gesprek met vicerector Onderwijs Jan Danckaert (VUB) over de nieuwe maatregelen om de studietijd op universiteiten en hogescholen in te korten:
Minister Weyts voert knip in hoger onderwijs in: "Zin om maatregel vroeger te leggen"
"We zagen ook uit de cijfers dat het studierendement bij het begin van de studies een heel goede voorspeller is van hoe de studenten het later doen. Het heeft dus zeker zin om die knip vroeger te leggen", zegt Danckaert. "We hopen wel dat er voldoende ruimte blijft voor de onderwijsinstellingen zelf om een eigen beleid te voeren."
Een harde knip tussen bachelor en master was voor ons problematischer geweest
Ook de Vlaamse Vereniging van Studenten vindt het goed dat de knip nu vroeger komt, maar het blijft wel een strenge en ingrijpende maatregel, vindt woordvoerder van de VVS, Julien De Wit:
"Een harde knip tussen bachelor en master was voor ons problematischer geweest omdat mensen nu toch wel iets vroeger de kans krijgen om te heroriënteren, maar zijn we daar heel erg gelukkig mee? Dat is misschien een beetje overdreven."
Starttoets voor je aan een opleiding hoger onderwijs begint
Nog in het kader van een betere oriëntering van studenten wil minister Weyts de huidige ijkingsproeven die nu al voor sommige opleidingen in het hoger onderwijs verplicht zijn, omvormen tot starttoetsen. Maar wat houdt zo'n starttoets in? Minister Weyts:
"Een starttoets is een toets die wordt afgelegd vlak voor het begin van de opleiding en waarbij de student veel beter zicht krijgt op de inhoud van die opleiding en ook onmiddellijk kan vaststellen : wat zijn mijn sterktes en eventuele tekorten om deze opleiding succesvol te kunnen volgen. "
Wie een slecht resultaat haalt op deze starttoets, zal in de toekomst wel het recht krijgen op een begeleidings-en remediëringstraject, verzekert de minister.
De minister heeft voor volgend academiejaar het lijstje van opleidingen waar studenten verplicht een starttoets moeten afleggen al uitgebreid met 5 opleidingen. Het gaat over de bacheloropleiding farmaceutische wetenschappen, wiskunde, fysica, sterrenkunde en bio-ingenieurswetenschappen. Op termijn komen er starttoetsen voor alle opleidingen in exacte wetenschappen in het hoger onderwijs.
Oppassen om geen te zware gevolgen te koppelen aan de starttoets
De Vlaamse Vereniging van Studenten is niet tegen die starttoetsen, maar waarschuwt wel om er geen te zware gevolgen aan te koppelen. Julien De Wit van de Vlaamse Vereniging van Studenten:
"Wij zijn fan van een goede oriëntering en het is zeer goed om over jezelf een paar dingen te weten te komen en te kijken waar je staat als je aan een opleiding begint. Anderzijds mogen we ook niet vergeten dat zo’n toets natuurlijk een momentopname is . De remediëring die daaraan gekoppeld is, is natuurlijk goed, want dat zorgt ervoor dat je kunt groeien, maar anderzijds mogen die gevolgen voor ons ook niet te zwaar zijn. Want het blijft wat het is, een momentopname."
De voorstellen moeten wel nog besproken en gestemd worden in het Vlaams Parlement. De bedoeling is dat de hervormingen zouden gelden vanaf academiejaar 2023-2024.