Coronablog - Regering overweegt voorbereiding van forse maatregelen voor later en Israël kondigt vierde prik aan

Spanje heeft in 24 uur tijd een recordaantal van 49.823 gevallen van COVID-19 geregistreerd. De besmettelijkere omikronvariant is nu goed voor bijna de helft van de nieuwe gevallen. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid.

De veertiendaagse incidentie bereikt 695 gevallen per 100.000. De omikronvariant vertegenwoordigt 47 procent van de gevallen tussen 6 en 12 december. Spanje was één van de zwaarst getroffen landen in de eerste golf van de coronapandemie.

De Eerstelijnszone AMALO met vaccinatiecentrum in Affligem wil de opgebouwde achterstand zo snel mogelijk wegwerken. Nu is de eerstelijnszone de traagste van Vlaanderen als het over boosterprikken gaat. Het zal daarvoor niet alleen verder prikken tussen kerst en Nieuwjaar, maar het aantal vaccinaties wordt ook verdubbeld. 

Lees meer in dit bericht:

In een toespraak heeft de Amerikaanse president Joe Biden zijn landgenoten gewaarschuwd voor de opmars van de nieuwe omikronvariant van het coronavirus. Hij roept hen op om zich alsnog te laten vaccineren. Wie dat niet doet, moet zich grote zorgen maken over die omikronvariant, waarschuwde Biden.

Lees meer:

Sinds afgelopen weekend zit Nederland opnieuw in een harde lockdown. Dat is vooral het gevolg van de te laat begonnen boostercampagne, zegt de Nederlandse viroloog Ab Osterhaus in "De afspraak" op Canvas. "Het wetenschappelijke advies was om die boosters uit voorzorg al voor te bereiden en dat is niet gebeurd."

Osterhaus noemt de huidige Nederlandse maatregelen verstandig. "Als de nieuwe omikronvariant effectief meer ziekmakend zou zijn, dan heb je een groot probleem voor mensen die nog geen booster hebben gehad. In dat opzicht is het in Nederland slechter gesteld dan Duitsland of België."

Moeten er ook in ons land maatregelen komen zoals in Nederland? Niet meteen, volgens de viroloog. Al moeten we wel voorbereid zijn om een versnelling hoger te schakelen als het nodig blijkt. "België moet geleidelijk aan wel de scenario’s achter de hand hebben om de winkels te sluiten en andere zeer onpopulair maatregelen te nemen."

Vanwege het recordaantal besmettingen met het coronavirus heeft ook de regering in IJsland beslist om nieuwe beperkende maatregelen in te voeren. Zo mogen nog maximaal 20 in plaats van 50 mensen bijeenkomen. Doen de deelnemers vooraf een sneltest, dan kunnen evenementen tot 200 deelnemers toegelaten worden.

Daarnaast wordt ook de tweemetermaatregel opnieuw ingevoerd. Bars en restaurants moeten om 22.00 uur de deuren sluiten en fitnesscentra en zwembaden mogen slechts voor de helft bezet zijn. De maatregelen gaan in in de nacht van woensdag op donderdag en gelden voor een periode van drie weken.

De invoering van een verplichte vaccinatie is pas aanvaardbaar als aan een aantal belangrijke voorwaarden voldaan is. En dat is momenteel niet aan de orde. Dat zegt het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek.

Volgens het Comité is het noodzakelijk om "de wetenschappelijke en praktische onzekerheden over de vaccinstrategie weg te nemen door zich te baseren op een ruime wetenschappelijke consensus". "Als de overheid van mening is dat verplichte vaccinatie gerechtvaardigd is, moet zij dit doen op een transparante en niet op een verdoken wijze", benadrukt het comité. Het herinnert er aan dat het Covid Safe Ticket (CST) in geen geval mag worden gebruikt als middel om vaccinatie op verdoken wijze af te dwingen.

Voorts moet de overheid een passend juridisch kader voorzien dat onderworpen wordt aan een parlementair debat. Dat juridisch kader moet onder meer duidelijk bepalen hoe en door welke instantie het vaccinatiebewijs wordt afgeleverd, onder welke omstandigheden het bewijs daarvan kan worden gevraagd en wie dit vaccinatiebewijs op rechtmatige wijze kan verifiëren. Dat juridisch kader moet ook bepalen welke de sancties zijn ingeval van aanhoudende weigering om aan de vaccinatieplicht te voldoen.

"Het Comité is van oordeel dat momenteel niet aan deze drie voorwaarden is voldaan", benadrukt Virginie Pirard, covoorzitter van het vaccinatiecomité.

Duitsland komt in de strijd tegen de omikronvariant met nieuwe maatregelen. Zo moeten onder meer alle nachtclubs sluiten en worden private bijeenkomsten met gevaccineerden beperkt tot maximum 10 personen. 

Lees meer:

In het Verenigd Koninkrijk beslissen de deelstaten op eigen houtje over hun gezondheidsbeleid. In Schotland worden de traditionele nieuwjaarsfestiviteiten geschrapt wegens de verspreiding van de omikronvariant. Dat heeft premier Nicola Sturgeon bekendgemaakt. Omikron is in Schotland de dominante variant van het coronavirus geworden.

