Rapper Valtònyc niet overgeleverd aan Spaanse justitie

De Spaanse rapper Valtònyc. ©  EPA-EFE

De rapper Valtònyc moet niet naar een Spaanse gevangenis. Volgens de kamer van inbeschuldigingstelling in Gent is de veroordeling van de muzikant wegens majesteitsschennis in strijd met zijn recht op vrije meningsuiting. ‘Een overwinning na een lange juridische strijd.’

Filip Verhoest

Op de dag van de onschuldige kinderen (28 december) besliste de kamer van inbeschuldigingstelling (KI) in Gent dat Josep Miguel Arenas Betran niet moet worden overgeleverd aan Spanje, om er een celstraf van drie jaar en zes maanden uit te zitten.

De uitspraak is een overwinning na een lange juridische strijd, zegt Paul Bekaert, de advocaat van Valtònyc. ‘Mijn cliënt is tevreden’, zegt hij aan het persagentschap Belga. ‘Hij is sinds 2018 in ons land. Een geschiedenis van drieënhalf jaar, dat kruipt in de kleren.’

Arenas Betran, bekend onder zijn rappersnaam Valtònyc, liep de gevangenisstraf van 3,5 jaar onder meer op wegens ‘belediging van koning Juan Carlos’. Maar volgens de Gentse KI is de Belgische wet van 1847 over majesteitsschennis niet meer verzoenbaar met de vrijheid van meningsuiting. Die vrije meningsuiting is gegarandeerd door de Belgische grondwet en door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

Privilege uit vervlogen tijd

De uitspraak van de KI komt niet als een verrassing. Eind oktober had het Grondwettelijke Hof in België al gezegd dat de wet over belediging van de koning werd goedgekeurd ‘in een volslagen verschillende historische context’. Vandaag is die wet uit het midden van de negentiende eeuw niet meer verzoenbaar met de vrijheid van mening van de Belgen, zegt het Hof. Het gaat met andere woorden om een privilege uit een vervlogen tijd. Als een koning zich beledigd voelt, moet hij volgens het hoogste rechtscollege een beroep doen op de wetgeving over laster en eerroof zoals ‘gewone’ mensen.

   • Verdwijnt het omstreden verbod op ‘majesteitsschennis’?

Valtònyc vluchtte in 2018, toen zijn veroordeling definitief werd, naar ons land. Op Twitter postte hij kort daarna een foto van zichzelf en een familielid, genomen aan de Korenlei in het centrum van Gent. Hij bood zich aan bij de politie, maar werd door de onderzoeksrechter vrijgelaten onder voorwaarden.

‘Doodsbedreiging’

De rapper werd in 2017 door de Spaanse justitie veroordeeld wegens ‘verheerlijking van terrorisme’ en ‘belediging van koning Juan Carlos’, voor songteksten daterend uit 2012. Daarin noemt hij Juan Carlos onder meer ‘een dief’ en roept hij het beeld op van de koning die verschijnt op het stadsplein ‘met een strop rond zijn nek’. In een andere song heeft hij het over rechtse politici die om het leven gebracht worden – wat hem een veroordeling wegens ‘bedreiging met de dood’ opleverde.

De muzikant is afkomstig uit Mallorca, maar rapt in het Catalaans. Een van zijn advocaten, Paul Bekaert, is ook de advocaat van de politicus Carlos Puigdemont, die strijdt voor de onafhankelijkheid van Catalonië en in Spanje een lange gevangenisstraf riskeert.

Correctie (28 december, 17.30 uur): Carlos Puigdemont is nog niet veroordeeld tot een gevangenisstraf.