Premier De Croo gelooft in kernuitstap: “Zeer weinig waarschijnlijk dat er nog iets foutloopt”

De federale topministers bereikten vanochtend na een hele nacht vergaderen een akkoord over het energiedossier. Het wordt plan A, de volledige kernuitstap. De piste van een levensduurverlenging van de jongste twee kerncentrales is nog niet volledig afgeschreven, maar de kans dat daar naar wordt teruggegrepen, is volgens premier Alexander De Croo en minister van Energie Tinne Van der Straeten “onwaarschijnlijk klein.”

Concreet bouwt de regering een evaluatiemoment in op 17 maart, om te bekijken of er nog altijd een probleem is met de vergunning van de nog te bouwen gascentrale in Vilvoorde. Is dat het geval, wat de regering verwacht, dan wordt gekeken naar de volgende in het rijtje van de in de CRM-veiling vergunde capaciteit. Het gaat dan om gascentrales in Seraing, Manage en Tessenderlo, al heeft die laatste vooralsnog ook nog geen vergunning beet. Hoe dan ook moet het gaan om ‘definitief uitvoerbare vergunningen’, wat wil zeggen dat er een in laatste administratieve aanleg afgeleverde vergunning is waar geen beroep tegen openstaat of hangende is. Een procedure voor de Raad van State vormt geen probleem, klinkt het, omdat dat de realisatie van een project niet verhindert. De regering werkt in elk geval aan een wettelijk kader dat projecten die deelnemen aan de volgende CRM-veilingen al een vergunning moeten hebben. 

Pas als ook die piste doodloopt, wil de regering alle andere opties bekijken. De verlenging van de reactoren van Doel 4 en Tihange 3 is er daar één van. Het FANC, het Federaal Agentschap voor de Nucleaire Controle, en de FOD Economie zijn alvast gevraagd om alle stappen op te lijsten die nodig zouden zijn om die optie te activeren. 

Volgens coalitiepartner MR ligt de verlenging van de twee kernreactoren daarmee nog steeds op tafel. Premier Alexander De Croo had het op de persconferentie donderdagvoormiddag over “een veiligheidsnet dat we achter de hand houden”. “Iets anders doen, zou slecht beheer zijn. Maar alle energie gaat naar de uitvoering van Plan A, dat is een zeer duidelijk signaal aan de markt.” Het is “een back-up van de back-up”, zei ook Van der Straeten. “Het is 99 procent zeker dat Plan A slaagt en de bevoorrading gegarandeerd is, maar ook met die 1 procent nemen we geen risico.”

Kernenergie wordt hoe dan ook niet volledig afgeschreven. De regering wil de komende vier jaar 25 miljoen euro per jaar investeren in onderzoek naar kleinere, afvalarmere kerncentrales, de zogenaamde ‘small modular reactors’ of SMR’s. België heeft daarvoor de nucleaire expertise in huis, klinkt het. “We sluiten ons daarmee aan bij een aantal andere leidende landen. Er is nog bijzonder veel ontwikkelingswerk nodig, maar dat we deel willen uitmaken van die innovatie is een zeer logische keuze”, aldus De Croo. 

“We moeten de blik openhouden en bekijken hoe we energie kunnen gebruiken als hefboom voor innovatie, werkgelegenheid en een duurzame samenleving”, zei Van der Straeten. Ook projecten rond groene waterstof en batterijopslag maken daar deel van uit, benadrukte ze.

De federale regering maakt ook werk van een “versterkte dialoog” met de deelstaten, zei de Groen-minister nog. “De bevoorradingszekerheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Een Overlegcomité is daar één van de mogelijkheden.”

“Met haar beslissingen van afgelopen nacht in het energiedossier, kiest de federale regering voluit voor plan A", zegt Groen-voorzitster Meyrem Almaci. “Terwijl in het verleden beslissingen op de lange baan werden geschoven, zet deze regering concrete stappen vooruit en zorgt ze bovendien voor een toekomstvisie richting 2030 en 2050. De facto is hiermee gekozen voor de kernuitstap”, aldus Almaci.

Volgens MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is plan B, de piste met de levensduurverlenging, waar de MR grote voorstander van is, echter nog niet van tafel. “De kernuitstap is niet beslist. Er komen nieuwe veilingen om de CRM te redden, maar er komt een rapport van het FANC op 17 januari om de verlenging van de kernenergie te activeren als vangnet. Beslissing in maart”, tweet de MR-voorzitter.

Terwijl coalitiepartner MR er duidelijk een andere lezing van het akkoord op nahoudt, vindt Almaci dat het energiedossier na 20 jaar stilstand, eindelijk gedeblokkeerd is geraakt. Ze benadrukt dat de versnelling naar veilige, betrouwbare en volledig hernieuwbare energie nu is ingezet. En dat is goed nieuws voor de consument, want het is de enige energiebron die in de toekomst goedkoper zal worden, benadrukt de groene voorzitster. “Ook voor de spelers op de energiemarkt is dit positief nieuws. Eindelijk komt er zekerheid en rust op de energiemarkt, iets waar investeerders al lang om vroegen.” 

De werkgeverorganisaties reageren evenwel met gemengde gevoelens op het uitstel van de definitieve beslissing omtrent de kernuitstap. “Dat neemt onze bezorgdheden niet weg”, klinkt het bij VBO, Voka, Unizo, UWE, Beci, UCM en Boerenbond in een gezamenlijk persbericht.

“De sterke bezorgdheden van de bedrijfswereld over de bevoorradingszekerheid, de prijs, de geopolitieke afhankelijkheid en het duurzame karakter van onze energievoorziening blijven onverminderd bestaan”, klinkt het bij de organisaties. “Het uitstel van een definitieve beslissing naar het voorjaar van 2022 neemt die bezorgdheden niet weg.”

De werkgeversorganisaties ondersteunen de beslissing van het kernkabinet om nieuwe nucleaire technologie in de toekomst mogelijk te maken in België en vragen om dat ook wettelijk te verankeren. Tegelijkertijd vragen ze om het aandeel hernieuwbare energie in de energieproductie sterk op te drijven en hiervoor op federaal en gewestniveau het juiste kader te scheppen. 

De vraag naar een zo stabiel, robuust mogelijk juridisch kader dat de bevoorradingszekerheid garandeert, blijft eveneens aanwezig volgens technologiefederatie Agoria. Die vindt het wel positief dat België jaarlijks 25 miljoen gaat investeren in onderzoek en ontwikkeling naar nieuwe nucleaire technologie. De aanhoudende discussie over de kernuitstap mag de aandacht  volgens Agoria niet afleiden van andere dringende energiethema’s, zoals de huidige energiecrisis. 

Lees ook: 

Sluiten kerncentrales nu wel of niet? Regering bereikt “Belgisch akkoord” na nachtelijk debat

Hoe ziet de kerncentrale van de toekomst eruit, en waarom bouwen wij ze dan niet? (+)

Bekijk ook: “Niet officieel over kernuitstap beslist”