Vanaf tweede kerstdag, en dat voor een periode van drie weken, mogen nog maximaal 500 mensen een openluchtevenement bijwonen. Voor evenementen binnen wordt de lat gelegd op 100 mensen indien rechtstaand en 200 mensen indien zittend. "Dat betekent uiteraard dat sportwedstrijden, inclusief voetbal, drie weken zonder toeschouwers zullen plaatsvinden", maakte Sturgeon duidelijk.

Voor Kerstmis komen er in Engeland geen nieuwe coronabeperkingen. Dit heeft premier Boris Johnson in een op sociale media geplaatste video gezegd. Johnson zei dat de mensen hun plannen voor Kerstmis kunnen blijven uitvoeren, maar hij riep op tot voorzichtigheid en suggereerde dat mensen een test zouden moeten uitvoeren alvorens oudere familieleden te ontmoeten.

Op het Italiaanse eiland Sicilië zijn drie mensen opgepakt in verband met de vervalsing van coronavaccinaties. Onder hen was een verpleegster die in een vaccinatiecentrum zeker acht inentingen zou hebben vervalst. Dat maakt het parket van Palermo bekend.

Volgens het parket zorgde de vrouw ervoor dat ongevaccineerden toch een digitaal vaccinatiebewijs kregen. In ruil voor geld deed de verpleegster alsof ze het vaccin inspoot. In Italië is de "Green Pass" nodig voor bijvoorbeeld een bioscoop- of restaurantbezoek. Daarnaast verplicht Italië de pas ook voor alle werknemers, een beslissing waar de antivaxhoek luidkeels tegen protesteerde.

De politie kon de wanpraktijken opsporen door telefoongesprekken af te luisteren en de bewakingsvideo's van het vaccinatiecentrum te analyseren. Op de beelden is te zien hoe de verpleegster het vaccin leegspuit in een doekje. Hierna steekt ze de naald kort in de bovenarm van de patiënten, maar klaarblijkelijk zonder iets in te spuiten. Volgens de Italiaanse krant Il Giorno betaalden de ongevaccineerden tot 400 euro voor hun valse inenting.

Bekijk hier de beelden in kwestie:

Naar verluidt zou de politie ook een onderzoek hebben geopend naar een politieagent die op deze manier was "gevaccineerd". Voor personeel van veiligheidsgroepen in Italië is het vaccin verplicht sinds 15 december. Volgens Italiaanse media behoorde ook Fillippo Accetta, een van de leiders van de plaatselijke antivaccinatiebeweging, tot de arrestanten. De gearresteerden worden beschuldigd van valsheid in geschrifte, corruptie en verduistering.

Nederlanders zouden niet over de grens moeten gaan naar België of Duitsland, vindt ontslagnemend premier Mark Rutte. Hij benadrukt dat het advies geldt zo min mogelijk contact te hebben met anderen. Daar hoort bij dat men niet naar de buurlanden gaat om bijvoorbeeld steden te bezoeken of te shoppen.

Als mensen toch naar België of Duitsland moeten, bijvoorbeeld voor werk, dan dient men zich volgens Rutte goed voor te bereiden en zich te houden aan de maatregelen die daar gelden. Vakantiegangers raadt hij aan op het vakantieadres te blijven.

De gouverneur van het Belgische Antwerpen en Duitse burgemeesters van grensgemeenten riepen Nederlanders de afgelopen dagen al op om weg te blijven. Zij vrezen dat Nederlanders de besmettelijkere omikronvariant meenemen over de grens. "Zak niet af naar hier", maant de Belgische provinciebestuurder. Nederlanders zijn volgens haar weer welkom als het blijkt mee te vallen met omikron.  

Het ziet ernaar uit dat de mondmaskerplicht voor kinderen van zes tot 10 jaar in het onderwijs geen wettelijke basis heeft. Sinds zes december waren kinderen vanaf zes jaar verplicht om een mondmasker te dragen op school. Enkele ouders stapten naar de Raad van State om die beslissing te laten vernietigen. De Raad van State oordeelt nu dat er geen wettelijke grondslag voor is en dat er dus geen mondmaskerplicht op school bestaat. 

Lees meer in dit artikel:

Schoonheidsspecialisten en kappers trekken aan de alarmbel en waarschuwen aan de vooravond van het nieuwe Overlegcomité dat ze een nieuwe lockdown - en dus een sluiting van hun zaak - niet zien zitten. Mario Blokken, de voorzitter van de Belgische Beauty Federatie en United Hairdressers, de twee belangrijkste beroepsfederaties, roept de regering op om de sector open te houden.

Een sluiting zou volgens Blokken de doodsteek betekenen voor verschillende ondernemingen. Volgens de federatievoorzitter was het personeel in de sector steeds bereid om hun verantwoordelijkheid te nemen. De sector volgde de verstrengingen en hield zich aan de maatregelen om zo veilig mogelijk te werken. Daarnaast liet 95 procent zich vaccineren en wachten de meesten op hun boosterprik, aldus Blokken. Een sluiting zou dus een negatief effect hebben op de motivatie.

