Federale regering bereikt "Belgisch compromis" over kernuitstap: pas op 18 maart wordt knoop doorgehakt
De topministers van de federale regering zijn het afgelopen nacht eens geraakt over het dossier van de energiebevoorrading, al is het een Belgisch compromis geworden. Het plan om de kerncentrales in 2025 te sluiten en op te vangen met gascentrales blijft plan A. Tegelijk is plan B, de levensduur van de kerncentrales verlengen, nog niet van tafel. Pas op 18 maart wordt de knoop doorgehakt.
De federale regering wilde voor Kerstmis de knoop eindelijk doorhakken over de kernuitstap. Daarom hebben de topministers de afgelopen nacht doorgehaald, om uiteindelijk te landen met een Belgisch compromis.
In de vroege uurtjes werd het aangekondigd als een akkoord, maar een harde knoop werd er niet doorgehakt: er is beslist dat 18 maart de nieuwe deadline wordt. Dat hebben premier Alexander De Croo (Open VLD) en minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) uitgelegd op een persconferentie.
Plan A versterkt
Het dossier van de kernuitstap - het sluiten van de kerncentrales in België in 2025 - verdeelt de federale regering. Terwijl de groenen zich met minister van Energie Tinne Van der Straeten hard maken voor een kernuitstap, geven vooral de Franstalige liberalen van MR - excusez le mot - tegengas, uit vrees voor stroomtekorten.
De Franstalige liberalen willen garanties over de bevoorradingszekerheid en willen een plan B achter de hand houden, met een verlenging van de levensduur van de kerncentrales. Het plan A bestaat er onder ander in om twee gascentrales te bouwen die stroom moeten gaan produceren als de kerncentrales na 40 jaar dienst met pensioen gestuurd worden.
Tijdens het nachtelijk beraad is beslist om dat plan A te "versterken". Er is namelijk een probleem met dat plan: de vergunning om één van de beoogde gascentrales te bouwen - in Vilvoorde - werd geweigerd. De federale regering heeft nu beslist om tot 15 maart te wachten of die vergunning alsnog wordt afgeleverd.
Tijdens de persconferentie over de kernuitstap had premier De Croo het uitvoerig over het plan A:
Maar plan B nog niet van tafel
Minister Van der Straeten gaat er intussen vanuit dat de vergunning voor de gascentrale van Vilvoorde er tegen de nieuwe deadline 15 maart ook niet komt. Dat zei ze vanochtend op de persconferentie over het akkoord.
Omdat de centrale in Vilvoorde waarschijnlijk niet op tijd een vergunning zal krijgen, zal de regering kijken of er elders een nieuwe gascentrale kan worden gebouwd.
Dit najaar zijn namelijk nog drie andere plannen ingediend om dergelijke centrales te bouwen, maar die werden tijdens een veiling van de overheid niet geselecteerd. Op 18 maart moet dan worden bekeken hoe ver het daarmee staat en of ze kunnen worden opgevist.
"We gaan nu de andere centrales die hebben meegedaan aan de veiling bekijken. We hadden veel meer capaciteit dan we nodig hadden op de veiling", legt Van der Straeten uit in "Het journaal".
"Het was een competitieve veiling. We hebben gezien dat de prijs die daar uitkwam veel lager lag dan we op voorhand hadden in geschat. Ik betreur dat de goedkoopste centrale (Vilvoorde) er zal uitvallen. Aan de andere kant hebben we er ook voor gezorgd dat dit niet op de factuur van de mensen terechtkomt. Dat is een wet die vandaag gestemd is in het parlement", aldus Van der Straeten.
De regering scherpt ook de procedures aan voor toekomstige veilingen: projecten die in de toekomst worden ingediend, zullen op voorhand al een vergunning op zak moeten hebben. Hiermee moeten problemen, zoals bij de centrale van Vilvoorde, voorkomen worden.
"De gascentrale van Vilvoorde die geen vergunning heeft, kunnen we vervangen door een andere vervangcapaciteit die wel een vergunning heeft", zegt Tinne Van der Straeten in "Het journaal":
Verschillende interpretaties
Volgens de groenen is de datum van 18 maart een dubbelcheck van plan A, dat zij nastreven, en gaan we daarna door met de kernuitstap. Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) schreef vanochtend op Twitter dat door het akkoord de stilstand in het dossier eindigt.
MR benadrukt van zijn kant dat eigenlijk pas op 18 maart beslist wordt over de kernuitstap en dat het plan B nog op tafel ligt. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez focust net op het feit dat de kernuitstap nog niet is beslist. Een totaal andere interpretatie dus.
Bouchez schrijft dat het FANC, dat waakt over de nucleaire veiligheid in ons land, op 17 januari met een nieuw rapport komt over de verlenging van de levensduur van de kerncentrales.
Op DH Radio benadrukte Bouchez vanochtend dat hij de twee jongste / minst oude reactoren (Doel 4 en Tihange 3) nog altijd als een vangnet ziet. De voorzitter van de Franstalige liberalen had het ook over nieuwe veilingen in het kader van het Capaciteitsvergoedingsmechanisme (CRM).
Bij CD&V is dan weer te horen dat piste B van tafel is als zo'n nieuwe veiling voldoende capaciteit oplevert. Maar tot zolang wordt plan B verder bestudeerd, klinkt het ook bij de christendemocraten.
We kunnen dus nu niet zeggen dat plan B, een verlenging van de kerncentrales, definitief van tafel is. De beslissing hierover is na afgelopen nacht uitgesteld tot 18 maart.
Onderzoek naar kernenergie
Een deel van het compromis is ook dat ons land gaat investeren in onderzoek naar kernenergie van de toekomst en de nieuwe kleinere, modulaire kerncentrales. Dat zijn de zogenaamde SMR's, waar ook Frankrijk en Nederland naar kijken. Er is sprake van 100 miljoen euro.
Er komt ook een nieuwe wet rond klimaatneutraliteit 2050 op vlak van energie. De idee is dat gascentrales alleen een overgangstechnologie zijn die moet evolueren naar klimaatneutrale oplossingen.
Bekijk hier de volledige uitleg van minister Van der Straeten over het akkoord dat afgelopen nacht werd gesloten:
