De inflatie kwam in december uit op 5,71 procent, zo blijkt donderdag uit cijfers van het statistiekbureau Statbel. Dat is nog net iets hoger dan in november, toen de consumptieprijzen gemiddeld 5,64 procent hoger lagen dan een jaar eerder. Het is opnieuw het hoogste niveau sinds juli 2008.

De inflatie wordt al maanden gestuwd door de hoge energieprijzen. Aardgas bijvoorbeeld, is nu bijna dubbel zo duur (+97 procent) als in december vorig jaar. Elektriciteit is 44 procent duurder geworden, huisbrandolie een derde. Diesel en benzine kosten ruim 22 procent meer dan in december 2020.

De grootste prijsdalingen op jaarbasis zijn er bij onder meer tv-apparatuur (-11,5 procent), software (-8,2 procent), smartphones (-5 procent) en cacao (-5,2 procent).

Spilindex overschreden

De inflatie zonder energieproducten bedroeg in december 2,35 procent, tegen 1,88 procent in november. De spilindex werd opnieuw overschreden. Daardoor zullen de sociale uitkeringen in januari 2022 en de weddes van het overheidspersoneel in februari 2022 met 2 procent aangepast worden aan de gestegen levensduurte.

Het Planbureau had de tweede overschrijding sinds augustus voorspeld. Het verwacht zelfs dat de spilindex in augustus 2022 nog een keer overschreden zal worden, waarna de sociale uitkeringen en wedden van het overheidspersoneel voor de derde keer in dertien maanden geïndexeerd zouden worden.

Hoger loon voor recordaantal werknemers

Door de hoge inflatie krijgen ook een recordaantal werknemers begin volgend jaar meer loon. Dat berekende hr-dienstenbedrijf SD Worx. De omvang en het tijdstip van de loonindexering hangen in België af van het paritair comité waarin men tewerkgesteld is.

De grootste groep bedienden - meer dan 400.000 uit het pc 200 dat onder meer IT- en consultancybedrijven of callcentra omvat - zullen hun loon in januari met 3,58 procent zien toenemen. Dat is de hoogste indexering in tien jaar. In 2021 bleef de indexering beperkt tot 0,95 procent.

Ook in de horeca (+3,219 procent voor 140.000 werknemers), voeding (+3,22 procent voor 90.000 werknemers), handel in voedingswaren waaronder slagerijen (+3,58 procent voor 33.000 werknemers) en in de landbouw (+3,22 procent voor zo’n 35.000 werknemers) stijgen de lonen in januari.

Andere sectoren waar er volgende maand een indexering van de lonen plaatsvindt, zijn het wegvervoer voor rekening van derden (+3,21 procent voor zo’n 90.000 werknemers), de internationale logistiek (+3,95 procent voor zo’n 50.000 werknemers), handel in brandstoffen (+3,2189 procent voor zo’n 2.000 werknemers), de sector van gebouwenbeheer en vastgoedmakelaars (+3,58 procent voor zo’n 12.000 werknemers), de verzekeraars (+3,94541 procent) en bemiddelaars in bank- en beleggingsdiensten (+3,58 procent).

Ook toeleveranciers aan de bouw zien de lonen in januari stijgen. Dat is onder meer het geval voor elektriciens (+3,95 procent voor bijna 25.000 werknemers) en de pannenbakkerijen (+3,94 procent).

Meerdere aanpassingen per jaar

Voor de meeste van deze sectoren gebeurt de aanpassing slechts één keer per jaar, telkens in januari. Andere sectoren passen de lonen sneller aan aan de stijgende levensduurte.

Dat is bijvoorbeeld het geval voor de bouwsector (pc 124 met 140.000 werknemers), die per kwartaal indexeert. In januari stijgen de lonen er met 1,41747 procent. Ook de houtnijverheid trekt de lonen in onder meer januari op, deze keer met 1,41 procent. De paritaire comités werkzaam met papier en karton, die een 10.000 werknemers groeperen, laten de lonen in januari met 2,93 procent stijgen. De schoonmaaksector (pc 121 met zo’n 40.000 werknemers) voorziet tweemaal per jaar in een moment van loonindexering: in juli en in januari (+2,76 procent). Werknemers uit de financiële sector van banken (pc 310) en beursvennootschappen (pc 309) krijgen om de twee maanden een indexering: voor 48.000 werknemers betekent dat een verhoging met respectievelijk 1,3 procent en 1,3028 procent.

Vast percentage

Verschillende andere sectoren indexeren met een vast percentage (+1 of 2 procent) na het overschrijden van hun spilindex. In januari is dat onder meer geval voor de distributiesector, met meer dan 200.000 werknemers, de textielsector, de steenbakkerijen, de gezondheidsinstellingen en gezondheidsdiensten ...

Echte opslag

Technisch gezien betreft de loonindexering geen opslag, maar gaat het om een aanpassing van de lonen aan de levensduurte. Voor de werkgevers gaat het wel om een stijging van de loonkost. Daarbovenop komt in veel sectoren ook nog een echte opslag, van maximaal 0,4 procent verspreid over de jaren 2021-2022.