De federatievoorzitter verzet zich daarom tegen een mogelijke sluiting van de sector, ook indien er steunmaatregelen komen. Hij pleit ervoor dat kappers, schoonheidsspecialisten en nagelstylisten hun werk kunnen blijven doen. "Wij zijn geen politieke speelbal die te pas en te onpas kan worden opgevoerd om de geloofwaardigheid van het beleid kracht bij te zetten."

Biostatisticus Kurt Barbé (VUB) werkt mee de modellen uit waarmee de verspreiding van de omikronvariant wordt bekeken. Hij geeft aan dat er met veel onzekerheden moet worden rekening gehouden. "We moeten het doen met informatie die elders is verzameld en die omrekenen naar de Belgische context", legt hij uit in "De wereld vandaag" op Radio 1.

De meeste data komt nu uit Zuid-Afrika, maar dat is een totaal andere samenleving dan de onze. "De gemiddelde leeftijd is er 28 jaar, bij ons is dat 42", zegt Barbé. "Dat levert veel onzekerheden op. Tegelijk is het er nu zomer en geen winter zoals hier. Ook dat biedt onzekerheden waar we ons bewust van moeten zijn."

Toch blijkt uit zowel de meest optimistische als meest pessimistische modellen dat de boostervaccins een verschil kunnen maken. "Ik adviseer dus om daar nog een tandje bij te steken", zegt Barbé. "Hardere maatregelen zoals in Nederland zijn nog niet aan de orde, maar je zou wel al een pakket maatregelen moeten uitwerken dat gekoppeld wordt aan bepaalde drempelwaarden. Zodat bij het overschrijden van bepaalde waarden die maatregelen meteen kunnen worden uitgerold."

In de strijd tegen de oprukkende omikronvariant heeft Zweden - net voor de feestdagen - beslist om het coronabeleid aan te scherpen. De Zweedse premier Magdalena Andersson stelde een reeks nieuwe maatregelen voor die vanaf donderdag 23 december zullen gelden.

Een belangrijke beslissing is dat restaurants en café enkel zittende gasten mogen bedienen en dat er een afstand van een meter tussen elke groep bewaard moet worden. Ook op indoorevenementen met meer dan twintig deelnemers, zullen gasten moeten blijven zitten. In de praktijk betekent dit dat de nieuwjaarsfeesten in nachtclubs niet mogen doorgaan, zei Andersson op een persconferentie in de Zweedse hoofdstad Stockholm.

Voor evenementen met meer dan 500 deelnemers is een vaccinatiecertificaat vereist. Daarnaast raadt de Zweedse overheid telewerken aan indien mogelijk.

In het begin van de coronacrisis koos Zweden voor een eigen weg met amper maatregelen om het virus te controleren. Hierdoor kampte Zweden dan ook lange tijd met zeer hoge coronacijfers in vergelijking met de andere Scandinavische landen. Maar op dit moment is het aantal besmettingen er bij de laagste van Europa. Toch blijft ook Zweden niet gespaard van de omikronvariant.

Of het Overlegcomité morgen nu voor strenge maatregelen kiest of niet, er moeten verschillende scenario's van aanpak klaarliggen. Dat zegt Roel Van Giel, voorzitter van Domus Medica. De huisartsenvereniging vraagt in de eerste plaats dat bij stijgende besmettingscijfers de teststrategie wordt aangepast.

Volgens de laatste prognoses rond de omikronvariant, zullen huisartsenpraktijken begin januari geconfronteerd worden met stijgende besmettingscijfers. "We zitten met een variant die mogelijk twee tot drie keer besmettelijker is, dus we kunnen ook twee tot drie keer meer besmettingen te zien krijgen dan in de vorige golf. Daarom vragen we dat de belasting van de eerstelijnszorg in de gaten wordt gehouden."

Moesten de cijfers snel stijgen, dan kijken de huisartsen in de eerste plaats naar een aanpassing van de test- en tracingaanpak. "Bij de vierde golf hebben we tegen de rand van de capaciteit van de eerstelijn gezeten", zegt Van Giel. "Indien we daar bij een vijfde golf over gaan, zijn er niet veel opties: dan moeten we ons focussen op de symptomatische patiënten."

De huidige teststrategie, met één test na een hoogrisicocontact voor volledig gevaccineerden, is voor de huisartsen op dit moment haalbaar. "Maar we willen dat de scenario's klaarliggen wanneer de situatie verandert."

In de afgelopen dagen zijn in Nederland 94.864 positieve coronatests geregistreerd. Dat is bijna 19 procent minder dan de week ervoor. Het is het laagste niveau sinds begin november in de wekelijkse cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Ook het aantal ziekenhuisopnames daalde. In de afgelopen week waren de coronaklachten van 1.335 mensen zo erg dat ze in een ziekenhuis belandden. Van hen werden 248 opgenomen in de intensieve zorg. De week ervoor meldde het RIVM na correctie 1.986 opnames, waarvan 338 op de intensieve zorg.

Ook het aantal sterfgevallen daalde sterk. In de afgelopen zeven dagen kreeg het RIVM bericht dat 322 mensen aan de gevolgen van de besmetting zijn overleden, tegen 445 in de week ervoor. Het zogeheten reproductiegetal daalt naar 0,88, het laagste niveau sinds juli.

