Zorgt de eis van MR om kerncentrales open te houden voor een ‘kerstcrisis’?

Meerdere regeringsbronnen geven aan dat het tijdens het kernkabinet van woensdagavond, na afloop van het Overlegcomité, tijd is om kleur te bekennen voor MR. Is de partij echt bereid om een regeringscrisis uit te lokken voor het dossier van de kernuitstap of niet?

Als men het dossier wil rondkrijgen tegen 2025 moet volgens netbeheerder Elia snel beslist worden. Het liefst voor de start van de kerstvakantie. Dus ofwel kiest MR voor stabiliteit en wordt de kernuitstap doorgeslikt. Ofwel dreigt de chaos. Een regeringsbron is pessimistisch: “Nu nog doorzetten beschadigt de hele coalitie. Met in de eerste plaats de liberale premier Alexander De Croo.”

Onmisbaar

De federale regeringstop heeft maandagavond voor de vierde keer het geladen dossier van de kernuitstap besproken. De groenen willen de kerncentrales sluiten tegen eind 2025, zoals in de wet op de kernuitstap staat. De andere coalitiepartijen volgen hen daarin, op MR na. 

De Franstalige liberalen willen dat de twee jongste kerncentrales nog tien jaar langer openblijven. Voorzitter Georges-Louis Bouchez ziet nucleaire energie als een onmisbaar deel van de strijd tegen de klimaatopwarming. Hij weet bovendien dat hij zich in dit gevoelige dossier kan profileren tegenover de groenen en socialisten, zijn naaste concurrenten in Franstalig België.

MR stelt concreet voor om de twee jongste kerncentrales open te houden en een nieuwe gascentrale subsidies te geven via het zogenaamde capaciteitsvergoedingsmechanisme (CRM). Het plan, door vicepremier Sophie Wilmès maandag op tafel gelegd, vindt echter geen steun bij de andere regeringspartijen. Een van de problemen ermee is dat het CRM is opgesteld met als uitgangspunt de sluiting van de kerncentrales. Als dat niet het geval blijkt, dan moet het hele subsidiesysteem aangepast worden. Dat werk alleen al zal maanden tijd vergen. De kans bestaat ook dat Europa het niet zal goedkeuren.

Waterval

De uitvoering van de kernuitstap zelf krijgt intussen vaste vorm. De grootste zorg is dat de gascentrale in Vilvoorde nog geen vergunning heeft gekregen van Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA). De komst van die gascentrale is belangrijk voor de bevoorradingszekerheid. Uitbater Engie Electrabel zal een nieuwe aanvraag indienen, maar ook die kan geweigerd worden.

Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) stelt daarom voor om met een watervalsysteem te werken. Als de gascentrale in Vilvoorde tegen het voorjaar – april of mei – een vergunning heeft, dan is er geen probleem. Als de gascentrale tegen die deadline geen vergunning heeft, dan gaan de subsidies waar het project momenteel aanspraak op maakt, naar een ander project. In Franstalig België hebben nieuwe gascentrales in Manage en Seraing een vergunning beet.

Voor dat watervalsysteem zijn wetswijzigingen nodig. Ook die worden het best voor Kerstmis gestemd. Het duurt al gauw meer dan drie jaar om een gascentrale te bouwen, ten laatste in de zomer van 2022 moet begonnen worden. Een Open Vld-bron denkt dat het goed komt: “Alles ligt op tafel om te beslissen. Bouchez gaat plooien, om daarna wel onrust te blijven stoken.”

In een interview met RTBF zegt Wilmès dinsdag dat “bevoorradingszekerheid niet gegarandeerd is” door de onzekerheid rond de gascentrale in Vilvoorde. “En het regeerakkoord zegt dat wanneer er geen garantie is, er wel een plan B is. Daarom vraag ik om het plan B uit te werken.”