Het RIVM verwacht dat het aantal positieve tests in de komende tijd weer stijgt door de omikronvariant. Daardoor "zal ook het aantal ziekenhuisopnames weer gaan toenemen, een stijging die de zorgcapaciteit mogelijk ruim kan overschrijden."

Het is nog niet duidelijk of een aangepast vaccin zal nodig zijn om bescherming te bieden tegen de omikronvariant van het coronavirus. Dat heeft directeur Emer Cooke van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) gezegd op een persbriefing.

De zeer besmettelijke omikronvariant die eind november in Afrika werd ontdekt, is aan een steile opmars bezig in Europa en andere werelddelen. Toch is er nog veel onduidelijkheid over de doeltreffendheid van de vaccins en boosterprikken tegen deze variant.

Marco Cavaleri, hoofd vaccinatiestrategie bij het EMA, verwacht dat het nog "een paar weken" zal duren vooraleer een duidelijk beeld zal ontstaan. Cooke verzekerde wel dat het agentschap hoe dan ook "niet van nul zal moeten beginnen". Er is een snel evaluatieproces in de steigers gezet en producenten zijn al geïnformeerd over het goedkeuringsproces voor aangepaste vaccins. Het is ook best mogelijk dat de vereiste aanpassingen niet zo sterk zullen afwijken van de bestaande vaccins, aldus de directeur.  

Om de verspreiding van de omikronvariant van het coronavirus in te perken, heeft Thailand de verplichte quarantaine voor reizigers opnieuw ingesteld. Zo zet de Thaise regering ook een rem op de heropening van het toerisme, een levensbelangrijke sector voor het land.

Gevaccineerde reizigers moeten voortaan tien dagen in een quarantainehotel doorbrengen. Ze kunnen ook gebruikmaken van het zogenaamde zandbakmodel in Phuket: dan mogen ze zich zeven dagen lang vrij verplaatsen op het eiland, voor ze door de rest van het land reizen. 

De maatregelen, die alvast gelden tot 4 januari, gelden niet voor de pakweg 200.000 reizigers die al een aanvraag indienden om het land de komende weken te betreden. "Die groep kan Thailand betreden zoals gepland, maar er zullen verscherpte maatregelen gelden zoals een tweede PCR-test", voegde een woordvoerder toe. De Thaise regering zal de kosten van de bijkomende coronatest dekken.

De Brusselse coronacijfers zijn over hun piek heen. De dalende trend is ingezet op zo goed als alle vlakken. Alleen vreest Inge Neven, hoofd van de Brusselse gezondheidsinspectie, de opkomst van de omikronvariant. Bij een exponentiële stijging kan de limiet van de bedden op intensieve zorg midden januari bereikt zijn.

Een simulatie waarin het aantal besmettingen door de besmettelijkere omikronvariant vanaf nu met 30 procent per week toeneemt, toont een exponentiële en problematische curve. Als 0,1 procent van die besmette mensen op de dienst intensieve zorg belandt, dan is de theoretische limiet van het aantal ic-bedden midden januari al behaald. 

Ziekenhuizen UZ Gent en AZ Monica in Deurne roepen zwangere vrouwen op om zich te laten vaccineren om er zo voor te zorgen dat ze niet weken gescheiden worden van hun pasgeboren baby's. Door een coronabesmetting kan een moeder lang op intensieve zorg liggen en mag ze geen contact hebben met het kind. Dat wordt, als de mama erg ziek is, ook vaak veel te vroeg geboren. "We proberen de eerste weken vast te leggen met foto's en dagboekjes."

Lees meer in dit artikel:

Het coronavirus kan al in de eerste twee dagen na besmetting worden overgedragen, zo blijkt uit een nieuwe studie van de KU Leuven. De helft van de antigeentesten geeft bovendien een vals-negatief resultaat, als ze in die vroege periode worden afgenomen. De studie van KU Leuven is als preprint verschenen, maar heeft nog geen peer review doorlopen.

Tot nu toe werd gedacht dat het enkele dagen duurde alvorens iemand die een coronabesmetting had opgelopen, ook effectief besmettelijk was en het virus dus kon doorgeven. Data van PCR-testen op basis van neuswissers toonden namelijk aan dat besmette mensen de eerste dagen slechts een lage virale lading hadden. Ze hadden op dat moment dus ook een lager risico om iemand anders te besmetten. 

De studie van de KU Leuven weerlegt deze bevindingen. Voor het eerst werd ook gebruik gemaakt van uitgeademde lucht van personen, in plaats van enkel de gekendere neuswissers. De proefpersonen in de studie waren 58 hoogrisicocontacten. Elf van hen ontwikkelden een infectie. Gedurende twee weken werden dagelijks of tweemaal per dag een speekselstaal, een ademstaal en stalen met neuswissers afgenomen. 

De onderzoekers vergeleken de virale lading in de verschillende soorten stalen. De eerste twee dagen na de besmetting resulteerde de helft van de snelle antigeentests bij de proefpersonen in vals-negatieven. Vanaf dag drie bleken de resultaten van de antigeentest wel in lijn met die van de PCR-testen (zowel die op basis van neuswissers als ademstalen). 

De PCR-testen op basis van neuswissers lieten de eerste twee dagen echter nog een virale lading zien die laag start en in stijgende lijn gaat. De PCR-tests op basis van ademstalen toonden een virale lading die al sneller maximaal was, om daarna geleidelijk te dalen. Die hoge uitgeademde virale lading is een eerste indicatie dat het virus meteen na een besmetting al gemakkelijk verder kan worden overgedragen.

De Raad van State heeft in een arrest de vordering tot schorsing van de mondmaskerplicht voor 6- tot 9-jarige leerlingen in Vlaanderen verworpen. Drie leerlingen waren naar de Raad van State gestapt tegen die maatregel.

De drie leerlingen en hun ouders wezen er bij de Raad van State op dat de mondmaskerplicht volgens hen psychische en fysieke gezondheidsschade kan veroorzaken en bij gebrek aan gezichtsmimiek en non-verbale communicatie nadelige effecten kan hebben op het leerproces, rond lezen en schrijven.

De Raad wijst erop dat Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) overleg heeft gepleegd met de sociale partners, namelijk de vakbonden en de scholenkoepels. De afspraken over het dragen van mondmaskers, die gepubliceerd zijn op de website van het departement Onderwijs, zijn echter nooit omgezet in regelgeving. 

"De afspraken op zich (...) zijn geen aanvechtbare administratieve rechtshandelingen maar kunnen zo een beslissing hoogstens voorbereiden", aldus de Raad van State. "Het lijkt dan ook duidelijk dat de minister niet eens de intentie heeft gehad om zelf de maatregel van de mondmaskerplicht in scholen voor de kinderen van zes tot negen jaar te formaliseren", klinkt het nog.

Die stelt verder vast dat het aangevochten besluit van de federale overheid evenmin een mondmaskerplicht voor leerlingen tussen 6 en 9 jaar op school regelt.

De Amerikaanse president Joe Biden spreekt later vandaag de bevolking toe over de aanpak van de coronasituatie in de Verenigde Staten. De omikronvariant is nu de dominante variant in de Verenigde Staten, met 73 procent van het aantal geregistreerde besmettingen. Dat heeft de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC bekendgemaakt.

Biden zou niet van plan zijn om een lockdown aan te kondigen, zeggen Amerikaanse media, maar hij zou wel met andere maatregelen komen. Zo wil hij onder meer dat zelftests toegankelijker worden. Het plan zou zijn om vanaf volgende maand 500 miljoen gratis zelftests uit te delen. Gezinnen zouden de tests kunnen aanvragen via een apart platform, het is ook nog niet duidelijk hoeveel tests een gezin mag aanvragen. De procedure wordt momenteel nog uitgewerkt.

De president is ook van plan om 1.000 militairen te mobiliseren, zodat ze indien nodig ingezet kunnen worden in ziekenhuizen over het hele land. Biden zou voorts ook blijven hameren op het belang van vaccinatie.

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) denkt eraan om de regels rond het Covid Safe Ticket te verstrengen. Alleen wie gevaccineerd is, zou nog een coronapas kunnen krijgen. Een negatieve test zou niet meer volstaan. Dat zegt de minister in het tv-programma “Op slot”, dat vanavond wordt uitgezonden op Canvas.

Lees meer in het artikel:

Niets zo vervelend als de feestdagen in het ziekenhuis te moeten doorbrengen, en al helemaal met een beperkte bezoekregeling door de coronacrisis. Daarom lanceert het Regionaal Ziekenhuis van Tienen een oproep aan alle inwoners van Tienen en omstreken. Aan de ingang van campus Mariëndal en campus St.-Jan plaatsen ze namelijk speciale brievenbussen waarin iedereen een kaartje voor een patiënt kan deponeren.

Lees meer in het artikel:

De grote Chinese stad Xi'an, in het noorden van het land, is begonnen met het testen van de 13 miljoen inwoners, nadat ongeveer 40 coronabesmettingen waren vastgesteld. De overheid wil naar aanloop van de Olympische Winterspelen geen risico nemen op een grootschalige verspreiding van het virus.

China wil de epidemie onder controle door verplichte quarantaines bij aankomst, gerichte lockdowns en massale screening. Bij een kleine uitbraak wordt meteen grootschalig ingegrepen. Het Chinese ministerie van Volksgezondheid meldde dinsdag dat in Xi'an 42 nieuwe besmettingen waren vastgesteld. Dat brengt het aantal coronapatiënten in de stad op 91. De stad besliste daarom al om overdekte recreatiecentra te sluiten en moedigde inwoners aan thuis te blijven en niet in grote groepen samen te komen. Ook alle inwoners worden uit voorzorg getest.

De Chinese overheid wil grootschalige uitbraken beperken in de aanloop naar de Olympische Winterspelen in februari. Bovendien probeert de regering ook te anticiperen op grote samenkomsten in de aanloop naar Nieuwjaar.

In Duitsland plant bondskanselier Olaf Scholz later vandaag overleg met de leiders van de 16 deelstaten over nieuwe maatregelen in de strijd tegen het coronavirus. Het doel is vooral om de verspreiding van de omikronvariant tegen te gaan.

Het expertenteam dat de Duitse regering adviseert, had opgeroepen om snel actie te ondernemen en vraagt om maatregelen die nationaal gelden, "vooral goed geplande en goed gecommuniceerde beperkingen op contacten."

In de plannen die nu op tafel liggen, is er geen sprake van een lockdown. Zo zouden nachtclubs overal sluiten, ongeacht de plaatselijke besmettingsgraad. Er zouden nieuwe beperkingen op contacten komen voor mensen die gevaccineerd zijn, met bijeenkomsten die volgens bronnen maximaal met 10 mensen zouden mogen doorgaan.

De nieuwe maatregelen zouden moeten ingaan na Kerstmis.

Veel mensen hopen nu zo snel mogelijk hun herhalingsprik te krijgen, maar dat zal in sommige vaccinatiecentra niet lukken omdat ze sluiten in de kerstvakantie. Dat is onder meer zo bij het vaccinatiecentrum Pallieterland en RupeLaar. "Er zijn in die periode te weinig medewerkers beschikbaar, en we zijn ook niet zeker of mensen hun uitnodiging tijdig zullen krijgen", zegt dokter Gunter D'hanis, voorzitter van de eerstelijnszone Rupelaar.

Lees meer in het artikel:

Zelftesten, dat lijkt het codewoord voor de eindejaarsfeesten geworden te zijn. Meerdere experts raden aan om een zelftest te doen voor je samenkomt met familie en vrienden, om zo de feesten veiliger te laten verlopen. "Eerst een testje, dan een feestje", zo vatte viroloog Steven Van Gucht van Sciensano het vorige week heel catchy samen op de wekelijkse briefing van het Crisiscentrum.

Idealiter gebeurt die zelftest zo kort mogelijk voor je bijeenkomst. Maar ook weer niete té kort, als in voor de deur, vlak voor je binnengaat. Dat was dan weer de waarschuwing van professor microbiologie Herman Goossens. Buiten, waar het kouder is, stijgt het risico op een vals positieve test. Bewaar je test op kamertemperatuur, is het advies.

Zelftesten lijken een kleine moeite, maar ze kosten ook geld. 8 euro per stuk, bij de apotheker, al vind je ze bij sommige supermarkten en drogisterijen ook wel goedkoper. Hoe dan ook kunnen de bedragen voor gezinnen wel oplopen, als je voor elke familiebijeenkomst een zelftest laat doen.

Uit de Motivatiebarometer van de universiteiten blijkt dat laagopgeleiden minder geneigd zijn om een zelftest te doen. Een rechtstreekse verklaring is er niet, want in het onderzoek werd niet de vraag gesteld wat maakt dat ze minder snel een zelftest zouden doen. Gezondheidspsycholoog Omer Van den Bergh (KU Leuven) vermoedt dat het loon een mogelijk element zou kunnen zijn. Wie lager opgeleid is, verdient soms minder en de prijs zou een drempel kunnen zijn.

PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw heeft al gevraagd om gratis zelftesten ter beschikking te stellen. Iedereen zou voor de feestdagen twee testen gratis moeten kunnen krijgen. Ook meerderheidspartij Ecolo wil dat. Georges Gilkinet, vicepremier voor Ecolo in de federale regering, legt de gratis zelftesten morgen op de tafel van het Overlecomité. Zijn kabinet bevestigt dat aan VRT NWS. We moeten de testen zien als een investering om het virus in te dijken en de druk op de ziekenhuizen te verlichten, klinkt het.

Tips om veilig te feesten, vind je hier:

Verstrek informatie op maat aan jonge kinderen over de vaccins, betrek hen bij de beslissing en creëer een kindvriendelijke omgeving. Dat zegt Kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens over de beslissing dat ook 5- tot 11-jarigen zich kunnen laten vaccineren tegen corona.

De ministers van Volksgezondheid van ons land zetten gisteren het licht op groen voor de vaccinatie van kinderen van 5 tot en met 11 jaar. De vaccinatie wordt niet verplicht, voor kinderen met onderliggende aandoeningen wordt ze wel aanbevolen. Bedoeling is dat de eerste uitnodigingen voor kinderen met onderliggende aandoeningen eind december nog verstuurd worden.

Voor het Kinderrechtencommissariaat is het cruciaal dat de kinderen in het hele proces betrokken worden: "Informeer hen goed, leg uit wat de bedoeling is, betrek hen in de beslissing, ook al ligt de uiteindelijke beslissing bij de ouders en creëer een kindvriendelijke omgeving op de plaats waar het vaccin toegediend zal worden", klinkt het.

Kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens zegt veel moeilijke vragen te krijgen over de veiligheid en het nut van het vaccin voor kinderen. "Wij hebben niet de wetenschappelijke expertise om een antwoord te geven, maar wij baseren ons op de beslissingen en informatieverzameling van de Hoge Gezondheidsraad, de taskforce vaccinatie en het IMC." Ze benadrukt het belang dat iedereen goed geïnformeerd is over alle aspecten van de vaccinatie en het vaccinatiebeleid, ook mensen die moeilijk te bereiken zijn.

Vrijens vindt het ook belangrijk dat het een vrije en individuele keuze blijft. Er mag volgens haar ook geen onderscheid gemaakt worden tussen gevaccineerde en niet-gevaccineerde kinderen. De ministers van Volksgezondheid benadrukten dat de vaccinatiestatus geen impact zal hebben op de toegang die kinderen hebben tot het openbare leven. Er komt dus ook geen Covid Safe Ticket (CST) voor die leeftijdsgroep. Het Kinderrechtencommissariaat zal erop toezien dat dat niet gebeurt.

Vlaams parlementslid Lorin Parys (N-VA) wil dat minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) een overheidscampagne rond de vaccinatie van kinderen intrekt en corrigeert. De campagne spoort ouders aan hun kinderen te laten inenten tegen het coronavirus, maar weerspiegelt niet het advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) en bevat fouten, zegt Parys.  

De ministers van Volksgezondheid van ons land zetten gisteren het licht op groen om het coronavaccin van Pfizer/BioNTech in te zetten bij kinderen van 5 tot en met 11 jaar. Die beslissing volgt op een reeks adviezen van het Europees Geneesmiddelenagentschap, de Hoge Gezondheidsraad en het Comité voor Bio-Ethiek. 

Op www.laatjevaccineren.be, een webstie van de Vlaamse overheid, staat een flyer voor ouders met informatie over de vaccinatie van kinderen. Die flyer spoort ouders ook aan hun kinderen te laten inenten. "Beter beschermd, da's blijven leren, sporten en spelen", klinkt het onder meer, en "vier redenen om je kind te vaccineren".

Lorin Parys vraagt minister Beke om die campagne onmiddellijk in te trekken. Volgens Parys staan er fouten in en weerspiegelt de tekst ook niet het advies van de Hoge Gezondheidsraad over de vaccinatie bij kinderen. "Het vaccin wordt aanbevolen bij kinderen met comorbiditeiten, voor andere kinderen wordt het aangeboden. Dat is een groot verschil", legt hij uit aan Belga.

Daarnaast staat er onder meer ook te lezen dat immuniteit door vaccinatie beter en langduriger is dan door besmetting, terwijl het net omgekeerd is, zegt Parys, en zegt de flyer niets over de omikronvariant, waar tot nog toe weinig over geweten is en al zeker niet bij kinderen. "Ik geloof in vaccinatie als een dijk tegen het coronavirus, maar de overheid moet de ouders die zelf moeten beslissen wel correct en betrouwbaar informeren", aldus Parys. "Anders is dat koren op de molen van antivaxers."

Nieuw-Zeeland stelt zijn plannen om de grenzen geleidelijk te heropenen uit tot eind februari vanwege de opmars van de omikronvariant van het coronavirus Dat heeft minister Chris Hipkins, bevoegd voor het Nieuw-Zeelandse coronabeleid, bekendgemaakt. Eerder was het plan om al halverwege januari te beginnen met de gefaseerde heropening.

"Door te wachten tot eind februari is Nieuw-Zeeland beter beschermd en kan de uiteindelijke verspreiding van omikron vertraagd worden", zei Hipkins. "Die beslissing is uiteraard teleurstellend en zal veel vakantieplannen in de weg staan, maar het is belangrijk dat we de aanpassingen vandaag al bekendmaken, zodat die plannen heroverwogen kunnen worden."

Om de omikronvariant te bestrijden wordt ook de tijd ingekort die tussen de tweede coronavaccinatie en de boosterprik moet zitten. In plaats van 6 maanden hoeft dat voortaan slechts 4 maanden te zijn. Daarnaast moeten reizigers bij aankomst in Nieuw-Zeeland een negatieve coronatest laten zien die maximaal 48 uur voor vertrek is gedaan. Voorheen was dat 72 uur.

Nieuw-Zeeland kondigde in oktober aan de grenzen vanaf halverwege januari te willen heropenen voor Nieuw-Zeelandse staatsburgers en Nieuw-Zeelanders die in Australië wonen. Zij zouden bij aankomst niet langer in quarantaine hoeven. De grenzen zouden vanaf 30 april voor alle gevaccineerde reizigers worden opengesteld. Het is nog niet bekend of ook die plannen worden uitgesteld.

Sinds maart 2020 is de grens van het land vanwege COVID-19 voor nagenoeg iedereen gesloten, behalve voor eigen burgers en inwoners. Wel was er eerder dit jaar enkele maanden een reisbubbel met Australië.

De omikronvariant van het coronavirus is nu de dominante variant in de Verenigde Staten. Dat heeft de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC bevestigd op basis van de gegevens van de afgelopen week. Op dit moment gaat het in 73 procent van de geregistreerde besmettingen in het land om de omikronvariant, bijna drie kwart dus.

In de noordwestelijke staten Oregon, Washington en Idaho gaat het zelfs in zowat 96 procent van de nieuwe gevallen om omikron. In de staat Texas werd maandag bovendien het voor zover bekend eerste sterfgeval in de VS als gevolg van een coronabesmetting met de variant gemeld.

De bekende Amerikaanse viroloog Anthony Fauci waarschuwde zondagavond in een tv-interview al voor een harde winter in de VS door de nieuwe variant. "Als alles zo voortgaat als we nu denken, zullen onze ziekenhuizen over twee weken onder zeer hoge druk staan," zei Fauci tegen NBC News.

De Amerikaanse president Joe Biden geeft later vandaag een toespraak. Naar verwachting zal hij de bevolking oproepen zich te laten vaccineren en te testen. Volgens een woordvoerder is Biden niet van plan het land op slot te gooien. Wel zal de president met andere maatregelen komen. Zo moeten zelftesten toegankelijker worden.

De omikonvariant werd begin deze maand voor het eerst ontdekt in de Verenigde Staten in de staat Californië, bij een reiziger die op 22 november was teruggekeerd uit Zuid-Afrika. Op 5 december was de variant al in een derde van de Amerikaanse staten vastgesteld.

“We zijn deze pandemie allemaal beu”, zegt de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus. “We willen allemaal tijd doorbrengen met onze vrienden en familie. We willen allemaal terugkeren naar het normale leven. De snelste weg om dat te doen is om allemaal – leiders en individuen – moeilijke beslissingen te nemen om onszelf en anderen te beschermen.”

Met de omikronvariant die zich wereldwijd razendsnel verspreidt, is het volgens de WHO-topman nodig om opnieuw uiterst voorzichtig te zijn. “In sommige gevallen zal het nodig zijn om evenementen te annuleren of uit te stellen (…) Maar een evenement dat niet doorgaat, is beter dan een leven dat niet doorgaat. Het is beter om nu te annuleren en later te vieren, dan om nu te vieren en later te rouwen,” zegt Ghebreyesus.
 
Volgend jaar, 2022, moet het jaar worden waarin de pandemie beëindigd wordt, zegt de WHO-topman. Maar daarvoor zal er meer gelijkheid nodig zijn en zal tegen midden volgend jaar in elk land ter wereld 70 procent van de bevolking gevaccineerd moeten zijn.

Het was te verwachten dat het Woord van het Jaar weer met corona te maken zou hebben. Maar het is wel een positief woord: “knaldrang”. Net als het “knuffelcontact” van vorig jaar. “Dit woord was nodig,” zegt VRT-taaladviseur Ruud Hendrickx.

Lees meer in het artikel:

Morgen is er opnieuw een vergadering van het Overlegcomité, waar alle regeringen van ons land in vertegenwoordigd zijn. Wat daar beslist zal worden, is nog niet duidelijk, maar het zou best wel kunnen dat er extra maatregelen volgen. Daarop zinspeelde zowel minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) in "Terzake" als viroloog Marc Van Ranst in "Laat".

"Als we niet in een complete lockdown verzeild willen geraken, zeker niet wat kinderen of ons persoonlijk leven betreft, dan denk ik dat we uit voorzorg maatregelen moeten nemen. Je neemt dan het zekere voor het onzekere uit voorzorg", klonk het bij Vandenbroucke. Dat moet volgens hem de motivatie zijn voor de politieke verantwoordelijken, maar ook voor de bevolking, "om weer eens door een zure appel te bijten".

"In een periode van onzekerheid moeten we er nog eens solidair het beste van maken. Ik denk aan de kinderen na de kerstvakantie. Ik zou willen dat de scholen kunnen opengaan en dat er normaal les kan worden gegeven. We moeten alles op alles zetten om dat mogelijk te maken."

Volgens viroloog Marc Van Ranst hoeft er in ons land geen echte lockdown te komen zoals in Nederland. "Ik denk dat er in de situatie waarin we nu zitten een aanvullend pakket aan maatregelen nodig zal zijn om te vermijden dat we de stap naar een echte lockdown moeten zetten. Dat gaat de bekommernis zijn. Het is aan de regering om te kiezen over welke maatregelen dat moet gaan. Dat moet heel goed opgevolgd worden."

De GEMS, de groep van experten die de overheden adviseert over de aanpak van de coronacrisis, is gisteravond samengekomen om een advies voor te bereiden. "Het zou onkies zijn om nu al over het advies van de GEMS te praten. Het moet nog overhandigd worden", zei Van Ranst.

De nieuwe coronabesmettingen en de ziekenhuisopnames blijven afnemen. Op weekbasis worden elke dag gemiddeld 8.635 nieuwe besmettingen geregistreerd, 35 procent minder dan de week voordien. Het gemiddelde aantal ziekenhuisopnames daalt tot 190 per dag, een daling met 30 procent.

Bekijk hier alle cijfers en grafieken in detail:

Goeiemorgen! Het is vandaag de kortste dag van het jaar, en op deze ijskoude dinsdagmorgen betekent dat alvast één vooruitzicht waar we ons aan mogen verwarmen: de dagen zullen vanaf morgen telkens een beetje langer worden! We kunnen ons voorlopig ook nog altijd verwarmen aan de dalende coronacijfers in ons land en aan het coronanieuws van de dag in onze blog. Wat er gisteren op het menu stond, kan je herlezen in onze blog van maandag.